Την ίδια στιγμή που οι ΥΠΕΞ της Ρωσίας και των ΗΠΑ, Σεργκέι Λαβρόφ και Αντονι Μπλίνκεν, εξέφρασαν την Τετάρτη, στο περιθώριο του Αρκτικού Συμβουλίου, την πρόθεση να συνεχιστεί ο διάλογος ΗΠΑ - Ρωσίας για «τη στρατηγική σταθερότητα» και να αναζητήσουν τομείς όπου μπορεί τα συμφέροντά τους να συμβαδίζουν, ο στρατηγικός ανταγωνισμός των δύο ιμπεριαλιστικών κέντρων συνεχίζει να εντείνεται σε πολλά μέτωπα, επιβεβαιώνοντας ότι η όξυνση του προηγούμενου διαστήματος δεν ήταν συγκυριακή.

«Δεν είναι κρυφό ότι έχουμε διαφορές», υπενθύμισε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ μετά τη συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του και «αν η Ρωσία ενεργεί επιθετικά εναντίον μας και εναντίον συμμάχων μας, θα απαντάμε» για «να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας». Από την άλλη, σύμφωνα με τον Μπλίνκεν, «υπάρχουν πολλοί τομείς όπου τα συμφέροντά μας συναντιούνται» και «μπορούμε να χτίσουμε πάνω σε αυτούς».

«Χρειάζεται να αποφασίσουμε πώς θα συνεχιστούν οι σχέσεις μας» και «να συνεργαστούμε, όπου έχουμε παρόμοιες οπτικές», σημείωσε από την πλευρά του ο Σ. Λαβρόφ, συμπληρώνοντας πως τα δύο κράτη αποκλίνουν πολύ στις εκτιμήσεις για τη διεθνή κατάσταση. Δήλωσε την ετοιμότητα της Ρωσίας «για ειλικρινείς συζητήσεις για όλα τα θέματα», αλλά και να απαντά σε κάθε εχθρική ενέργεια.

Την ίδια ώρα, ωστόσο, που λέγονταν τα παραπάνω, σε όλα τα μήκη και πλάτη «τρέχει» η αντιπαράθεση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και Ρωσίας, με στρατιωτική κινητικότητα και αλληλοκατηγορίες.

Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Σ. Λαβρόφ, ο Αμερικανός ομόλογός του ανέφερε στη συνάντηση σχέδια των ΗΠΑ για ανάπτυξη πρόσθετων στρατιωτικών δυνάμεων στην Πολωνία. Αυτό «θα αποτελούσε άμεση παραβίαση της ιδρυτικής πράξης του 1997 μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ», ανέφερε ο Λαβρόφ.

Παράλληλα, η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ τόνισε ότι η κλιμακούμενη στρατιωτική δραστηριότητα του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και τη Μαύρη Θάλασσα δεν συμβάλλει στην επίλυση της σύγκρουσης στην ανατολική Ουκρανία. «Συνολικά, φέτος, προγραμματίζονται επτά κοινές ασκήσεις με χώρες του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, δηλαδή κάθε έξι ή οκτώ εβδομάδες», είπε η Μαρία Ζαχάροβα.

Την ίδια ώρα, η ρωσική εφημερίδα «Nezavisimaya Gazeta» σημειώνει ότι και στο Καζακστάν εντείνεται η ΝΑΤΟική «διείσδυση», για να επισημάνει ότι «ο Ρώσος Πρόεδρος πρέπει σύντομα να εγκρίνει νόμο για την κύρωση της Συνθήκης για τη Στρατιωτική Συνεργασία Ρωσίας και Καζακστάν». Η Συνθήκη υπογράφτηκε τον Οκτώβρη του 2020 για 10 χρόνια, όμως η πολιτική του Καζακστάν και οι στενές επαφές με τις ΗΠΑ ενδέχεται να επηρεάσουν τη στρατιωτική συνεργασία με τη Ρωσία. «Η συγκατάθεση του Καζακστάν για ανάπτυξη των στρατιωτικών ΗΠΑ και ΝΑΤΟ που αποχωρούν από το Αφγανιστάν μπορεί να αιφνιδιάσει τη Ρωσία», προειδοποιεί ο διευθυντής της Ρωσικής Υπηρεσίας Εξωτερικών Πληροφοριών, Σ. Ναρίσκιν.

Σημειώνεται ότι το Καζακστάν διατηρεί επαφές με το ΝΑΤΟ και σχεδιάζει στρατιωτικές ασκήσεις στο έδαφός του τον Ιούλη με τη συμμετοχή ΗΠΑ, Βρετανίας και Καναδά. Εξάλλου, οι στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ στο Καζακστάν «δεν ασχολούνται μόνο με εκπαίδευση στρατιωτικού προσωπικού» αλλά επιδιώκουν «να έχουν μονάδες σε αυτήν την περιοχή μακροπρόθεσμα», τονίζει το δημοσίευμα.

«Η Ρωσία θα μπορέσει να αντισταθμίσει την αυξανόμενη επιρροή των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ στο Καζακστάν αλληλεπιδρώντας με την Κίνα, που ενδιαφέρεται να ενισχύσει την επιρροή της στην Κεντρική Ασία», δήλωσε ο στρατιωτικός εμπειρογνώμονας, συνταγματάρχης Ν. Σουλγκίν.

Την ίδια ώρα, με τη σημασία της Αρκτικής να μεγαλώνει και να προσελκύει τα ανταγωνιστικά συμφέροντα πολλών «παικτών», διεξήχθη την Πέμπτη στο Ρέικιαβικ η 12η Σύνοδος του Αρκτικού Συμβουλίου, την κυλιόμενη διετή προεδρία του οποίου αναλαμβάνει η Ρωσία. Οι υπουργοί Εξωτερικών των 8 μελών του Συμβουλίου (ΗΠΑ, Καναδάς, Ρωσία, Νορβηγία, Δανία, Σουηδία, Ισλανδία, Φινλανδία) κατέληξαν στο πρώτο «στρατηγικό σχέδιο» που εγκρίθηκε ποτέ, δίνοντας το πλαίσιο για την Αρκτική έως το 2030.

Η Αρκτική μπαίνει όλο και πιο έντονα στο «στόχαστρο», καθώς το λιώσιμο των πάγων ενδέχεται να αποκαλύψει συμφέρουσες εμπορικές διαδρομές και τον σημαντικό ορυκτό πλούτο της.

Παραμονές της Συνόδου και της συνάντησης με τον Λαβρόφ, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ εξέφρασε «ανησυχίες» για τις αυξανόμενες στρατιωτικές δραστηριότητες της Ρωσίας στην περιοχή και επέκρινε τη Μόσχα για «παράνομες θαλάσσιες διεκδικήσεις, ως προς τους κανόνες διέλευσης ξένων πλοίων στη Βόρεια Θαλάσσια Διαδρομή».

Η Ρωσία έχει αυξήσει τις στρατιωτικές δραστηριότητες στην περιοχή με βάσεις, ασκήσεις κ.λπ., ενώ και η ΝΑΤΟική παρουσία εντείνεται τα τελευταία χρόνια και αμερικανικά βομβαρδιστικά Β-1 στάλθηκαν φέτος στη Νορβηγία.

Καθόλου τυχαία, ο Ρώσος ΥΠΕΞ επέκρινε τη Νορβηγία, λέγοντας ότι τροποποιεί τους νόμους ώστε να επιτρέπεται η συνεχής παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και εξοπλισμού. Σε αυτό το φόντο, προέτρεψε τα κράτη της Αρκτικής η συνεργασία «να επεκταθεί και στον στρατιωτικό τομέα» και να ξαναρχίσουν στρατιωτικές συναντήσεις υψηλού επιπέδου.