Copyright 2019 The Associated

Από την υπογραφή της Συνθήκης στο Ααχεν

Η υπογραφή της Συνθήκης του Ααχεν μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, την περασμένη Τρίτη, σηματοδοτεί την προσπάθεια να συμβιβαστούν τα αντικρουόμενα συμφέροντα και να αναγεννηθεί ο λεγόμενος γαλλογερμανικός άξονας, σε μια προσπάθεια η ΕΕ να γίνει πιο συνεκτική και πιο ανταγωνιστική απέναντι σε άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα (Κίνα, ΗΠΑ, Ρωσία κ.λπ.). Η Συνθήκη του Ααχεν αποτελεί «συνέχεια» και «εμπλουτισμό» της Συνθήκης των Ηλυσίων, που είχαν συνάψει οι δύο χώρες το 1963.

Με έμφαση στην εξωτερική πολιτική, στη στρατιωτική συνεργασία, στην άμυνα και στην οικονομική πολιτική, η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπέγραψαν «συμφωνία διμερούς συνεργασίας και σύγκλισης» σε κρίσιμους τομείς, η οποία μάλιστα εγκρίθηκε και από τα Κοινοβούλια των δυο χωρών.

Η Αγκ. Μέρκελ αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της συμφωνίας, καθώς στους σημερινούς «ιδιαίτερους καιρούς χρειάζονται αποφασιστικές, σαφείς και προσανατολισμένες προς το μέλλον απαντήσεις». Χαρακτήρισε τη νέα γερμανογαλλική Συνθήκη ως «κοινή απάντηση στην αύξηση του λαϊκισμού και του εθνικισμού» στην ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο, στις «φυγόκεντρες» ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις στην ΕΕ, στην αμφισβήτηση της πολυμέρειας και των διεθνών συμφωνιών ή οργανισμών για το εμπόριο, το κλίμα, ακόμη και του ΟΗΕ. «74 χρόνια μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το φαινομενικά αυτονόητο αμφισβητείται», είπε, μην κρύβοντας την όξυνση των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων.

«Αναλαμβάνουμε τη δέσμευση να αναπτύξουμε μια κοινή στρατιωτική κουλτούρα, κοινή αμυντική βιομηχανία, κοινή γραμμή για τις εξαγωγές όπλων. Με αυτόν τον τρόπο θέλουμε να συμβάλουμε στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατού», είπε η καγκελάριος. Αυτά όμως «θα λειτουργήσουν μόνο αν συνδυαστούν με έναν συντονισμό στην εξωτερική πολιτική», πρόσθεσε, ενώ αναφέρθηκε στη δυσκολία της κοινής εκπροσώπησης των συμφερόντων τους και επομένως στη μεγάλη σημασία αυτής της δέσμευσης. Και για μια «κοινή» εξωτερική πολιτική, απαιτείται καλύτερος συντονισμός της αναπτυξιακής πολιτικής: «Συγκεκριμένα, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στη γειτονική μας ήπειρο, την Αφρική», τόνισε η Μέρκελ.

Αναφερόμενη δε έμμεσα στις αντιθέσεις μεταξύ των δύο κρατών, σημείωσε ότι είναι αποφασιστικής σημασίας η βούληση να εφαρμοστούν «στη ζωή» όσα προβλέπει η συμφωνία, αναγνωρίζοντας ότι αυτό θα είναι «μια επίπονη προσπάθεια».

Δεν έκρυψε την ανησυχία της για τον παγκόσμιο ανταγωνισμό (βλ. Κίνα), προτάσσοντας την ανάγκη για εμβάθυνση και εξέλιξη της ΕΕ ως μονόδρομο για να ανταγωνιστεί ισχυρές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις: «Γνωρίζουμε καλά ότι ο χρόνος πιέζει, ο κόσμος δεν κοιμάται. Η Ευρώπη δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στο στόχο που έθεσε το 2000, να γίνει η ηγετική ήπειρος στον κόσμο. Πρέπει να καλύψουμε τη διαφορά σε αρκετούς τομείς: Πρέπει να ολοκληρώσουμε την ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά. Πρέπει να δημιουργήσουμε μια ενιαία ψηφιακή αγορά. Πρέπει να συντονίσουμε την έρευνά μας, ειδικά στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Πρέπει να αναπτύξουμε κοινές πλατφόρμες κ.ά.».

Ο Εμ. Μακρόν αναφέρθηκε στην ανάγκη η Γερμανία και η Γαλλία να αναλάβουν την ευθύνη τους για την Ευρώπη, ενώ ενόψει των ευρωεκλογών προειδοποίησε για κινδύνους όπως η αποχώρηση των Βρετανών από την ΕΕ και ο εθνικισμός.

Η Συνθήκη του Ααχεν προβλέπει «ακόμα πιο στενό συντονισμό στην ευρωπαϊκή πολιτική», μια «ισχυρή κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας» και έναν οικονομικό χώρο με κοινούς κανόνες. Ετσι, η νέα Συνθήκη ορίζει ότι πρέπει να διεξάγονται τακτικές διαβουλεύσεις σε όλα τα επίπεδα, ιδίως πριν από μεγάλες ευρωπαϊκές συναντήσεις, προκειμένου να επιτυγχάνεται συμβιβασμός.

Ενισχύεται η στρατιωτική συνεργασία, με τις δύο χώρες να επιδιώκουν κοινές στρατηγικές προσεγγίσεις, όπως ο σχεδιασμός της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ενωσης ή στο πλαίσιο μιας στενότερης συνεργασίας με την Αφρική, αλλά και κοινές «ειρηνευτικές» και αστυνομικές επιχειρήσεις. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδίως στα Ηνωμένα Εθνη, Γαλλία και Γερμανία θα επιχειρήσουν στενότερο συντονισμό, ενώ αναφέρεται πως η Γαλλία υποστηρίζει τη γερμανική προσπάθεια για μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Με την ίδρυση του γαλλογερμανικού Συμβουλίου Αμυνας και Ασφάλειας, οι δύο πλευρές διαβεβαιώνουν πως θα αλληλοϋποστηριχτούν σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης στην επικράτειά τους, διευκρινίζοντας ότι αυτό περιλαμβάνει και στρατιωτικά μέσα.

Η Συνθήκη του Ααχεν επιδιώκει επίσης μεγαλύτερη σύγκλιση στην οικονομική πολιτική, με αντίστοιχη προσαρμογή του νομικού πλαισίου. Ιδιαίτερα, κοινά προγράμματα σε κλίμα, περιβάλλον, Υγεία και βιωσιμότητα «πρέπει να εφαρμοστούν ταχέως, προκειμένου να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα των δύο χωρών».