Σάββατο 1 Αυγούστου 2020 - Κυριακή 2 Αυγούστου 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 28
ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ
Προσφορά εικαστικών στο Αρχείο του ΚΚΕ

Εργο του Αριστείδη Πατσόγλου
Εργο του Αριστείδη Πατσόγλου
Με προσφορά έργων σημαντικών Ελλήνων ζωγράφων εμπλουτίστηκε το Αρχείο του ΚΚΕ. Παρουσιάζουμε σήμερα αντιπροσωπευτικό δείγμα από τα έργα του Πάρι Πρέκα, του Κώστα Τσάρα και του Αριστείδη Πατσόγλου.

Ο Πάρις Πρέκας

Ο Πάρις Πρέκας γεννήθηκε στις 20 Μάρτη του 1926 στην Αθήνα (καταγόταν από τη Σαντορίνη), όπου έζησε και εργάστηκε έως το 1999.

Πολύπλευρος καλλιτέχνης, ο οποίος εμπνέεται κυρίως από τα θέματα του αρχαίου ελληνικού κόσμου, ο Πάρις Πρέκας έχει ασχοληθεί με τη ζωγραφική, τη γλυπτική, την ανάγλυφη αρχιτεκτονική διακόσμηση και την κοσμηματογραφία. Η ζωγραφική του, που περιλαμβάνει κυρίως ελαιογραφίες και υδατογραφίες, ξεκινά αρχικά με παραστατικά έργα (υδατογραφίες, 1959 - 1965) και συνεχίζει με αφαιρετικές συνθέσεις (δεκαετίες '70 - '80). Τα γλυπτά του, φιλοτεχνημένα με ορείχαλκο, σίδερο, ατσάλι, ξύλο, μάρμαρο, πέτρα και πηλό, βασίζονται σε αρχές που συνδυάζουν την αφαίρεση, τον κυβισμό, το σουρεαλισμό και τον εξπρεσιονισμό και εκτίθενται σε πολλούς δημόσιους χώρους της Αττικής (Πλατεία Συντάγματος, οδός Ηρώδου Αττικού, Γαλλικό Ινστιτούτο κ.ά.).

Ασυμβίβαστος άνθρωπος, που διακρινόταν για το ήθος στην προσωπική και καλλιτεχνική του ζωή, ο Πάρις Πρέκας, που πέθανε (1/11/1999) στα 73 του χρόνια, μέσα από την τέχνη του εξέφραζε με κάθε έννοια το ταξίδι, την τάση της φυγής, τη λαχτάρα αναζήτησης. Απέφευγε τον εγκλωβισμό σε ένα δρόμο έκφρασης.

Μελέτη του Πάρι Πρέκα για το έργο «Ο βιασμός της Κύπρου»
Μελέτη του Πάρι Πρέκα για το έργο «Ο βιασμός της Κύπρου»
Τα λιμάνια του Αιγαίου και τα τοπία από την ελληνική φύση, τα πανιά και τα πλεούμενα, η αγάπη του για τον κόσμο της αρχαιότητας, το πέταγμα του Ικαρου και οι κινήσεις των αλόγων, οι όγκοι των τάνκερ, όλα εκφράζουν άμεσα ή υπαινικτικά τη φυγή από τη συμβατικότητα, την έννοια της προσωπικής ελευθερίας.

Από τα έργα που σχετίζονται με τη θάλασσα και το ταξίδι είναι οι σειρές «Ασπρα πανιά», που πραγματοποιήθηκαν κατά την παραμονή του Π. Πρέκα στην Υδρα, «Τάνκερ», που άρχισε κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην Ιτέα την περίοδο του πολέμου Ιράν - Ιράκ, καθώς και το γλυπτό «Μυθιστόρημα».

«Η μαγεία του έργου τέχνης είναι ότι μπορεί να λέει κάτι πέραν αυτού που δείχνει...», έλεγε ο ίδιος ο δημιουργός. Η περιπέτεια της ζωγραφικής ξεκίνησε για τον Π. Πρέκα σαν ένα απλοϊκό παιχνίδι στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, κοντά στους Δημήτριο Μπισκίνη, Ανδρέα Γεωργιάδη και Ουμβέρτο Αργυρό. Σπουδαστής ακόμα, ενταγμένος στο ΕΑΜ τον καιρό της Κατοχής, ζωγράφισε την «Ελλάδα που σπάει τις αλυσίδες» της σκλαβιάς. Αυτό έγινε αφορμή να συλληφθεί τον Δεκέμβρη του 1944 και να σταλεί, μαζί με χιλιάδες άλλους αγωνιστές του ΕΑΜ, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ελ Ντάμπα της Αιγύπτου. Αυτές οι βιωματικές εμπειρίες του 18χρονου Π. Πρέκα καταγράφονται ανεξίτηλα στην ψυχή του κι άλλοτε γίνονται βάρος που σε λυγίζει, άλλοτε γίνονται «φτερά του Ικαρου». Λίγα χρόνια αργότερα (1963), συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης. Η εκθεσιακή του δραστηριότητα ξεκινά το 1955 με ατομική έκθεση της ζωγραφικής του δημιουργίας στην γκαλερί «Ζαχαρίου». Ακολούθησαν εκθέσεις ζωγραφικής το 1958 και το 1964, ενώ το 1972 και το 1977 παρουσίασε και τη γλυπτική του δραστηριότητα. Από τις πολλές ατομικές παρουσιάσεις της τελευταίας δεκαετίας, σημειώνουμε τις εκθέσεις σε Θεσσαλονίκη (1992), Κατερίνη (1993), Λευκωσία και Σαντορίνη (1994), Αθήνα (1996). Η τελευταία έκθεση έργων του ήταν το 1997 στην «ART Αθήνα 5», στο περίπτερο της γκαλερί «Αργώ». Παράλληλα, ο Πάρις Πρέκας συμμετείχε σε πολλές ομαδικές και θεματικές εκθέσεις, πανελλήνιες 1952-1975, στην Αθήνα, στον Πειραιά, στη Θεσσαλονίκη, στα Ιωάννινα κ.α. Πλούσια ήταν και η εκθεσιακή του δραστηριότητα στο εξωτερικό. Ξεκινώντας το 1956, συμμετείχε σε εκθέσεις στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στη Βουλγαρία, στη Ρουμανία, στη Νέα Υόρκη, στην Ιαπωνία, στην Ελβετία, στην «1η Μπιενάλε Νέων Ζωγράφων» (Παρίσι 1959), στην «8η Μπιενάλε Σάο Πάολο» (1965) και την «7η Μπιενάλε Αλεξάνδρειας» (1968). Από τις διακρίσεις που απέσπασε, σημειώνουμε τη βράβευσή του το 1962 για τη ζωγραφική του δημιουργία με το «Αργυρό Μετάλλιο της Πόλης των Παρισίων».

Εργο του Κώστα Τσάρα
Εργο του Κώστα Τσάρα
Στο Αρχείο του ΚΚΕ δωρίστηκαν τα έργα: 1. Ανάκριση - Κύπρος, 1973-1974, 2. Ανάκριση - Κύπρος, 1973-1974. 3. 17 Νοέμβρη, 1974. 4. Μελέτες για το έργο «17 Νοέμβρη». 5. Μελέτες για το έργο «Ο βιασμός της Κύπρου».

Ο Κώστας Τσάρας

Πολύπλευρος εικαστικός δημιουργός, ζωγράφος και χαράκτης, o Κώστας Τσάρας γεννήθηκε στην Πελασγία Φθιώτιδας το 1928, όπου και πέθανε ύστερα από οξύ έμφραγμα το 1986 σε ηλικία 58 ετών. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με δασκάλους τον Γιάννη Μόραλη και τον Σπύρο Παπαλουκά, των οποίων επιρροές συναντούμε στα πρώιμα έργα του, και φεύγει για το Παρίσι, όπου σπούδασε λιθογραφία στην Εcole des Beaux-Arts. Διαμένει στο Παρίσι, αλλά το 1970 ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας τον οδηγεί στην απόφασή του να επιστρέψει πλέον μόνιμα στην Ελλάδα, την οποία και πραγματοποιεί το 1971, όταν και εγκαθίσταται στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του εγκαθίσταται μόνιμα στον γενέθλιο τόπο του, μακριά από τη δημοσιότητα. Ελαβε μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στο Παρίσι, στο Σικάγο και στην Αθήνα και πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις στο Παρίσι, στην Αθήνα και σε πολλές πόλεις του εξωτερικού. Πρώτη ατομική έκθεση στην γκαλερί «Ζυγός». Το 1971 πήρε το 2ο Βραβείο στη Διεθνή συνάντηση ζωγραφικής στην Αίξ αν Προβάνς. Δύο χρόνια μετά το θάνατό του, η Εθνική Πινακοθήκη παρουσίασε αναδρομική έκθεση των έργων του και το 1998 σε αναδρομική στη Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας παρουσιάστηκε το λεύκωμά του «Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ».

Ανήκει στη μεταπολεμική και μετεμφυλιακή γενιά των ζωγράφων που συνέβαλε στα νεότερα κινήματα της νεοελληνικής τέχνης. Το έργο του, που κινείται ανάμεσα στην αφαίρεση και την άμορφη τέχνη, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη ζωή και την προσωπικότητά του. Τα βιώματα και οι τραυματικές εμπειρίες της εφηβικής ηλικίας (Κατοχή, Εμφύλιος) τον σημαδεύουν, καθώς εκτελείται ο πατέρας του από τις γερμανικές αρχές και διώκεται ο αδελφός του. Οι πολιτικές πεποιθήσεις του και οι ανησυχίες του, καθώς και η αποδοχή του επιστημονικού σοσιαλισμού άφησαν τα ίχνη τους στην τέχνη του δημιουργού, ο οποίος σε μεγάλο μέρος του έργου του των ετών 1967-1977 εμπνεύστηκε από τα πολιτικά γεγονότα που τάραξαν την Ελλάδα και από την Αντίσταση. Εμπνευση άντλησε και από την ποίηση, εικονογραφώντας ποιήματα Ελλήνων και ξένων ποιητών, καθώς και των δημοτικών μας τραγουδιών, που τη μετέπλασε σε οπτική ομιλία.

Στη μνήμη του ζωγράφου Κώστα Τσάρα και της συντρόφου του, Σολάζ Τσάρα, που τόσο πρόωρα «έφυγαν» από τη ζωή, οι ανιψιές του, Ασπασία και Χριστίνα Τσάρα, δώρισαν στο ΚΚΕ τα δύο έργα που συμπεριλήφθηκαν στην έκθεση εικαστικών τεχνών «Φυλακές και Εξορίες». Σε επιστολή τους σημειώνουν: «Ευχαριστούμε το ΚΚΕ για την τιμή να συμπεριλάβει τα έργα του θείου μας στην παραπάνω έκθεση».

Ο Αριστείδης Πατσόγλου

Ο Αριστείδης Πατσόγλου γεννήθηκε στη Λέσβο το 1941. Παρακολουθεί τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής και σχεδίου με δάσκαλο τον Θανάση Απάρτη, τον Μικρασιάτη Ελληνα γλύπτη, από τους σημαντικούς εκπροσώπους της μοντέρνας γλυπτικής στην Ελλάδα. Από το 1965 έως το 1969 σπούδασε γλυπτική με δάσκαλο τον Γ. Παππά στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Το 1970 μεταβαίνει στο Παρίσι, όπου συνεχίζει τις σπουδές του στη γλυπτική με δασκάλους τους Cesar και R. Collamarini και στη χαρακτική με δάσκαλο τον J. Lagrange.

Ο Αριστείδης Πατσόγλου, όταν ζούσε μόνιμα στο Παρίσι, μαζί με 50 διεθνείς καλλιτέχνες είχε ιδρύσει την ομάδα «Logos».

«Μέσα σ' αυτή την ομάδα ήτανε Γάλλοι καλλιτέχνες και ξένοι που ζούσαν στο Παρίσι. Από τους Γάλλους εικαστικούς ήταν ο Αντρέ Μασόν, ο Σεζάρ, ο Κουλομαρίνι. Από τους Ελληνες ήταν ο Τσαρούχης, ο Πιερράκος, ο Ανδρέου, κι από τους λογοτέχνες ήταν ο Αξελός, ο Αναλης κ.ά... Διαβάζονταν ποιήματα, γίνονταν ομιλίες διάφορες, και πάνω στην πολιτική, αλλά το ζητούμενο ήταν καθαρά πολιτιστικό...».

Τα τελευταία χρόνια ζει μόνιμα στην Ελλάδα. Είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος. Εχει έντονη καλλιτεχνική δραστηριότητα, γεγονός που αποτυπώνεται και στον αριθμό των ατομικών του εκθέσεων - ξεπερνούν τις 40 - που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα και το εξωτερικό, κυρίως στη Γαλλία.

Το έργο του καθαρά ανθρωποκεντρικό, με θέματα είτε από την ελληνική μυθολογία είτε από τη σύγχρονη ζωή, πάντα με πρωταγωνιστή τον άνθρωπο, το κορίτσι, το αγόρι.

«Εκείνο που με κίνησε πάρα πολύ όταν άρχισα να δουλεύω τα μέταλλα ήταν η κίνηση. Και αυτό μου το έδωσαν το άλογο και οι χορευτικές κινήσεις. Γι' αυτό και υπάρχουν μια σειρά έργα με το χορό ή με άλογα, που έχω κάνει».

Η γλυπτική του είναι συνδυασμός στοιχείων από την παράδοση της αρχαίας ελληνικής τέχνης και τις σύγχρονες καλλιτεχνικές τάσεις. Ο ίδιος δεν προσχώρησε σε κανένα καλλιτεχνικό κίνημα, ούτε ακολούθησε ποτέ κάποια φόρμα, επαφιέμενος στην ευρηματικότητα της φαντασίας του.

Εργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας, στο Μουσείο Βορρέ στην Αθήνα, στο Τελλόγλειο Κέντρο της Θεσσαλονίκης, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης - Centre Georges Pompidou στο Παρίσι, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Καναδά, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Τυνησίας.

Επίσης έργα του βρίσκονται στον σταθμό του ΗΣΑΠ «Αγιος Ελευθέριος» στην Αθήνα, στο Gare de l'Est στο Παρίσι, στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών και σε πολλές άλλες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ