Ισως δεν είναι μόνο οι αναλογίες και οι συγκρίσεις σε οικονομικό επίπεδο, που προκαλούν τον τρόμο σε αρκετούς αναλυτές. Ενα ακόμη χαρακτηριστικό είναι ότι οι περιπτώσεις αυτών των περιόδων ήταν τρομερά επιζήμιες για την κοινωνική διάρθρωση της αμερικανικής κοινωνίας.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία απίστευτη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών και η παράλληλη συρρίκνωση μέχρι του σημείου του αφανισμού, της μεσαίας τάξης, όπου πλέον τα εισοδήματα μειώνονται δραστικά για όλους εκτός των πλουσίων που γίνονται ακόμη πλουσιότεροι και την εύλογη αύξηση των καταναλωτικών οφειλών, αφού και οι δύο αυτοί περίοδοι στην αμερικανική ιστορία σημαδεύονται από τη μείωση των αποδοχών και την αύξηση της κατανάλωσης αγαθών τα οποία είναι παντελώς άχρηστα.

Για το λόγο αυτό, όλες οι οργανώσεις αλλά και τα ερευνητικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα την τελευταία τριετία, έχουν προσδιορίσει τις μελέτες τους σε ένα και μόνο θέμα: Τη φτώχεια που συνεχίζει να αυξάνεται δραματικά τη στιγμή που η αμερικανική οικονομία αναπτύσσεται. Ενα ζήτημα που έχει επισημανθεί πολλές φορές και από τον ίδιο τον Πρόεδρο Κλίντον, ο οποίος μάλιστα τόλμησε να κηρύξει τον πόλεμο κατά της φτώχειας! Πώς είναι δυνατόν να το πραγματοποιήσει αυτό είναι άγνωστο, καθώς ούτε η πολιτική του το επιτρέπει ούτε φυσικά ο χρόνος που του απομένει για να συνεχίσει να είναι Πρόεδρος.

Ισως του έχει διαφύγει από τη μνήμη το γεγονός ότι ο ίδιος είναι που διακυβέρνησε τη «μεγαλύτερη δύναμη του πλανήτη» για το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας που πέρασε, με την αλλαγή του αιώνα και φυσικά ούτε ήθελε ούτε του επιτράπηκε να αναχαιτίσει την πολιτική που ήθελε το πραγματικό «ξεζούμισμα» και τη διάλυση όλων των υφισταμένων τάξεων για να πραγματοποιηθεί και κυρίως να ολοκληρωθεί ο στόχος της «ελεύθερης αγοράς», με την εισαγωγή της ευλυγισίας της εργασίας, τη διάδοση εργασίας στον τομέα υπηρεσιών, την κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων και άλλα.

Αποτέλεσμα αυτής της ακολουθούμενης πολιτικής είναι η φτώχεια να διευρύνεται και να αγγίζει ολοένα και περισσότερα στρώματα των εργαζομένων και να ακολουθεί την ίδια αυξητική πορεία με τα κέρδη που αποκομίζουν οι ανώτατες εισοδηματικά τάξεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι, με βάση την πιο πρόσφατη έρευνα που ήρθε στο φως της δημοσιότητας - την έρευνα που πραγματοποίησε το «Κέντρο για τον Προϋπολογισμό και τις Προτεραιότητες της Πολιτικής» - ότι την τελευταία δεκαετία για το ανώτερο εισοδηματικά 1% του πληθυσμού, τα οφέλη και τα εισοδήματα αυξήθηκαν δραματικά, ενώ αντίθετα για το κατώτερο εισοδηματικά 5% του πληθυσμού, η συρρίκνωση των εσόδων για μία οικογένεια ήταν επίσης δραματική. Φυσικά από τη γενικότερη αυτή τάση πλήγησαν και τα μεσαία στρώματα που είδαν ξαφνικά να χάνουν και τα λίγα αλλά ψευδεπίγραφα προνόμια που τους προσδίδει ο τίτλος «μεσαία τάξη» και να αρχίσουν πια να συγκαταλέγονται στους φτωχούς του πιο «πλούσιου κράτους».

Φυσικά ουδείς εκ των θυμοσόφων της ελίτ των αμερικανικών ΜΜΕ ή της φιλελεύθερης ελίτ της αμερικανικής πολιτικής μπορεί να συζητήσει με κάποιο βαθμό αξιοπιστίας, για να μη μιλήσει κανείς για ευθύτητα ή ειλικρίνεια. Για ένα ωστόσο μπορεί κανείς να είναι σίγουρος, ότι η κοινωνική ανισότητα που προκύπτει και στατιστικά πλέον από όλες τις πρόσφατες εκθέσεις - είναι μείζον ζήτημα που επιδρά σε όλους τους τομείς της διαβίωσης στις ΗΠΑ - πολύ δύσκολα θα εγείρει έστω και μία συζήτηση ή διαξιφισμούς ανάμεσα στους υποψηφίους των «καθιερωμένων κομμάτων» κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις επικείμενες προεδρικές εκλογές.

• Οι χρονιές που η αμερικανική οικονομία περιήλθε σε βαθιά οικονομική κρίση είναι παραδόξως οι χρονιές που διεξάγονται ή ακολουθούν τις προεδρικές εκλογές, όπως το: 1837, 1857, 1873, 1929, 1937, 1969, 1973 και 1981.

Πηγές:

«Unifinished Businnes», by William Greider. The Nation Magazine, issue 14/2/2000

«Headed for a fall», by Kevin Phillips. LA Times, 16/1/2000

«Clinton's lofty aspirations are coupled to puny initiatives», by Robert K. Uttner. The Boston Globe, 30/1/2000

«Income gap of richest and poorest widens for US families», CNN, 21/1/2000

«Growing inequality in the US», by David Walsh, στην ιστοσελίδα www.wsws.org

«Smiles and Elbows», by Howard Fineman and Bill Turque, Newsweek, 31/1/2000

«On the wild side», Howard Fineman, Newsweek, 17/1/2000

«Big Money and US Politics», Time, 7/2/2000

«The incredible shrinking primaries», The Economist, January 8-14/2000