Στο θέατρο «Μεταξουργείο» είδαμε (θα συνεχιστεί μέχρι τις 31/1) το μοναδικό - διεθνώς ίσως - πολύτροπης, μαγευτικής, «θηριώδους» δύναμης υποκριτικό φαινόμενο που αποκαλείται Μάγια Μόργκενστερν. Η Ρουμάνα πρωταγωνίστρια του Εθνικού Θεάτρου Ρουμανίας και μέλος του Εβραϊκού Θεάτρου Ρουμανίας είναι γνωστή στο πλατύ κινηματογραφόφιλο ελληνικό κοινό από το «Βλέμμα του Οδυσσέα» του Θόδωρου Αγγελόπουλου, άγνωστη όμως στο πλατύ θεατρόφιλο κοινό. Υπεράξια, λοιπόν, επαίνου είναι η πρωτοβουλία του μη κερδοσκοπικού πολιτιστικού συλλόγου «Αλεκτον» («θεμελιωτής» του ήταν ο Γιώργος Χειμωνάς) να φιλοξενήσει την παράσταση του Εβραϊκού Θεάτρου Ρουμανίας, με το έργο του Γέοργκ Κάιζερ «Lola Blau - καμπαρέ για ένα πρόσωπο», με ερμηνεύτρια (στα γερμανικά και αγγλικά) τη Μ. Μόργκενστερν. Στο πιάνο τη συνοδεύει ο Αντρέι Μοντέσκου. Το σκηνικό χώρο και τα κοστούμια φιλοτέχνησε ο δικός μας Γιάννης Μετζικώφ.

Πριν αναφερθούμε στο υποκριτικό φαινόμενο που λέγεται Μόργκενστερν, αξίζει να σημειωθεί το ενδιαφέρον που παρουσιάζει το έργο του Γκ. Κάιζερ. Εργο, που αφορά στο προοδευτικού χαρακτήρα προπολεμικό γερμανόφωνο θέατρο - καμπαρέ και στις διώξεις που υπέστησαν από τους ναζί οι καλλιτέχνες του, ιδιαίτερα οι Εβραίοι. Το έργο «διηγείται» την οδυνηρή πορεία μιας Εβραίας καλλιτέχνιδας (ηθοποιού -τραγουδίστριας - χορεύτριας) ενός θεάτρου - καμπαρέ στην προπολεμική Αυστρία. Η καλλιτέχνιδα Λόλα Μπλάου χάνει τον αγαπημένο της, τον οποίο συνέλαβαν οι ναζί. Μόνη «διέξοδος» και «όνειρό» της να φύγει και να δουλέψει στις ΗΠΑ. Η «διέξοδος» αποδείχνεται αδιέξοδη. Το «όνειρο» εφιάλτης. Το αμερικανικό καμπαρέ παρασάγγας απέχει από το προπολεμικό - καυστικής πολιτικής και κοινωνικής σάτιρας - γερμανικό θέατρο - καμπαρέ. Ο καημός της για τον ξεριζωμό, την απώλεια του αγαπημένου της, η κατάπτωση της τέχνης της δε «σβήνεται» με το αμερικάνικο ουίσκι. Η μέθη της αποκαλύπτει βαθύτερα τις ανθρώπινες και καλλιτεχνικές «πληγές» της, την άδεια από πατρίδα, αγάπη και τέχνη «βαλίτσα» της ζωής της.

Οι λέξεις είναι φτωχές για να περιγράψουν το πάμπλουτο ερμηνευτικό «θησαυροφυλάκιο» της Μ. Μόργκεστερν. Αφτιασίδωτα πανέμορφη. Αέρινα θηλυκή και «ανδρικά» δυναμική. Σώμα ασκημένο για χορό, αλλά και για επικίνδυνες, έως ακροβατικές κινήσεις και πτώσεις. Εύπλαστη, με πολλές γκάμες φωνή για το προζάτο λόγο και το θεατρικό τραγούδι. Εκπληκτική μίμος, με πληθωρικό κωμικό ένστικτο και φινετσάτο χιούμορ. Ενα έμβιο όργανο που παράγει απίστευτης ποικιλίας «μουσικούς» ρυθμούς με την κίνηση, τη χειρονομία, το βλέμμα, τις εκφράσεις του προσώπου, το λόγο και τις σιωπές του. Μεγάλο δραματικό ταλέντο, με μεγάλη πνευματικότητα, αλλά και άφθαστη βιο-σωματική αλήθεια. Η Μόργκεστερν δεν επαναπαύεται στην τεράστια τεχνική της. Καταθέτει αφειδώλευτα όλες τις δυνάμεις της. Ενεργοποιεί κάθε κύτταρό της. Προσφέρει όλο το «είναι» της στο «βωμό» της υποκριτικής τέχνης.