Στις 13 Δεκέμβρη το ιδρυτικό στέλεχος του (σημερινού κυβερνώντος στην Τουρκία) ισλαμοσυντηρητικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) Αχμέντ Νταβούτογλου ανακοίνωσε τη δημιουργία του «Κόμματος του Μέλλοντος» («Gelecek Partisi»), που με σύμβολο το πλατανόφυλλο υποστηρίζει ότι μπορεί να υπερασπιστεί καλύτερα τη δύναμη και τη θέση της τουρκικής αστικής τάξης, μέσα στις πυκνές γεωπολιτικές αναδιατάξεις στην περιοχή, η οποία αποκτά κρίσιμο ρόλο για την υλοποίηση των σχεδιασμών των ισχυρότερων ιμπεριαλιστικών κέντρων του πλανήτη, ΗΠΑ, Ρωσίας, αλλά και ΕΕ, Κίνας.

Ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην στενός σύμμαχος του (σημερινού ηγέτη του ΑΚΡ και Προέδρου της Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν) κατήγγειλε «πιέσεις και κλίμα τρομοκρατίας» που προσπάθησαν να εμποδίσουν την ίδρυση του «Κόμματος του Μέλλοντος», καταλήγοντας ότι «(παρ' όλ' αυτά) εμείς συνεργαστήκαμε για να χαράξουμε ένα ευήμερο μέλλον για τη χώρα μας».

Περίπου ένα 15ήμερο πριν από τις ανακοινώσεις Νταβούτογλου, τα δικά του σχέδια για την ίδρυση νέου κόμματος είχε παρουσιάσει και ένα άλλο ιδρυτικό στέλεχος του ΑΚΡ, ο - για πολλά χρόνια «τσάρος της οικονομίας» - Αλί Μπαμπατζάν. Μιλώντας στο δίκτυο «Haber Turk», έκανε λόγο για το «σκοτεινό τούνελ» στο οποίο «έχει εισέλθει» η χώρα «με τα προβλήματά της σε κάθε θέμα να αυξάνονται κάθε μέρα» και προειδοποίησε για τους κινδύνους του «απολυταρχισμού», υποστηρίζοντας ότι «υπήρξαν σημαντικές αρχές και αξίες κατά την ίδρυση του ΑΚP», ωστόσο μετά «υπήρξε μεγάλη απομάκρυνση από αυτές...».

Η δημιουργία νέων κομμάτων από αποστάτες του ΑΚΡ αναδεικνύει διεργασίες στον αστικό πολιτικό χάρτη της Τουρκίας, όπως έκαναν και τα αποτελέσματα των τελευταίων τοπικών εκλογών (το ΑΚΡ «έχασε» μεγάλα αστικά κέντρα, με πρώτη την Κωνσταντινούπολη), η συζήτηση για την ανάδειξη «ικανότερης» ηγεσίας στο μεγαλύτερο κόμμα της κεμαλικής αντιπολίτευσης, το CHP κ.τ.λ.

Αυτές οι διεργασίες συνδέονται και με τη συζήτηση για αναπροσαρμογές στην τουρκική πολιτική, ειδικά στην εξωτερική, με στόχο η Τουρκία να ενισχύσει τη θέση της στα παζάρια και τις συμμαχίες που προχωρούν.

Με αφορμή την επανεμφάνιση Νταβούτογλου, πολλά αστικά επιτελεία επανέφεραν προτάσεις που από χρόνια προέτασσε. Αναδημοσιεύτηκαν αποσπάσματα από το βιβλίο του: «Στρατηγικό Βάθος: Η θέση της Τουρκίας στη Διεθνή Σκηνή», που εκδόθηκε το 2001. Σε αυτό, μεταξύ άλλων, είχαν ξεχωριστό ενδιαφέρον επισημάνσεις για την προσοχή με την οποία το τουρκικό κεφάλαιο πρέπει να αξιοποιήσει τη θέση του στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και ειδικά στην Κύπρο. Εγκωμιάζοντας τα τετελεσμένα που διαμόρφωσε η τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο, τονιζόταν μεταξύ άλλων: «Η Τουρκία, το στρατηγικό πλεονέκτημα που απέκτησε τη δεκαετία του 1970 πάνω σε αυτήν την παράμετρο, πρέπει να το αξιοποιήσει όχι ως στοιχείο μίας αμυντικής κυπριακής πολιτικής με στόχο τη διαφύλαξη του σημερινού "στάτους κβο", αλλά ως ένα θεμελιώδες στήριγμα μίας επιθετικής θαλάσσιας στρατηγικής διπλωματικού χαρακτήρα».

Αναλύοντας την αποφασιστικότητα με την οποία η Αγκυρα πρέπει να υπερασπιστεί τη θέση της στην Κύπρο, ο Νταβούτογλου υπογράμμιζε (από τότε): «Την Κύπρο δεν μπορεί να αγνοήσει καμία περιφερειακή ή παγκόσμια δύναμη που κάνει στρατηγικούς υπολογισμούς στη Μ. Ανατολή, στην Α. Μεσόγειο, στο Αιγαίο, στο Σουέζ, στην Ερυθρά θάλασσα και τον Κόλπο. Η Κύπρος βρίσκεται σε τόσο ιδανική απόσταση απ' όλες τις περιοχές, που έχει την ιδιότητα μίας παραμέτρου που τις επηρεάζει όλες άμεσα... Η Κύπρος διαθέτει κεντρική θέση μέσα στην παγκόσμια ήπειρο, αφού βρίσκεται σε ίση απόσταση από την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Μαζί με την Κρήτη βρίσκεται σε μία γραμμή πάνω στην οποία διασταυρώνονται οι θαλάσσιες οδοί. Η Κύπρος κατέχει θέση μεταξύ των Στενών, που χωρίζουν Ευρώπη και Ασία, και της Διώρυγας του Σουέζ, που χωρίζει Ασία και Αφρική, ενώ ταυτοχρόνως έχει τη θέση μίας σταθερής βάσης και ενός αεροπλανοφόρου, που θα πιάνει το σφυγμό των θαλασσίων οδών του Αντεν και του Ορμούζ, μαζί με τις λεκάνες του Κόλπου και της Κασπίας, που είναι οι πιο σημαντικές οδοί σύνδεσης Ευρασίας - Αφρικής... Μία χώρα που αγνοεί την Κύπρο δεν μπορεί να είναι ενεργή στις παγκόσμιες και περιφερειακές πολιτικές...».

Να σημειωθεί ότι όταν ο Νταβούτογλου είχε παραιτηθεί από την πρωθυπουργία το 2016, είχαν εκφράσει «ανησυχία» διάφοροι «κύκλοι» στη Δύση. Το (αμερικανικό περιοδικό) «Φόρεϊν Πόλισι» είχε υποδεχτεί την εξέλιξη με άρθρο που εκτιμούσε ότι «η Αμερική χάνει τον άνθρωπό της στην Αγκυρα», ενώ πολλοί θύμιζαν τότε τη «στενή φιλία» που συνέδεε τον πρώην πρωθυπουργό με Δυτικούς ηγέτες όπως η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ.

Αλλά και ο Αλί Μπαμπατζάν, επισημοποιώντας τις προθέσεις του να φτιάξει κι αυτός κόμμα, ξεχώρισε την ανάγκη αναπροσαρμογών στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Ασκησε κριτική στη «νεο-οθωμανική» - όπως τη χαρακτήρισε - εξωτερική πολιτική που ακολουθεί πλέον το ΑΚΡ, τονίζοντας ότι πρέπει να βρεθούν τρόποι για να τερματιστεί η απομόνωση της Τουρκίας στην περιοχή. Σύμφωνα με σχετικά ρεπορτάζ, εξέφρασε επιθυμία για ενίσχυση των σχέσεων της Αγκυρας με την Ουάσιγκτον, αλλά και της εξομάλυνσης των σχέσεών της με χώρες που είναι σημαντικοί «παράγοντες της Μέσης Ανατολής». Υπήρξαν αστικά επιτελεία που έσπευσαν κατηγορηματικά να τονίσουν ότι ο Μπαμπατζάν σε αυτούς τους «παράγοντες» περιελάμβανε και Συρία, Αίγυπτο και Ισραήλ, αναζωπυρώνοντας μια συζήτηση που δυναμώνει εδώ και μήνες. Δεν είναι τυχαίο, για παράδειγμα, ότι το τελευταίο 3μηνο πολλοί (από Αγκυρα, Μόσχα αλλά και αλλού) θυμήθηκαν τη «Συμφωνία των Αδάνων» που είχαν υπογράψει Τουρκία και Συρία για την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας», όταν Ερντογάν - Ασαντ ήταν ακόμα στενοί εταίροι.

Οπως είναι φυσικό, τα προτερήματα τέτοιων επαναπροσεγγίσεων δεν τα μελετά μόνο η τουρκική πλευρά. Το ισραηλινό «Κέντρο Μοσέ Νταγιάν» σημείωνε σε πρόσφατη ανάλυσή του:

«Με δεδομένη τη σημερινή κατάσταση, φαίνεται ότι η Τουρκία δεν θα πετύχει τους βραχυπρόθεσμους στόχους της, εκτός αν αλλάξει ριζικά την εξωτερική της πολιτική, οι διεθνείς σχέσεις διεξάγονται για να αντλήσει (μια χώρα μακροπρόθεσμο) όφελος και αντανακλά τα "σταθερά συμφέροντα" (μιας χώρας) και όχι ένα ιδιαίτερο καθεστώς "φιλίας" ή "εχθρότητας" μεταξύ εθνών. Σε αυτό το πλαίσιο, η Αγκυρα πρέπει να ανακτήσει την ικανότητα σύνδεσης με την Ιερουσαλήμ και τη Δαμασκό, όπως και με το Κάιρο, την Τεχεράνη και το Ριάντ, όπως κάνει και η Ρωσία του Πούτιν. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, η Τουρκία χρειάζεται να επιστρέψει στην προ 2009 διπλωματία της, που βασιζόταν στην "ήπια δύναμη" ("soft power")... Η "πολύτιμη μοναξιά" της Τουρκίας πρέπει να σταματήσει άμεσα, ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη που αντλεί στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο...». Μάλιστα, το «Κέντρο» σχολίαζε ότι παρά τις τριβές και τους υψηλούς τόνους μεταξύ Τουρκίας - Ισραήλ «η "πίσω από τη σκηνή" οικονομική και εμπορική συνεργασία των δύο χωρών συνεχίστηκε με ταχύτητα. Να σημειωθεί ότι το Τουρκικό Στατιστικό Ινστιτούτο παρατήρησε το Μάρτη του 2019 ότι οι εξαγωγές της Τουρκίας προς το Ισραήλ αυξήθηκαν περισσότερο από οποιεσδήποτε άλλες τουρκικές εξαγωγές. Ειδικότερα, ο όγκος του τουρκο- ισραηλινού εμπορίου το 2018 έφτασε τα 6 δισ. δολάρια, καθιστώντας την εμπορική σχέση της Τουρκίας με το Ισραήλ πιο σημαντική ακόμα και από αυτή που έχει με τη Σαουδική Αραβία ή το Κατάρ...».

Η πρόσφατη συνάντηση (μέσα Δεκέμβρη) αξιωματούχων Τουρκίας - Ισραήλ, με θέμα μια διμερή συνεργασία για τη μεταφορά υδρογονανθράκων προς την Ευρώπη, επιβεβαίωσε ότι εξετάζονται διάφοροι νέοι συμβιβασμοί. Στις 17 Δεκέμβρη, η εφημερίδα «Σαμπάχ» φιλοξένησε εκτενές ρεπορτάζ, χαρακτηρίζοντας «επικερδή» μια «συνεργασία Τουρκίας - Ισραήλ για την κεφαλαιοποίηση των πόρων της Ανατολικής Μεσογείου» (σαφώς στον αντίποδα του αγωγού «East Med»). Υπενθύμιζε συμφωνία στην οποία οι δύο πλευρές είχαν προχωρήσει τον Ιούνη του 2016 («διευθετώντας» σε ένα βαθμό την ένταση που προέκυψε μετά τα γεγονότα με το «Μαβί Μαρμαρά» το 2010) για να σχεδιάσουν τον συντονισμό τους στην Ενέργεια, αλλά «πάγωσε» εξαιτίας της προσέγγισης του Τελ Αβίβ με Αθήνα και Λευκωσία.

Η εφημερίδα παρέθετε εκτιμήσεις συνεργατών «δεξαμενών σκέψης» όπως του ισραηλινού Ινστιτούτου για την περιφερειακή εξωτερική πολιτική (Mitvim) που καλοδεχόταν «την εμφάνιση θετικής συζήτησης στα ΜΜΕ για την πιθανή συνεργασία Ισραήλ - Τουρκίας» και πρόσθεταν ότι «το Ισραήλ δεν πρέπει να αποκλείσει τη συμμετοχή της Τουρκίας σε περιφερειακούς μηχανισμούς και φόρουμ για το αέριο στη Μεσόγειο και μπορεί να ωφεληθεί από μια συνεργασία χωρίς αποκλεισμούς...». Επίσης, παρέθετε εκτιμήσεις και συνεργατών του αμερικανικού «Ατλαντικού Συμβουλίου» ότι «δεν μπορούν να λειτουργήσουν φόρουμ για συνεργασία (στην περιοχή) χωρίς τη συμμετοχή ενός "κρίσιμου παίκτη"», που εξέφραζαν μετά την ελπίδα «αυτό να διορθωθεί. Η Ουάσιγκτον πρέπει να πιέσει για να περιληφθεί (σε αυτά) και η Τουρκία...».