Το τουρκικό σεισμογραφικό πλοίο «Μπαρμπαρός»

Χτες το απόγευμα, το τουρκικό ΥΠΕΞ εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία «συμβούλευε» την Ελλάδα «να παραμείνετε μακριά από τη συμπεριφορά που θα προκαλέσει κλιμάκωση στην περιοχή». Χαρακτήριζε «αβάσιμη» την προχτεσινή αντίδραση του ελληνικού ΥΠΕΞ (που έλεγε ότι για τη διενέργεια ανάλογων ερευνών στην ελληνική υφαλοκρηπίδα απαιτείται άδεια από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές και ότι με την τουρκική NAVTEX «δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες από το Διεθνές Δίκαιο διαδικασίες και οι διεθνείς κανόνες») και επισήμαινε: «Η επιμονή της Ελλάδας σε μη ρεαλιστικές κατηγορίες δεν θα καταλήξει σε κανένα άλλο κακό από το να ζημιώσει τις διμερείς σχέσεις και τη σταθερότητα της περιοχής. Η Τουρκία θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τα κυριαρχικά δικαιώματα και τις εξουσίες της ηπειρωτικής μας υφαλοκρηπίδας με βάση το Διεθνές Δίκαιο».

Συμβάλλοντας στην προσπάθεια να στηθεί σκηνικό έντασης, τουρκικά ΜΜΕ μετέδιδαν ότι το «Μπαρμπαρός» παρενοχλήθηκε από την ελληνική φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς» που βρίσκεται στην περιοχή συμμετέχοντας στη ΝΑΤΟική επιχείρηση SNMG2, όπως και ότι «μετά από αυτό δυνάμεις του (τουρκικού) Πολεμικού Ναυτικού στην περιοχή εμπόδισαν το ελληνικό πλοίο». Το περιστατικό δεν επιβεβαιωνόταν από την ελληνική πλευρά.

Σημειωτέον ότι το βράδυ της Τετάρτης η Τουρκία εξέδωσε και άλλη NAVTEX (1028/18), δεσμεύοντας μεγάλη περιοχή μεταξύ Ικαρίας, Φούρνων και Πάτμου (για την οποία η ευθύνη έκδοσης NAVTEX ανήκει στις ελληνικές αρχές), από τις 19 έως τις 23 Οκτώβρη για ρυμούλκηση υποβρύχιας συσκευής από τουρκικό πολεμικό πλοίο. Ακόμα, εκδόθηκε και η NAVTEX 1038/18 για ασκήσεις με πυρά στο Αιγαίο στις 22 και 23 Οκτώβρη, σε περιοχή νότια της Χίου και βόρεια της Ικαρίας.

Μεταξύ άλλων, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Γενί Σαφάκ» σχολίαζε ότι «η Ελλάδα η οποία θέλει να εγκλωβίσει την Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο σε μία ΑΟΖ μόλις 41 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων, κατακτώντας τη Μεσόγειο, προέβη σε βήματα που θα προκαλέσουν μεγάλη κρίση ανάμεσα στις δύο χώρες» και αναφερόταν σε «ελληνικές ενέργειες» που αποτελούν «ανοιχτές απειλές πολέμου».

Επίσης, κανονικά συνεχίζονται και οι προετοιμασίες του γεωτρύπανου «Φατίχ» («Πορθητής»), του οποίου η εμφάνιση στα ανοιχτά της Κύπρου θεωρείται από ορισμένους θέμα ημερών. Ελληνοκυπριακά ΜΜΕ έκαναν λόγο για έντονη «δραστηριότητα» των τριών σκαφών υποστήριξης (των νορβηγικών Siem Sophie, Siem Louisa, Siem Sasha) στην Αττάλεια, αφού εκτέλεσαν πολλά δρομολόγια για τη φόρτωση εφοδίων και υλικών, ώστε να υποστηριχτούν οι πρώτες φάσεις της γεώτρησης.

Πάντως, αυτό που χρειάζεται να είναι καθαρό είναι πως η τουρκική επιθετικότητα κλιμακώνεται ενώ στην περιοχή μας αναδιατάσσονται συμμαχίες, προκειμένου να προχωρήσουν ευρύτεροι επιχειρηματικοί και γεωστρατηγικοί ανταγωνισμοί.

Ενεργειακοί κολοσσοί κλείνουν τη μία μετά την άλλη συμφωνία για μπίζνες στην περιοχή: Μέχρι τέλη του έτους αναμένεται γεώτρηση της αμερικανικής «ExxonMobil» στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ η ίδια εταιρεία έχει ήδη «βάλει στο χέρι» και ελληνικά «οικόπεδα». Ενδιαφέρον για να διευρύνει την ήδη ισχυρή παρουσία της σε ελληνική και κυπριακή ΑΟΖ εκφράζει και η γαλλική TOTAL (μάλιστα φέρεται να εξετάζει και κοινοπραξία με την «ExxonMobil» για να χωθεί και στο κυπριακό «7»).

Την ίδια περίοδο, φουντώνουν σύνθετα παζάρια όπως και αυτό ανάμεσα σε ΗΠΑ - Τουρκία, που παρά τις σοβαρές διμερείς αντιθέσεις (π.χ. Κουρδικό) δεν μπορούν να παραβλέψουν οφέλη που προσφέρει η συνεργασία τους.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες είναι που πυκνώνουν και οι επισημάνσεις για την ανάγκη να προχωρήσουν οι συνομιλίες για «λύση» του Κυπριακού, με νέες προτάσεις για τη διχοτόμηση του νησιού να προβάλλουν και συνεχείς παραινέσεις για το ρόλο που μπορεί να παίξει το φυσικό αέριο της περιοχής ως «όχημα για λύση».

Ξεχωρίζει η παρέμβαση των ΗΠΑ, που «αντιδρώντας» στη νέα προκλητική NAVTEX της Τουρκίας, επέλεξε να σημειώσει ξανά ότι οι φυσικοί πόροι του νησιού «πρέπει να μοιράζονται ισομερώς μεταξύ των δύο κοινοτήτων, στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης», αλλά και να ζητήσει από όλους (!) να αποφεύγεται «κάθε ενέργεια ή ρητορική που αυξάνει τις εντάσεις στην περιοχή».

Από τη μεριά της, η Τουρκία εξετάζει όλα τα μέσα που θα της χρησιμεύσουν για την προώθηση των δικών της σχεδιασμών, σε κόντρα ή / και σε συνεννόηση με άλλες πλευρές. Ετσι, από τη μια πλευρά δηλώνει ότι δεν επιθυμεί να πολεμήσει με κανέναν αλλά επιδιώκει μοιρασιά του φυσικού πλούτου «με ακεραιότητα» (βλέπε τελευταίες δηλώσεις Τσαβούσογλου) κι από την άλλη πλευρά εξακολουθεί να αμφισβητεί τα ελληνικά και κυπριακά κυριαρχικά δικαιώματα.