Οι διεργασίες γύρω από την «εμβάθυνση» της Οικονομικής Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ), η προώθηση των «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» και ο συνολικός δημοσιονομικός προσανατολισμός της Ευρωζώνης θα βρεθούν, μεταξύ άλλων, στο επίκεντρο των συνεδριάσεων του συμβουλίου Γιούρογκρουπ για το α' εξάμηνο του 2020, σύμφωνα με τον προκαταρκτικό προγραμματισμό όπως αυτός εγκρίθηκε στην τελευταία συνεδρίαση της 4ης Δεκέμβρη.

Ψηλά στην αντιλαϊκή ατζέντα βρίσκεται και το ζήτημα της «ενισχυμένης εποπτείας» που εφαρμόζεται στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας και, όπως υπενθυμίζεται στη σχετική ανακοίνωση, με άξονες «τις δεσμεύσεις μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος που συμφωνήθηκαν τον Ιούνιο του 2018» και «τη συνεχή εφαρμογή των βασικών μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας».

Βάση της «συζήτησης» για το συγκεκριμένο ζήτημα αποτελούν οι τριμηνιαίες «αξιολογήσεις», ενώ σύμφωνα με το υπάρχον χρονοδιάγραμμα, η 5η «έκθεση ενισχυμένης εποπτείας», που θα δημοσιεύσει η πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα βρεθεί στην ατζέντα του Γιούρογκρουπ στις 6 Μάρτη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η 5η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προγραμματίζεται να δημοσιοποιηθεί προς το τέλος Φλεβάρη, αφού βέβαια θα έχει προηγηθεί η αποστολή των υψηλόβαθμων κλιμακίων των «θεσμών» στην Αθήνα, που αναμένεται μέχρι το τέλος Γενάρη.

Σε κάθε περίπτωση, θυμίζουμε ότι «οι ειδικές δεσμεύσεις της Ελλάδας που θα διασφαλίσουν τη συνέχιση και ολοκλήρωση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων» για την περίοδο μέχρι το 2022, εστιάζουν στους άξονες: Δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αγορές εργασίας και προϊόντων, «εκσυγχρονισμός» του συστήματος Κοινωνικής Πρόνοιας, με προσαρμογές προς τα κάτω και αναδιανομή της φτώχειας, για τις παροχές που έχουν απομείνει.

Την ίδια ώρα, στις προτεραιότητες της τρέχουσας περιόδου συγκαταλέγονται:

• Η «ολοκληρωμένη στρατηγική για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους», με «ενοποίηση των διάσπαρτων μηχανισμών και εργαλείων», που σηματοδοτεί ακόμα μεγαλύτερη ένταση των εκβιασμών και των πλειστηριασμών για τις κάθε είδους οφειλές της λαϊκής οικογένειας. Σε αυτό το πλαίσιο, δρομολογείται ο λεγόμενος «ενιαίος πτωχευτικός κώδικας» για την ενιαία διαχείριση των κάθε είδους οφειλών για τα νοικοκυριά καθώς και για επιχειρήσεις, όπως για χρέη σε τράπεζες, φοροεισπρακτικό μηχανισμό, ασφαλιστικά ταμεία, ΟΤΑ κ.ά.

Βέβαια, για τη «λειτουργικότητα» του νέου πλαισίου θα τεθεί σε εφαρμογή η «ενιαία ηλεκτρονική πλατφόρμα», όπου θα ενσωματώνονται όλοι οι υπάρχοντες μηχανισμοί (ρυθμίσεις χρεών σε φοροεισπρακτικό μηχανισμό, ασφαλιστικά ταμεία, «κόκκινα» δάνεια, εξωδικαστικός συμβιβασμός κ.ά.).

• Η αναθεώρηση των αντικειμενικών τιμών (αναμένεται μέχρι τον Μάη του 2020), που αποτελεί μία ακόμα «εφεδρεία» για την ένταση της φοροληστείας απέναντι στο λαό και τη στήριξη των προνομίων και «διευκολύνσεων» που προβλέπει ο κρατικός προϋπολογισμός για το κεφάλαιο. Σε αυτό το πλαίσιο, η Κομισιόν εστιάζει στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης για τον ΕΝΦΙΑ και άλλους φόρους περιουσίας, δηλαδή για σειρά από χαράτσια που επίσης συνδέονται με τις αντικειμενικές τιμές, όπως οι φόροι σε γονικές παροχές, κληρονομιές, μεταβιβάσεις ακινήτων, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) που καταβάλλεται στους ΟΤΑ μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.

Την ίδια ώρα, η ελληνική οικονομία, από το σκέλος της «κανονικότητας» του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου», έχει ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς των «υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών» (μαζί με την Ιταλία και την Κύπρο).

Μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο αυτό τα αστικά επιτελεία αναδεικνύουν ζητήματα που σχετίζονται με το υψηλό κρατικό και εξωτερικό χρέος, το υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα χαμηλά επίπεδα αποταμίευσης και όλα αυτά «σε συνθήκες υψηλής ανεργίας, χαμηλής αύξησης της παραγωγικότητας και υποτονικής επενδυτικής δραστηριότητας». Σε αυτό το φόντο, ειδικό βάρος δίνεται στην «τόνωση της ανταγωνιστικότητας», ζήτημα γύρω από το οποίο και η κυβέρνηση ΝΔ, σε συνέχεια αυτής του ΣΥΡΙΖΑ, ξεδιπλώνει σειρά στοχευμένων παρεμβάσεων για την τόνωση των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων με φορομποναμάδες, μπαράζ από «κίνητρα» και βέβαια με την ενίσχυση του αντεργατικού οπλοστασίου.

Παράλληλα, η ατζέντα των προσεχών συνεδριάσεων του Γιούρογκρουπ περιλαμβάνει την «εποπτεία μετά το πρόγραμμα» για Κύπρο, Πορτογαλία, Ισπανία και Ιρλανδία, καθώς στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής «κανονικότητας» θα υπάγονται στους ειδικούς ελέγχους μέχρις ότου αποπληρώσουν το 75% των δανείων που πήραν από τους μηχανισμούς διάσωσης.

Το Γιούρογκρουπ, στη διάρκεια του α' εξαμήνου 2020, όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση, «θα συνεχίσει τις εργασίες του για την περαιτέρω εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής της ζώνης του ευρώ τον Δεκέμβριο του 2019», που συνεδριάζει σήμερα στις Βρυξέλλες με σημεία αιχμής την αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), την Τραπεζική Ενωση και τις διεργασίες για τον λεγόμενο κοινό προϋπολογισμό της Ευρωζώνης.

Τα ζητήματα αυτά, γύρω από τα οποία συνεχίζουν να εκδηλώνονται οι ενδοαστικοί ανταγωνισμοί και οι διαιρέσεις, συζητήθηκαν σε πρόσφατο Γιούρογκρουπ ενόψει της σημερινής Συνόδου Κορυφής. Οπως δήλωσε ο επικεφαλής του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης Μ. Σεντένο, «καταλήξαμε σε συμφωνία επί της αρχής σχετικά με τη μεταρρύθμιση του ESM και θέσαμε τα θεμέλια για επικείμενες αποφάσεις προς την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ενωσης, συμπεριλαμβανομένου του κοινού συστήματος ασφάλισης καταθέσεων».

Σύμφωνα με τον ίδιο, χρειάζεται να αποσαφηνιστούν κάποιες «εκκρεμότητες νομικής φύσης», ζήτημα το οποίο θα επανέλθει και σε επόμενες συνεδριάσεις του Γιούρογκρουπ, ενώ εκτίμησε ότι η μεταρρύθμιση του ΕSM θα υπογραφεί στο α' τρίμηνο του 2020. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι στα θέματα που βρίσκονται στο τραπέζι συγκαταλέγονται οι ρήτρες για τη διαδικασία αναδιάρθρωσης κρατικών χρεών σε χώρες που υπάγονται σε «προγράμματα διάσωσης». Πρόκειται για τις λεγόμενες «ρήτρες συλλογικής δράσης», που υπό προϋποθέσεις αφορούν το υποχρεωτικό «κούρεμα» κρατικών ομολόγων, και για τις μερίδες των μεγαλοπιστωτών που δεν θα «επιλέξουν» τη λεγόμενη εθελοντική συμμετοχή τους σε αυτό.

Στο συγκεκριμένο ζήτημα φαίνεται να προβάλλει ισχυρές ενστάσεις η κυβέρνηση της Ιταλίας, μεταξύ άλλων γιατί μια τέτοια προοπτική θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων με τα οποία δανείζεται από τις διεθνείς χρηματαγορές. Θυμίζουμε ότι οι «ρήτρες συλλογικής δράσης» είχαν εφαρμοστεί στο «κούρεμα» του ελληνικού κρατικού χρέους το 2012.