Απέναντι σ' αυτή την κατάσταση είναι ανάγκη να προχωρήσει η συνεργασία του ΚΚΕ με τις άλλες αριστερές πολιτικές δυνάμεις, μια συνεργασία που την έχει ανάγκη ο εργαζόμενος λαός, μια συνεργασία που θα βάλει τις βάσεις για τη δημιουργία μιας εναλλακτικής λύσης στην πολιτική που είναι προσανατολισμένη στα συμφέροντα του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Χρειάζεται ένα σχέδιο για κοινή δράση των αριστερών δυνάμεων ενάντια στους εκτελεστές των εργατικών δικαιωμάτων και των ανθρώπινων αξιών. Πρέπει να αναζητηθεί μια κοινή γλώσσα, μια κοινή δράση με όλες εκείνες τις πολιτικές δυνάμεις που στις δοσμένες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες προτίθενται να προασπίζονται τα συμφέροντα των εργαζομένων, να αντιστέκονται στην ασφυκτική πίεση της αντίδρασης. Η σταθερή στήριξη στις μάζες, η κοινή δράση με όλες εκείνες τις δυνάμεις της κοινωνικής προόδου, η συνεργασία με όλους εκείνους που είναι έτοιμοι να παλέψουν ενάντια στην αντίδραση, στον πολιτικό και θρησκευτικό σκοταδισμό, ενάντια σε διάφορες μορφές εθνικισμού, ενάντια στην κυριαρχία του κεφαλαίου- αυτή είναι η ίδια η ουσία, ο πυρήνας των πολιτικών συνεργασιών. Η δημιουργία σταθερών και μακροχρόνιων πολιτικών συνεργασιών απαιτεί την επεξεργασία προγραμμάτων επίλυσης των φλεγόντων οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων, όπως είναι τα προβλήματα της παιδείας, της υγείας, της στέγης, της εξασφάλισης απασχόλησης που πρέπει να κατέχουν εξέχουσα θέση στο πρόγραμμα, δεδομένου ότι αποτελούν σπουδαιότατο κρίκο της πολιτικής ενότητας.

Η επίλυση των ζητημάτων συνεργασίας δεν είναι χωρίς προβλήματα, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πρέπει να γίνει ένα ξεκαθάρισμα των αντικειμενικών και υποκειμενικών παραμέτρων μιας τέτοιας συνεργασίας, να αναζητηθούν ποια φανερά ή μη φανερά εμποδίζουν ή μπορούν να την εμποδίσουν και το σημαντικότερο ίσως, πώς και με ποιο τρόπο μπορούν να υπερνικηθούν.

Στις σημερινές συνθήκες ωμής επέμβασης των δυνάμεων του κεφαλαίου κάτω από την έννοια της «Νέας Τάξης Πραγμάτων», είναι ανάγκη να βρεθεί ένας περισσότερο ευλύγιστος τρόπος αντιμετώπισης των συντελούμενων διαδικασιών σε τοπικό, ευρωπαϊκό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ευνόητο όμως είναι ότι καμιά αριστερή πολιτική δύναμη ή σχηματισμός δεν πρέπει να θέσει το ζήτημα της συνεργασίας των αριστερών δυνάμεων στον τομέα της ιδεολογίας. Προτείνοντας συνεργασία στις άλλες πολιτικές δυνάμεις, οι κομμουνιστές δεν απαρνούνται τους επαναστατικούς σκοπούς και τα ιδανικά του κινήματός τους και ούτε τους αποκρύπτουν. Στη συγκρότηση του αριστερού, του λαϊκού κοινωνικοπολιτικού μετώπου πρέπει να εκφράζεται πρακτικά η κατανόησή του ότι στο κέντρο της προσοχής πρέπει να μπαίνουν τα συγκεκριμένα πολιτικά καθήκοντα και να επιδιωχτεί η προώθησή τους από κοινού όχι μόνο με τους πλήρως ομοφρονούντες, αλλά και με άλλους, όσοι είναι πρόθυμοι για συνεργασία παρά τις κοσμοθεωρητικές ή άλλες διαφορές στις αντιλήψεις για το σοσιαλισμό. «Οι συμβιβασμοί μέσα σε ορισμένες συνθήκες είναι απαραίτητο», τόνιζε ο Λένιν. «Απαντ.α, Τ.44, σελ.23». «Πρέπει -έγραφε ο Λένιν- να έχουμε πάντα το νου μας ώστε να είμαστε σε θέση να χειριστούμε τα ζητήματα στην κάθε ξεχωριστή περίπτωση. Σ' αυτό ακριβώς συνίσταται η σημασία της κομματικής οργάνωσης και των κομματικών ηγετών, που αξίζουν αυτόν τον τίτλο, ώστε να μπορούν με τη μακρόχρονη, την επίμονη, την ποικιλόμορφη, την ολόπλευρη δουλειά όλων των σκεπτόμενων εκπροσώπων της δοσμένης τάξης να αποκτούν τις απαραίτητες γνώσεις, την αναγκαία πείρα, το απαραίτητο, εκτός από τις γνώσεις και την πείρα, πολιτικό αισθητήριο για τη γρήγορη και σωστή λύση των σύνθετων πολιτικών προβλημάτων». «Απαντα» Τ.41, σελ. 52-53.

Η απόκρουση δογματικών και σεχταριστικών τάσεων παραμένει μια από τις απαραίτητες προϋποθέσεις για τη δημιουργία και ενίσχυση του Μετώπου. Το Μέτωπο αποτελεί βασικό κρίκο για την ενότητα δράσης όλων των αριστερών δυνάμεων. «Χωρίς την ενότητα της εργατικής τάξης -δίδασκε ο Λένιν- είναι αδύνατη η επιτυχία της πάλης της». «ΑΠΑΝΤΑ» Τ.23, σελ. 205, ρωσική έκδοση. -Το διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα- «Ζητήματα στρατηγικής και τακτικής», σελ. 212. Η αποτελεσματικότητα της συνδικαλιστικής πάλης εξαρτάται πρώτα απ' όλα από την ενότητα δράσης των εργαζομένων, η οποία με τη σειρά της αυξάνει την επιρροή των Κομμουνιστών στα συνδικάτα και τα αποτρέπει από το να ενσωματωθούν στον κοινωνικοοικονομικό μηχανισμό της άρχουσας τάξης. Κατά συνέπεια, μπορεί η συγκρότηση του ΠΑΜΕ να θεωρηθεί ότι προάγει και πώς την ενότητα της εργατικής τάξης και μέσω αυτής της επιρροής του ΚΚΕ. Η σοσιαλιστική οικοδόμηση στις συγκεκριμένες δύσκολες συνθήκες δεν επιτυγχάνεται με τη μέθοδο της «φόδου», με τη μετωπική επίθεση, αλλά με τη μακροχρόνια πολιορκία, συνδεδεμένη ακόμα και με υποχωρήσεις. Κατά συνέπεια, απαιτείται και η ενσωμάτωση ενός Μεταβατικού Οικονομικού Προγράμματος Αντιμονοπωλιακής Δράσης, κατανοητού στο λαό, το οποίο θα πρέπει να αποτελέσει θεμελιώδη προϋπόθεση για το κτίσιμο αυτού του μετώπου, που θα γίνει το πολιτικό και οικονομικό εφαλτήριο για το Σοσιαλισμό, το ρευματοφόρο καλώδιο για την επίτευξή του. Στο συνασπισμό του κεφαλαίου πρέπει να αντιταχθεί η συνεργασία των αριστερών πολιτικών δυνάμεων. Μήπως ήρθε η ώρα, μήπως ωρίμασαν οι πολιτικές συνθήκες υλοποίησης γι' αυτό που είπε ο Λένιν πριν πολλά χρόνια; Μήπως ήρθε η ώρα για τη δημιουργία ενός είδους Πολιτικού Κέντρου άμεσα συνδεόμενο με τις αριστερές πολιτικές δυνάμεις; Μήπως έφτασε η ώρα της οργάνωσης μιας μαχητικής πολιτικής συνεργασίας, στην οποία θα ανήκουν οι αριστερές δυνάμεις εντός και εκτός Βουλής; Πρέπει το Κόμμα μας να συμβάλει στον ηλεκτρισμό της πολιτικής ατμόσφαιρας και για να γίνει αυτό δυνατό, πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες συνεργασίας όλων των αριστερών δυνάμεων. Πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά με τη σφυρηλάτηση της πολιτικής σύμπραξης των αριστερών δυνάμεων και να φροντίσει το ίδιο σοβαρά να μη μείνει άκαρπη αυτή η συνεργασία. Είναι ανάγκη να ωριμάσει η ιδέα μιας Αριστερής Δημοκρατικής Κυβέρνησης Συνεργασίας πάνω στη βάση του Μετώπου και να ανοίξει δραστήρια το δρόμο της με στόχο την αποτίναξη της οικονομικής, πολιτικής και πνευματικής τυραννίας των μονοπωλίων, με κοινό ενδιαφέρον την ανάπτυξη βαθιών κοινωνικών μετασχηματισμών, που θ' ανοίγει προσπελάσιμους δρόμους για το Σοσιαλισμό.

Η ενότητα δράσης των αριστερών δυνάμεων υπαγορεύεται από την πορεία εξέλιξης των πολιτικοοικονομικών γεγονότων.

Το Τρίπτυχο της Συνεργασίας των Αριστερών, Προοδευτικών Δυνάμεων θα μπορούσε να είναι:

Α) Πολιτική συνεργασία όλων των Αριστερών Προοδευτικών Δυνάμεων. Ενότητα της εργατικής τάξης.

Β)Μεταβατικό Οικονομικό Πρόγραμμα Αντιμονοπωλιακής, Αντιιμπεριαλιστικής Δράσης.

Γ) Δημιουργία Κυβέρνησης Συνεργασίας στη βάση του Μετώπου.

Ασφαλώς και έγιναν λάθη στο παρελθόν, με τα γνωστά αποτελέσματα, αλλά αυτά δεν είναι τόσο επικίνδυνα όσο ο φόβος να τα αναγνωρίσουμε και να βγάλουμε απ' αυτά όλα τα απαραίτητα συμπεράσματα. Αλλωστε στο 16ο Συνέδριο, όπως και σε κάθε Συνέδριο, είναι σαν να λογοδοτούμε απέναντι στο Λένιν και στην εργατική τάξη.

Τέλος, όσον αφορά τον Απολογισμό Δράσης του Κόμματος, ο οποίος χαρακτηρίζεται σαν θετικός στις Θέσεις της ΚΕ για το 16ο Συνέδριο του Κόμματος, αντί οποιουδήποτε σχολιασμού, παραθέτω την παρακάτω συζήτηση μεταξύ του Στάλιν και ενός συντρόφου:

Στάλιν: Πώς πάτε με τη σπορά;

Σύντροφος: Με τη σπορά σύντροφε Στάλιν; Κινητοποιηθήκαμε.

Στάλιν: Δηλαδή;

Σύντροφος: Εχουμε στροφή σύντροφε Στάλιν, γρήγορα θα έχουμε στροφή.

Στάλιν: Καλά και ύστερα;

Σύντροφος: Αρχίζουν να σημειώνονται πρόοδοι.

Στάλιν: Καλά. Παρ' όλα αυτά όμως, πώς πάτε με τη σπορά;

Σύντροφος: Με τη σπορά, σύντροφε Στάλιν, τίποτα δε γίνεται για την ώρα.

(Ι.ΣΤΑΛΙΝ: Ζητήματα Λενινισμού, σελ. 640).