Φυσικά πρώτα ο λόγος, η ανθρώπινη φωνή και σύντομα τα λόγια έγιναν τραγούδι, και το τραγούδι ήθελε μουσική, και η μουσική γίνεται «Μελόδραμα». Για να φτάσει, όμως, μέχρι να γίνει και δράμα και μελωδία διήνυσε μεγάλη απόσταση, ο δρόμος ήταν μακρύς. Ο πιο σωστός όρος είναι «Μουσικόδραμα» και αν θέλουμε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την παγκόσμια έκφραση, τότε μιλάμε για Οπερα και Οπερα, σημαίνει έργο. Η ΕΤ-3 θα μας «διηγηθεί» την «Γέννηση της Οπερας ή πώς αρχίζει το παραμύθι του μελοδράματος». Στις 6/2 στις 11.00, θα ξεκινήσει με την όπερα του Κλαούντιο Μοντεβέρντι «Η στέψη της Ποππαίας», στις 13/2 με την όπερα του Χένρι Πέρσελ «Διδώ και Αινείας», στις 20/2 το πρώτο μέρος της «Θεοδώρας» του Γκεργκ Φρίντριχ Χέντελ και στις 27/2 το δεύτερο μέρος της ίδιας όπερα. Ενώ στις 5/3 θα παρουσιαστεί «Ο Ορφέας και Ευρυδίκη» του Κρίσοφ Βιλμπάλντ Γκλουκ (πάντα την ίδια ώρα).

Η έμπνευση υπήρξε και σ' αυτή τη μουσική περίπτωση, η Ελλάδα και αρχαία τραγωδία αλλά και ο τόπος της γέννησης είναι αναμφισβήτητα η Ιταλία. Είναι αλήθεια ότι το είδος του εκκλησιαστικού δράματος, που ονομαζόταν μυστήριο ένωσε θέατρο και μουσική και στα χρόνια του Μεσαίωνα και ήταν εξαπλωμένο σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Ακολούθησαν τα Μαντριγκάλια: σύντομο ποίημα σε στροφές, συνοδεία λαούτου με θέματα κυρίως ερωτικά, μονοφωνικά ή πολυφωνικά. Η Καντάτα: σκηνές χωρίς θεατρική δράση, με κοσμικά ή θρησκευτικά θέματα και συνοδεία ορχήστρας ή οργάνου αντίστοιχα. Και τέλος, το Ορατόριο: θρησκευτικό περιεχόμενο, χορωδία, σολίστες, ορχήστρα, χωρίς σκηνική δράση. Τα τελευταία χρόνια του 16ου αιώνα, στο μέγαρο του κόμητα Μπάρντι ή σ' εκείνο του φίλου του Κόρσι στη Φλωρεντία, συνήθιζαν να μαζεύονται ένας κύκλος μορφωμένων ανθρώπων, που συζητούσε πάνω σε διάφορα θέματα, αλλά κυρίως για τη μουσική. Ολοι τους ήταν Ελληνολάτρες και είχαν ονομάσει τον εαυτό τους Ακαδημία, με σκοπό να αναστήσουν τη μουσική των αρχαίων Ελλήνων. Ετσι τυχαία, αν και τίποτε δεν είναι τυχαίο, επινόησαν την Οπερα. Ενας μέλος της παρέας, ο Βιντσέντσο Γκαλιλέι, ο πατέρα του περίφημου αστρονόμου αντί να πει: "Και όμως γυρίζει", όπως ο γιος του, συνέθεσε τρία τραγούδια πάνω στην Κόλαση του Δάντη. Και αφού αυτός άνοιξε το δρόμο, υπήρξαν αμέσως πολλοί που τον ακολούθησαν. Το σημαντικό αυτό μουσικό γεγονός συνέβη στα 1594 σε μουσική του Τζιάκομο Περί, και παριστάνεται η Δάφνη πάνω στο γνωστό αρχαίο μύθο. Δυστυχώς δε σώζεται ούτε η παρτιτούρα, ούτε οι ακριβείς μαρτυρίες, παρά τη μεγάλη επιτυχία που είχαν. Η νέα ιταλική γλώσσα με τη φρεσκάδα της, την άνετη ροή της, τα ανοιχτά φωνήεντα, αποδείχτηκε η πλέον κατάλληλη για το νέοαυτό μουσικό είδος. Γι' αυτό και σύμφωνα με τις θεωρίες των αρχαίων, δώσανε την προτεραιότητα, στην ποίηση ώστε η μουσική ως συνοδεία, να την υπηρετεί μονάχα, φτάνοντας ως το γνωστό μας ρετσιτατίβο, που είναι μια μορφή μουσικής ομιλίας. Συνάδελφοι του Περί ήταν οι Τζούλιο Κατσίνι και Εμίλιο ντε Καβαλίερι.

Αργότερα, όταν η Οπερα οδηγήθηκε- πού αλλού;- στη Ρώμη, πήρε και πλατύτερες διαστάσεις: ένα ολοκληρωμένο θεατρικό, με σκηνικές απαιτήσεις, θέαμα και μεγαλοπρέπεια, παρεμβαλλόμενα χορωδιακά αλλά κωμικά επεισόδια. Η σπίθα όμως της μεγαλοφυίας άναψε από τον Κλαούντιο Μοντεβέρντι, τον πρώτο κλασικό της Οπερας. Με τον «Ορφέα» του, έπλασε ένα ισορροπημένο, καλοπρογραμματισμένο δράμα σε πέντε πράξεις, δράμα που εξαντλούσε τη δύναμη της μουσικής, αλλά και τους θεατρικούς κανόνες. Και όλα αυτά με τη χορηγία της μεγάλης οικογένειας των Γκοντζάνκα, στη Μάντουα. Λίγες δεκαετίες αργότερα, στα 1637, άνοιξε το πρώτο κτίριο Οπερας, στη Βενετία. Μα η μεγαλύτερη συνεισφορά του Μοντεβέρντι, όταν στο θρήνο του Ορφέα, πενθεί για τη δική του πεθαμένη σύζυγο, είναι ότι ανακάλυψε στη μουσική μια διέξοδο έκφρασης της ανθρώπινης ψυχής με όλα τα συναισθήματα και τους πόθους, χαρές και πίκρες, ρεαλισμό και ευθύτητα. Τις εκπομπές προλογίζει ο Πέτρος Ζογκούδης.