Η ελληνική κυβέρνηση προσήλθε στη Σύνοδο με την επιδίωξη απόσπασης κάποιας δέσμευσης για λύσεις που θα αποφορτίζουν κάπως την οξυμένη πίεση που δέχεται εξαιτίας των προσφυγικών ροών. Ο Αλ. Τσίπρας αναμένεται να επαναλάβει την επιθυμία της κυβέρνησης να αναλάβει κεντρικό ρόλο στη διαπραγμάτευση της ΕΕ με την Τουρκία για το προσφυγικό ζήτημα, διεκδικώντας αναβαθμισμένο ρόλο στη διαχείριση του προβλήματος. Αναμένεται ακόμα να επαναλάβει την πρόταση η ταυτοποίηση των προσφύγων και η διαδικασία επανεγκατάστασης προς τις χώρες υποδοχής να γίνονται στην Τουρκία και όχι στα ελληνικά νησιά. Το ζήτημα αυτό θα βρεθεί στο επίκεντρο της επίσκεψης του Αλ. Τσίπρα στην Αγκυρα την επόμενη βδομάδα. Τον πρωθυπουργό συνοδεύουν ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γ. Μουζάλας, και ο αναπληρωτής υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Ν. Ξυδάκης.
Επισήμως, στην ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εγγράφονται ως θέματα η «καταπολέμηση των βαθύτερων αιτίων με την προαγωγή της ειρήνης, της σταθερότητας και της οικονομικής ανάπτυξης», η «καλύτερη προώθηση και οργάνωση των διαύλων νόμιμης μετανάστευσης», η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της εκμετάλλευσης και της παράνομης διακίνησης μεταναστών και η «στενότερη και καλύτερη συνεργασία για την επιστροφή και την επανεισδοχή».
Με εξαίρεση το πρώτο, που ξεχειλίζει υποκρισία καθώς είναι κράτη - μέλη της ΕΕ που πρωτοστατούν σε επεμβάσεις τόσο σε αφρικανικά κράτη όσο και σε κράτη της Μέσης Ανατολής εποφθαλμιώντας τις πλουτοπαραγωγικές τους πηγές, τα υπόλοιπα προμηνύουν σκλήρυνση της στάσης της ΕΕ απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες, που θα περνάνε από «κόσκινο» για το αν πληρούν τα κριτήρια που θέτουν τα μονοπώλια της ΕΕ στην αναζήτηση φτηνού και ελεγχόμενου εργατικού δυναμικού.
Μόλις προχτές, εξάλλου, ο επίτροπος της ΕΕ για την Οικονομική Σταθερότητα, Τζ. Χιλ, κάλεσε τα κράτη - μέλη να εκμεταλλευτούν το δυναμικό, που αντιπροσωπεύουν οι πρόσφυγες, όσον αφορά τον οικονομικό τομέα, αντί να τους αφήσουν να εξελιχθούν σε ένα επιπρόσθετο κόστος για τους ήδη επιβαρυμένους προϋπολογισμούς..!
Ταυτόχρονα, στο προχτεσινό Συμβούλιο των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, αποφασίστηκε η αυστηροποίηση των διαδικασιών για όσους αρνούνται να υποβάλουν αίτηση για άσυλο στην πρώτη χώρα εισόδου, ώστε στη συνέχεια να μπορέσουν να είναι επιλέξιμοι για μετεγκατάσταση. Ως έσχατο μέτρο, αναφέρεται ακόμη και η κράτησή τους για όσο διάστημα κριθεί απαραίτητο, για να ολοκληρωθεί η εξέταση της αίτησης (για λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων κ.ά.).
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο περιθώριο της Συνόδου, ο πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση με την Πρόεδρο της Ελβετικής Συνομοσπονδίας, Σιμονέτα Σομαρούγκα, με αντικείμενο την προώθηση της αμοιβαίας συνεργασίας σε οικονομικά και φορολογικά θέματα.
Οχι τυχαία, εξάλλου, χτες, ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που η αστική τάξη μαζί με άλλες στην περιοχή συνέβαλαν στον εξοπλισμό και τη στήριξη των εγκληματιών τζιχαντιστών στη Συρία και επομένως και στη διόγκωση του προβλήματος των ξεριζωμένων, επανέλαβε την πρόταση για τη δημιουργία μιας «ασφαλούς ζώνης» στη Βόρεια Συρία, προκειμένου να φιλοξενηθούν εκεί οι Σύροι που έχουν εκτοπιστεί λόγω του πολέμου. Φυσικά, η πρόταση αυτή εξυπηρετεί και την αντιμετώπιση των κουρδικών δυνάμεων και την αποτροπή τετελεσμένων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κουρδικό κράτος.
Από την άλλη, η γερμανική κυβέρνηση, μέσω της αναπληρώτριας εκπρόσωπου της, Κριστιάνε Βιρτς, σημείωσε ότι ισχύει κανονικά ο Κανονισμός του Δουβλίνου 2, δηλαδή της επαναπροώθησης στη χώρα εισόδου στην ΕΕ όσων δε θα πληρούν τις προϋποθέσεις για παροχή ασύλου ακόμα και στους Σύρους. Ωστόσο, διευκρίνισε ότι εξαιρείται η Ελλάδα, καθώς, όπως είπε, «εκεί δεν πληρούνται κάποια κριτήρια ώστε οι επαναπροωθήσεις να είναι ανεκτές».
Ενδεικτική είναι και η τοποθέτηση του προέδρου του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών του Μονάχου (Ifo), Χανς Βέρνερ Ζιν, στο «Spiegel Online». Ο συγκεκριμένος αστός οικονομολόγος που ασκεί κριτική στην καγκελάριο Μέρκελ γιατί με την πολιτική της προσέλκυσε πολλούς μετανάστες, λέει ότι χρειάζεται αυστηρότερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, με φράκτες και περιπολίες στη θάλασσα και εφαρμογή της Συνθήκης Σένγκεν, με επαναπροώθηση προσφύγων στις χώρες εισόδου τους. Ταυτόχρονα, τάσσεται υπέρ της ενίσχυσης της Τουρκίας και για να δημιουργηθούν πόλεις φιλοξενίας.
Τάσσεται, ακόμη, υπέρ και της αξιοποίησης προσφύγων ως εργατικό δυναμικό, αλλά δε θέλει και η προσαρμογή να έχει ...μεγάλο κόστος. Λέει χαρακτηριστικά: «Η Γερμανία να αναζητήσει η ίδια ανθρώπους που διαθέτουν προσόντα (...)» και πρόσθεσε ότι «οι περισσότεροι πρόσφυγες που έρχονται τώρα δεν πληρούν τα κριτήρια αυτά».
Πάντως, το δράμα των ξεριζωμένων στη λεγόμενη οδό των δυτικών Βαλκανίων (αν καταφέρουν να μην πνιγούν στα Αιγαίο) συνεχίζεται και χιλιάδες άνθρωποι καθημερινά αντιμετωπίζουν νέα εμπόδια στο πέρασμα από τη μία χώρα στην άλλη, με την ελπίδα να βρουν μια καλύτερη ζωή. Χτες, στη Σλοβενία άρχισαν να σηκώνουν συρματόπλεγμα στα σύνορα με την Κροατία και η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι αυτό γίνεται για να «αποτραπεί η ανεξέλεγκτη είσοδος προσφύγων και μεταναστών και η ανθρωπιστική κρίση». Για την κίνηση αυτή, η πρόεδρος της σερβικής Βουλής, Μάγια Γκοΐκοβιτς, δήλωσε μετά από συνομιλίες με τον πρόεδρο της σλοβενικής Βουλής, Μίλαν Μπργκλεζ, ότι κατανοεί την απόφαση της Σλοβενίας, αλλά η Σερβία δε θα εφαρμόσει ανάλογο μέτρο. Ταυτόχρονα, παραπονέθηκε ότι τη μεγάλη διέλευση προσφύγων (πάνω από 370.000 ως τώρα) την αντιμετωπίζει με δικά της μέσα και ζήτησε ενίσχυση από την ΕΕ γιατί το ζήτημα είναι ευρωπαϊκό.
Την ίδια ώρα, στην Τσεχία - που η κυβέρνησή της διαφωνεί με τη φιλοξενία προσφύγων θέτοντας και θρησκευτικά κριτήρια - γύρω στους 40 πρόσφυγες και μετανάστες ξεκίνησαν απεργία πείνας, στο κέντρο κράτησης Ντραχόνιτσε, περίπου 90 χιλιόμετρα δυτικά της πρωτεύουσας Πράγας, ως διαμαρτυρία για την πολυήμερη κράτησή τους και την πιθανότητα της απέλασης με βάση το Δουβλίνο 2, όπως έγινε προ ημερών με δεκάδες άλλους.
Αργότερα, άλλοι τέσσερις πρόσφυγες έχασαν τη ζωή τους στα ανοιχτά της Χίου, ενώ προσπαθούσαν να φτάσουν από την Τουρκία στα ελληνικά παράλια, ανεβάζοντας τον αριθμό των θυμάτων μέσα σε μία ημέρα στα 18, ανακοίνωσε η τουρκική ακτοφυλακή. Το πλοιάριο, που μετέφερε συνολικά 28 ανθρώπους, είχε αποπλεύσει από την περιοχή Καραμπουρούν στην επαρχία της Σμύρνης. Οι τέσσερις από τους επιβάτες του πνίγηκαν, άλλοι δύο αγνοούνται αλλά οι υπόλοιποι διασώθηκαν από τις τουρκικές αρχές.
Από την αρχή του 2015, οι αφίξεις από τη θάλασσα στην Ελλάδα ανήλθαν στις 580.125, σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Συνολικά, περισσότεροι από 454 μετανάστες και πρόσφυγες έχασαν τη ζωή τους ή παραμένουν αγνοούμενοι το πρώτο δεκάμηνο του 2015 κατά τον διάπλου του Αιγαίου μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, σύμφωνα με απολογισμό της Διεθνούς Αμνηστίας.
Σχεδόν 2.500 πρόσφυγες, έφτασαν και χτες το πρωί στο λιμάνι του Πειραιά. Συγκεκριμένα, με επιβάτες 1.480 πρόσφυγες, κατέπλευσε το πλοίο «Ελευθέριος Βενιζέλος», προερχόμενο από τη Μυτιλήνη, ενώ το πλοίο «Αριάδνη» μετέφερε στον Πειραιά, από τη Μυτιλήνη και τη Χίο 943 πρόσφυγες. Μέχρι το βράδυ αναμενόταν να καταπλεύσει στο λιμάνι του Πειραιά και το πλοίο «Τέρα Τζετ» που μετέφερε πρόσφυγες, ενώ 731 άτομα μετέφερε το πλοίο «Τσάμπιονς Τζετ», από τη Μυτιλήνη, στην Καβάλα.