ΒΕΡΟΛΙΝΟ.--

Οι πολύμηνες συζητήσεις και διεργασίες για την αναμόρφωση του πολιτικού σκηνικού στη Γερμανία ενδέχεται να επιταχυνθούν με αφορμή τις εκλογές στο κρατίδιο της Εσσης αυτήν την Κυριακή. Στον απόηχο των βαριών απωλειών που υπέστησαν το αδελφό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDU), οι Χριστιανοκοινωνιστές (CSU), όπως και οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) στη Βαυαρία (14 Οκτώβρη), αλλά και ενόψει του συνεδρίου της CDU το Δεκέμβρη, το εκλογικό αποτέλεσμα στην Εσση ίσως κρίνει το μέλλον της ομοσπονδιακής κυβέρνησης «μεγάλου συνασπισμού» και προκαλέσει αλλαγές εντός των κομμάτων που τον απαρτίζουν.

Αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις για την Εσση, διακυβεύεται η παραμονή της CDU στην εξουσία (συγκυβερνά με τους Πράσινους) και αν τη χάσει εντείνονται οι αμφιβολίες για την παραμονή της καγκελαρίου, Αγκελα Μέρκελ, ως προέδρου της CDU στο συνέδριο το Δεκέμβρη. Ηδη η συζήτηση για το πρόσωπο που θα ηγηθεί του κόμματος στη «μετά την Μέρκελ» εποχή έχει αρχίσει. Οσον αφορά τους άλλους κυβερνητικούς εταίρους του «μεγάλου συνασπισμού», φαίνεται να δρομολογείται η αντικατάσταση του Χορστ Ζεεχόφερ, προέδρου της CSU (είναι υπουργός Εσωτερικών), ως βασικού «υπαίτιου» της πτώσης του κόμματος στη Βαυαρία, ενώ η συζήτηση για την παραμονή του SPD στην κυβέρνηση και για ενδεχόμενες ευθύνες της προέδρου, Αντρεα Νάλες, αναμένεται να φουντώσει αν το κόμμα γνωρίσει νέα «συντριβή» στην Εσση. Στην περίπτωση αποχώρησης του SPD από το «μεγάλο συνασπισμό», θα απομείνει μια κυβέρνηση μειοψηφίας υπό την Μέρκελ ή ίσως προκύψει θέμα πρόωρων εκλογών.

Πάντως, την Τετάρτη, η Αγκ. Μέρκελ τόνισε σε συνέντευξή της πως «δεν μπορούν να εξάγονται συμπεράσματα από κάθε εκλογική αναμέτρηση σε επίπεδο κρατιδίων σαν να επρόκειτο για μικρές ομοσπονδιακές εκλογές. Οι εκλογές της Εσσης αφορούν περισσότερο τους πολίτες του ίδιου του κρατιδίου».

Κλίμα καλλιεργούν και οι απανωτές δημοσκοπήσεις, λίγους μόλις μήνες μετά τον σχηματισμό του «μεγάλου συνασπισμού». Δημοσκόπηση τη Δευτέρα (Ινστιτούτο Forsa) σε εθνικό επίπεδο δείχνει τη CDU να υποχωρεί στο 27%, ενώ οι Πράσινοι «σκαρφαλώνουν» στη δεύτερη θέση με 21%. Ακολουθούν η AfD με 15%, το SPD με 14% και από 9% παίρνουν οι Φιλελεύθεροι του FDP και το σοσιαλδημοκρατικό μόρφωμα «Η Αριστερά» (Die Linke).

Η Εσση - με πρωτεύουσα το Βισμπάντεν - είναι ένα ομόσπονδο κρατίδιο με ιδιαίτερη σημασία για τη γερμανική οικονομία καθώς εκεί βρίσκεται η Φρανκφούρτη, ένα από τα ισχυρότερα χρηματοπιστωτικά κέντρα της Ευρώπης. Στην Εσση ζει το 7,5% του πληθυσμού της χώρας και από τους 6,3 εκατ. κατοίκους περίπου τα 4,4 εκατ. έχουν δικαίωμα ψήφου. Στο κρατίδιο συγκυβερνούν από το 2013 η CDU με τους Πράσινους, υπό τον χριστιανοδημοκράτη πρωθυπουργό, Φόλκερ Μπουφιέ.

Στις δημοσκοπήσεις οι Πράσινοι εκτοξεύουν τα ποσοστά τους (21% - 22%) και ενδέχεται να βρεθούν στη δεύτερη θέση, η CDU υποχωρεί σημαντικά (26% από 38,3%), το SPD είναι στην τρίτη ή τη δεύτερη θέση, αλλά με μεγάλες απώλειες (21% - 20%), ενώ η εθνικιστική - ευρωσκεπτικιστική «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) εισέρχεται στο τοπικό Κοινοβούλιο (12%) αποσπώντας ψήφους ειδικά από τη CDU, αλλά και από όσους απείχαν τα προηγούμενα χρόνια. Από 8% παίρνουν οι φιλελεύθεροι του FDP (από 5%) και το σοσιαλδημοκρατικό μόρφωμα «Η Αριστερά» (από 5,2%).

Αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, στην Εσση θα μπορούσε να συνεχιστεί ο σημερινός συνασπισμός (ίσως με προσθήκη του FDP), αλλά υπάρχουν και σενάρια για τρικομματική κυβέρνηση υπό τους Πράσινους με το SDP και την «Αριστερά».

Στο νέο ρόλο που φαίνεται να αναλαμβάνουν οι Πράσινοι, ως αντικαταστάτες του SPD, αναφέρεται ο γερμανικός Τύπος: «Η μεγάλη επιτυχία των εκλογών στη Βαυαρία δείχνει ότι οι Πράσινοι αντικαθιστούν στην πραγματικότητα το SPD ως κεντροαριστερή δύναμη (...) Αλλά αυτές οι νίκες των Πρασίνων είναι επίσης ένα τεράστιο στοίχημα για το μέλλον (...) Είναι οι Πράσινοι πραγματικά έτοιμοι να ακολουθήσουν τα βήματα του SPD - με όλες τις δυνατότητες διακυβέρνησης και όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται; (...) Σύντομα, οι Πράσινοι θα πρέπει να αποφασίσουν εάν είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν αυτόν τον κίνδυνο», σημειώνεται χαρακτηριστικά σε άρθρο της «Sueddeutsche Zeitung».

Ιδιαίτερο ρόλο στο νέο σκηνικό αποκτά σιγά σιγά και η AfD, που επιδιώκει να αναδειχθεί σε μια «σοβαρή», «λιγότερο ακραία» - αλλά σίγουρα επιθετική προς τα λαϊκά δικαιώματα - επιλογή του κεφαλαίου, κατά τα πρότυπα του κυβερνητικού συνασπισμού στην Αυστρία (Λαϊκό Κόμμα - Κόμμα Ελευθερίας). Ο μόνος «όρος» που θέτει η AfD, είναι η ...αποχώρηση της καγκελαρίου, Αγκ. Μέρκελ.

Αντίστοιχες ενστάσεις απέναντι στο πρόσωπο της Μέρκελ εκφράζει και το FDP, που αποχώρησε στο «παρά πέντε» από τις διαπραγματεύσεις για κυβέρνηση με τη CDU και τους Πράσινους (συνασπισμός «Τζαμάικα») μετά τις εθνικές εκλογές του 2017.