Ενιαία κλιμακώνεται η αντεργατική επίθεση σε όλο τον κόσμο από το κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις του, για να φορτώσουν τη νέα κρίση στους εργαζόμενους, αξιοποιώντας γι' αυτόν το σκοπό και την πανδημία. Ταυτόχρονα, οι συνέπειες της νέας καπιταλιστικής κρίσης γίνονται ολοένα και πιο φανερές στα εργατικά και λαϊκά στρώματα.

Πλευρά αυτής της επίθεσης είναι και η προσπάθεια να μπουν επιπλέον εμπόδια στη συλλογική οργάνωση και δράση, να επιβληθεί σιγή ιχθύος στους τόπους δουλειάς, να παταχθεί προληπτικά ακόμα και η σκέψη για οργανωμένη διεκδίκηση.

Ετσι, είναι πραγματικά «πρωτοπόρες» οι μέθοδοι χαφιεδισμού και παρακολούθησης που καταρτίζουν οι μονοπωλιακοί κολοσσοί, προκειμένου να εντοπίσουν έγκαιρα και να πατάξουν «εν τη γενέσει» της οποιαδήποτε αγωνιστική πρωτοβουλία, δείχνοντας μ' αυτόν τον τρόπο και το φόβο τους για τη συλλογική δράση των εργαζομένων, στη βάση του ταξικού τους συμφέροντος.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο γνωστός αμερικανικός γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου «Amazon» (βλέπε και «Ριζοσπάστη» 20 - 21/6/2020). Πριν από κάποιο διάστημα, η εταιρεία δημοσίευσε σε ΗΠΑ, Αγγλία και Ισπανία αγγελία αναζητώντας ενδιαφερόμενους για «αναλυτές πληροφοριών», με αντικείμενο τον εντοπισμό και την παρακολούθηση «οργάνωσης εργατικών απειλών ενάντια στην εταιρεία».

Η αγγελία εξηγούσε ότι αποστολή του συγκεκριμένου «συνεργάτη» θα ήταν η συγκέντρωση πληροφοριών που θα μπορούσαν να της φανούν χρήσιμες για τη λήψη νομικής δράσης κατά των εργατικών οργανώσεων που διαμαρτύρονται εναντίον της.

«Οι μεμονωμένοι αναλυτές θα συνεργάζονται απευθείας με τον ανώτατο εταιρικό σύμβουλο για τη σύνταξη και χορήγηση αξιολογήσεων που θα χρησιμοποιούνται σε δικαστικές ακροάσεις ενάντια σε "ομάδες ακτιβιστών" (σ.σ. όπως συχνά βαφτίζονται και οι συνδικαλιστές), μέχρι και την έκδοση περιοριστικών εντολών για αυτές τις ομάδες (σ.σ. συνδικάτα)...», ανέφερε η σχετική αγγελία.

Σημειωτέον, τα καθήκοντα του «αναλυτή πληροφοριών» περιλαμβάνουν και τη συγκέντρωση πληροφοριών για τη δράση ανταγωνιστριών εταιρειών, για γεωπολιτικά ζητήματα, ακόμα και για «τρομοκρατικές απειλές». Η αγγελία «κατέβηκε» από το διαδίκτυο μετά τις αντιδράσεις που προκάλεσε, ωστόσο είναι ενδεικτική.

Περγαμηνές στην κατάρτιση τέτοιων μεθόδων χαφιεδισμού έχει και μια θυγατρική της «Amazon», η «Whole Foods». Τον περασμένο Απρίλη, έγινε γνωστό ότι η διοίκηση της εταιρείας έχει φτιάξει ειδικό διαδραστικό χάρτη για να «σημαδεύει» τις περιοχές των ΗΠΑ όπου διατηρεί καταστήματα και καταγράφει «κίνδυνο συνδικαλιστικής δράσης» του προσωπικού.

Πώς υπολογίζεται αυτός ο «κίνδυνος»; Με πάνω από 20 «μετρήσεις», σε τρεις βασικές κατηγορίες «παραγόντων» που εκτιμάται ότι αυξάνουν τον «κίνδυνο» ένας εργαζόμενος να συνδικαλιστεί. Οι «εξωτερικοί κίνδυνοι» περιλαμβάνουν π.χ. το ποσοστό των οικογενειών της περιοχής που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Το τοπικό ποσοστό ανεργίας. Το πόσο μαζική είναι η συμμετοχή στο τοπικό συνδικάτο. Τον αριθμό των προσφυγών που έχουν υποβληθεί στην τοπική Επιθεώρηση Εργασίας για παράβαση της εργατικής νομοθεσίας.

Οι «κίνδυνοι εντός καταστήματος» περιλαμβάνουν το μέσο μισθό στο κάθε κατάστημα, το μέσο όρο των πωλήσεων. Η δε τρίτη κατηγορία «μετρήσεων» αποκαλείται «συναίσθημα του μέλους της ομάδας» και αφορά π.χ. το βαθμό «πίστης» και «αφοσίωσης» στην εταιρεία.

Αν μη τι άλλο, οι μεγάλες επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται πολύ καλά ότι η ανεργία, τα οικονομικά προβλήματα, οι ανεπαρκείς μισθοί, η εργοδοτική επιθετικότητα είναι παράγοντες που προκαλούν δυσαρέσκεια και μπορούν κάτω από προϋποθέσεις να πυροδοτήσουν αντιδράσεις, κινητοποιήσεις, διεκδικήσεις.

Η δίψα όμως για τα κέρδη οδηγεί σε ολοένα και πιο σκληρά αντεργατικά μέτρα, όπως για παράδειγμα η περικοπή της υγειονομικής κάλυψης που ανακοίνωσε η «Whole Foods» το περσινό φθινόπωρο και μάλιστα για εργαζόμενους που απασχολούσε με συμβάσεις μερικής απασχόλησης.

Αλλά και μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, όταν την περασμένη άνοιξη καταγράφηκαν τα πρώτα κρούσματα και οι πρώτοι νεκροί ανάμεσα στο προσωπικό, η εργοδοσία αρνήθηκε να δώσει στους εργαζόμενους αμειβόμενη άδεια ώστε να ελεγχθεί η διασπορά, ενώ έγιναν ελάχιστα διαγνωστικά τεστ.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, καταρτίζει και το λεγόμενο «Χάρτη Σχέσεων (των μελών της ομάδας)» (όπως αποκαλείται αυτός ο διαδραστικός χάρτης) που όπως περιέγραφε και κείμενο της ίδιας της «Whole Foods» «είναι σχεδιασμένος ώστε να εντοπίζονται καταστήματα με αυξημένο κίνδυνο ένταξης και δράσης στα συνδικάτα... Ο έγκαιρος εντοπισμός μάς καθιστά ικανούς να τροφοδοτήσουμε τις περιοχές με τις μεγαλύτερες ανάγκες με "πόρους", με το στόχο της μείωσης του κινδύνου αντιμετωπίζοντας προκλήσεις νωρίς, πριν αυτές καταστούν προβληματικές».

Οταν δημοσιογράφοι ζήτησαν διευκρινίσεις για το είδος των «πόρων» που η εργοδοσία διαθέτει για τη «μείωση του κινδύνου» δεν έλαβαν απαντήσεις. Εκπρόσωποί της επέλεξαν να σχολιάσουν μόνο ότι «η εταιρεία αναγνωρίζει τα δικαιώματα των "μελών της ομάδας μας" (σ.σ. εργαζομένων) να αποφασίζουν το αν αποτελεί δικαίωμά τους η εκπροσώπηση μέσα από συνδικάτο», σπεύδοντας να κρίνει ότι «συμφωνούμε με τη συντριπτική πλειοψηφία των "μελών της ομάδας μας" ότι είναι καλύτερη μια άμεση σχέση με την "Whole Foods Market" και την ηγεσία της, κατά την οποία τα "μέλη της ομάδας" διαθέτουν ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας και κάθε άτομο έχει τη δυνατότητα να βρίσκει άμεση "ανατροφοδότηση"». Μακριά από τα συνδικάτα, λοιπόν, με οποιονδήποτε τρόπο ή κόστος!

Τέτοιες μέθοδοι χαφιεδισμού και φακελώματος των εργαζομένων χρησιμοποιούνται σε όλο και μεγαλύτερο εύρος. Οπως δήλωνε στην οικονομική εφημερίδα «Business Insider» η δικηγόρος Βίλμα Λίμπμαν, που θήτευσε στο Εθνικό Συμβούλιο Εργασιακών Σχέσεων επί κυβερνήσεων Μπους, Κλίντον και Ομπάμα, «η κυριαρχία της επιχειρηματικής κοινότητας είναι εντελώς "αλλεργική" απέναντι στο συνδικαλισμό...».

Η εφημερίδα πρόσθετε πως «τα συνδικάτα δίνουν στους εργαζόμενους μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη, σε θέματα όπως οι μισθοί αλλά και οι παροχές για την Υγεία. Μπορούν επίσης να αυξήσουν τις πιθανότητες απεργιών, που μπορεί να αναστατώσουν τις εταιρείες». Η ίδια η Λίμπμαν σημείωνε πως οι εταιρείες «δεν θέλουν τίποτα να αναμειγνύεται στην αυτονομία και την ικανότητά τους να δρουν μονομερώς...».

Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Οικονομικής Πολιτικής (αμερικανική «δεξαμενή σκέψης»), μόνο το διάστημα 2014 - 2017 αμερικανικές εταιρείες δαπάνησαν πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια σε εταιρείες συμβουλευτικής για «εκστρατείες ενάντια σε συνδικάτα».

Παρά την προσπάθεια να μπουν οι αγώνες στο γύψο, όπως γίνεται και στη χώρα μας με τη νομοθεσία για τις διαδηλώσεις και άλλα μέτρα περιστολής των λαϊκών ελευθεριών, μια σειρά από συνδικαλιστικές οργανώσεις και εργαζόμενοι αποφασίζουν κινητοποιήσεις, ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική, για τη διεκδίκηση ουσιαστικών μέτρων προστασίας της υγείας και των δικαιωμάτων τους.

Ενδεικτικά, στη Γαλλία στις 17 Σεπτέμβρη ετοιμάζεται νέα «μέρα πανεθνικής δράσης» με απεργιακές και άλλες κινητοποιήσεις. Στο Βέλγιο, στις 13 Σεπτέμβρη προγραμματίζεται διαδήλωση εργαζομένων στην Υγεία, που μάλιστα οι αρχές προσπαθούν να απαγορεύσουν στο όνομα της αποφυγής του συνωστισμού. Στην Ισπανία προγραμματίζονται κινητοποιήσεις εκπαιδευτικών με έμφαση στην ανάγκη ουσιαστικών μέτρων για την ασφαλή διεξαγωγή των μαθημάτων. Στην Ιταλία εργαζόμενοι από διάφορους τομείς επίσης σχεδιάζουν απεργιακές κινητοποιήσεις στις 24 και 25 Σεπτέμβρη.