Με τον ψευδεπίγραφο τίτλο της «δίκαιης μετάβασης» η κυβέρνηση της ΝΔ, συνεχίζοντας το έργο του ΣΥΡΙΖΑ, και με τις «ευλογίες» της ΕΕ, προχωράει με γρήγορους ρυθμούς τα σχέδια της λεγόμενης «απολιγνιτοποίησης», το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων, για να ανοίξουν νέα, ακόμα πιο κερδοφόρα πεδία για τα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια, ενώ «πακετάρει» και τις νέες χρηματοδοτήσεις και προνόμια για τα «πράσινα» αρπακτικά.

Την ίδια στιγμή, τα κυβερνητικά στελέχη μοιράζουν κάλπικες υποσχέσεις στο λαό της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης που θα πληγεί βαρύτατα τα επόμενα χρόνια από το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, με παραμύθια περί δημιουργίας «πολλών, νέων και ποιοτικών» θέσεων εργασίας, περί «αντισταθμιστικών» μέτρων και «μετάβασης σε ένα νέο μοντέλο», από το οποίο τάχα θα ωφεληθούν όλοι, επιχειρώντας να κάνουν το μαύρο άσπρο. Βέβαια, ο λαός της περιοχής έδωσε μια πρώτη μαζική απάντηση στα σχέδια αυτά κατά την πρόσφατη κυβερνητική φιέστα στην περιοχή.

Ενα από τα μεγάλα ψέματα που επιστρατεύει η κυβέρνηση για να αμβλύνει τις αντιδράσεις είναι πως από τα σχέδια αυτά θα ωφεληθούν τάχα και οι εργαζόμενοι, πως θα υπάρξουν «αντισταθμιστικά» μέτρα, ενώ η «μετάβαση σε ένα άλλο μοντέλο», παρά τις συνέπειες που θα έχει στην αρχή, μελλοντικά θα οδηγήσει σε «νέες, πολλές, ποιοτικές θέσεις εργασίας».

Πρόκειται για ψέμα ολκής: Ακόμη και με τις πλέον «μετριοπαθείς» εκτιμήσεις ο σχεδιασμός της κυβέρνησης προβλέπει την απόλυση χιλιάδων από τις μονάδες και τα ορυχεία (5.000 εργαζομένων της ΔΕΗ, χωρίς να υπολογίζονται οι χιλιάδες εργολαβικοί), χιλιάδες επιπλέον θέσεις θα χαθούν μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής της Μονάδας ΑΗΣ Πτολεμαΐδας V, από παράλληλες θέσεις εργασίας που στηρίζονταν στη λειτουργία των μονάδων και των ορυχείων της ΔΕΗ (μεταφορά λιγνίτη από αυτοαπασχολούμενους οδηγούς), αλλά και από το κλείσιμο στο οποίο οδηγούνται με βάση τις εξελίξεις και τα ορυχεία της ΛΑΡΚΟ και της ΜΕΤΕ στην περιοχή των Σερβίων καθώς και το λιγνιτωρυχείο στην Αχλάδα Φλώρινας.

Ενδεικτικό για τα μεγέθη είναι, σύμφωνα με όσα παρουσιάστηκαν ακόμα και στην κυβερνητική φιέστα, το ότι το σημερινό ποσοστό της ανεργίας στη Δυτική Μακεδονία, που αγγίζει ήδη το 20% (19,7% σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ), προβλέπεται να φτάσει στο 31% εάν δεν αποκατασταθούν οι 5.000 θέσεις εργασίας που υπάρχουν σήμερα στους σταθμούς παραγωγής και στα ορυχεία. Υπολογίζοντας δε ότι για καθεμία από τις παραπάνω μόνιμες θέσεις εργασίας δημιουργούνται και συντηρούνται 3 - 4 θέσεις στην τοπική αγορά εργασίας, η συνολική επίπτωση από το κλείσιμο σταθμών παραγωγής και ορυχείων μπορεί να σημαίνει 17.500 - 20.000 νέους ανέργους, εκτινάσσοντας την ανεργία ακόμη υψηλότερα, μέχρι και 44%!

Τα «αναπτυξιακά» έργα που διαφημίζει η κυβέρνηση (φωτοβολταϊκά πάρκα στα εξορυγμένα εδάφη), σε καμιά περίπτωση δεν θα αναπληρώσουν τις χιλιάδες αυτές χαμένες θέσεις εργασίας.

Αποκαλυπτικό είναι το παράδειγμα φωτοβολταϊκού πάρκου που κατασκευάζει η γερμανική εταιρεία «Juwi» στην Κοζάνη δυναμικότητας 204 ΜW, το οποίο την περασμένη Δευτέρα μεταβιβάστηκε επίσημα στα ΕΛΠΕ. Από την επένδυση των 130 εκατομμυρίων ευρώ, οι εργαζόμενοι θα δουν μόλις 350 θέσεις εργασίας, με τους γνωστούς άθλιους όρους, για όσο καιρό διαρκεί η κατασκευή του που υπολογίζεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2021, ενώ μετά θα απομείνουν ελάχιστοι, ουσιαστικά ως φύλακες στο έργο.

Βέβαια, τα «νέα» για τους εργαζόμενους δεν σταματούν εδώ, αφού οι όποιες θέσεις εργασίας δημιουργηθούν θα είναι ελάχιστες, προσωρινές, με πολύ χειρότερους όρους, με τους καπιταλιστές να αξιοποιούν για το σκοπό αυτό όλο το αντεργατικό οπλοστάσιο που έχουν διαμορφώσει οι κυβερνήσεις διαδοχικά, αλλά και όσα επιπλέον θα προστεθούν αφού, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της σημερινής κυβέρνησης, για την προσέλκυση των «επενδυτών», ετοιμάζεται να μετατρέψει όλη την περιοχή σε μια απέραντη «Ειδική Οικονομική Ζώνη», με ισοπεδωμένα εργατικά δικαιώματα, ανύπαρκτες ΣΣΕ. Οι «ελαστικές» σχέσεις εργασίας, το δουλεμπόριο των εργολαβιών θα επεκταθούν μαζί με τη μείωση των μισθών και την εντατικοποίηση της εργασίας, με συνέπεια και την αύξηση των εργατικών «ατυχημάτων».

Και στην περίπτωση των λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων, δηλαδή, επιβεβαιώνεται ότι το «λίπασμα» της καπιταλιστικής κερδοφορίας και των «ευκαιριών» που αναζητούν οι επιχειρηματικοί όμιλοι είναι η απαλλαγή από τα δικαιώματα των εργαζομένων, η ένταση της εκμετάλλευσης, η παραπέρα «ευελιξία» και η διαρκής «ανακύκλωση» από την ανεργία στη δουλειά χωρίς δικαιώματα.

Επιπλέον, η κυβέρνηση «κουνάει το τυράκι» των κονδυλίων που θα διατεθούν «για τη στήριξη των τοπικών οικονομιών» και την «ομαλή μετάβαση», ενώ αξιοποιεί στη συζήτηση αυτή και τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και τοπικών αρχών, που προώθησαν την πολιτική αυτή και σήμερα εξακολουθούν να την παρουσιάζουν ως μονόδρομο, ασκώντας τάχα κριτική για τους «ρυθμούς» και τα «ανταλλάγματα» από την εφαρμογή της.

Ετσι, η κυβέρνηση υπόσχεται ότι από το «Εθνικό Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης» θα διατεθούν κονδύλια ύψους 3,7 - 4,4 δισ. ευρώ, συν τα όποια από τα «ευρωπαϊκά ταμεία» υποτίθεται θα ενισχύσουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της περιοχής, και θα ενισχύουν προγράμματα επανεκπαίδευσης των εργαζομένων, τα γνωστά προγράμματα έμμεσης επιδότησης και τζάμπα δουλειάς για τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Πρόκειται για ένα τρελό φαγοπότι που στήνεται ξανά για τους επιχειρηματικούς ομίλους, από το οποίο οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι, συνολικά τα λαϊκά στρώματα δεν έχουν να περιμένουν τίποτα.

Από μόνες τους μιλάνε και οι εξαγγελίες για τις «προοπτικές» της περιοχής και το τι θα αντικαταστήσει τις μονάδες αυτές.

Ηδη έχει εξαγγελθεί, όπως προαναφέραμε, ότι στην περιοχή της Δ. Μακεδονίας θα δημιουργηθεί το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο στη χώρα, συνολικής ισχύος 2 GW, σε έκταση που μπορεί να φτάσει και τα 50.000 στρ., ενώ ακόμη ένα φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 1 GW θα δημιουργηθεί στη Μεγαλόπολη. Σε εξέλιξη βρίσκονται τα έργα για το φωτοβολταϊκό πάρκο. Πρόκειται για το μεγαλύτερο αυτήν τη στιγμή έργο ΑΠΕ στην Ελλάδα και ένα από τα 5 μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά στην Ευρώπη. Αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία στο τέλος του 2021 κι εντάσσεται στον γενικότερο επενδυτικό σχεδιασμό των ΕΛΠΕ για την ενίσχυση του χαρτοφυλακίου τους, εν αναμονή έναρξης των διαδικασιών ιδιωτικοποίησης, όπως έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση.

Εδώ αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναθέσει στην Παγκόσμια Τράπεζα την εκπόνηση μελέτης για τη μεταλιγνιτική εποχή στην περιοχή της Δ. Μακεδονίας, με το βασικό σενάριο που εξετάζεται να προβλέπει την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης Ενέργειας στη θέση των μονάδων παραγωγής που θα αποσυρθούν. Οπως είχε δημοσιοποιηθεί το προηγούμενο διάστημα, οι επαφές της διοίκησης της ΔΕΗ έχουν ήδη ξεκινήσει με τη «Siemens» που αναπτύσσει σχετικές τεχνολογίες αλλά και ολλανδικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα.

Στο μεταξύ, το έργο που αποκαλύπτει πλήρως την κυβερνητική «φιλοπεριβαλλοντική» υποκρισία είναι τα σχέδια της ΔΕΗ να αντικαταστήσει τις «βρώμικες» λιγνιτικές μονάδες με εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρισμού μέσω καύσης απορριμμάτων και βιομάζας. Τα σχέδια για κατασκευή εργοστασίου καύσης απορριμμάτων είχαν ξεκινήσει ήδη κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ με τους τοπικούς ΦΟΔΣΑ (Φορείς Διαχείρισης Σύμμεικτων Απορριμμάτων) να έχουν υποδείξει και περιοχές όπου μπορεί να κατασκευαστεί ένα τέτοιο εργοστάσιο και συγκεκριμένα στην περιοχή του Νότιου Πεδίου λιγνίτη.

Εκεί εντάσσεται και η ανάγκη νέου χωροταξικού σχεδιασμού που έχει εξαγγείλει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Οπως έχει πει ο αρμόδιος υπουργός, τους επόμενους μήνες θα είναι έτοιμο το αναθεωρημένο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού της Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της «απολιγνιτοποίησης» και θα αλλάζει τις επιτρεπόμενες παραγωγικές δραστηριότητες και χρήσεις γης, ανάμεσα στα άλλα παραδίδοντας και γη υψηλής παραγωγικότητας στους ομίλους των ΑΠΕ.

Οι παραπάνω εξαγγελίες είναι αποκαλυπτικές για το γεγονός ότι οι μόνοι ωφελημένοι θα είναι οι ενεργειακοί όμιλοι και σίγουρα όχι ο λαός της περιοχής, που θα συνεχίσει να πληρώνει με μαζική ανεργία και ξήλωμα δικαιωμάτων, αλλά και με ένταση της ενεργειακής φτώχειας, όπως δείχνει το γεγονός ότι τα σχέδια αυτά πηγαίνουν χέρι χέρι με την εκτίναξη των τιμολογίων του ρεύματος, με τα μεγάλα προβλήματα στην τηλεθέρμανση των περιοχών αυτών, όπως και την επιπλέον επιβάρυνση του περιβάλλοντος, παρά και τον «φιλοπεριβαλλοντικό μανδύα» που φοράει η κυβέρνηση στα σχέδια αυτά.