Ξαφνικά ανακαλύφθηκαν οι κώδικες δεοντολογίας, που δήθεν δεν υπάρχουν και είναι η αιτία του σάπιου τοπίου της παραπληροφόρησης των δελτίων ειδήσεων και ενημερωτικών εκπομπών. Ακόμη και ο ίδιος ο πρωθυπουργός ξύπνησε ένα πρωί και όλως τυχαίως (!) ανακάλυψε ότι «ενημέρωση δεν είναι ο ευτελισμός κάθε έννοιας αξιοπρέπειας, η διαστρέβλωση της αλήθειας, η συκοφαντία». Και γι' αυτό έδωσε εντολή να εξεταστούν οι κώδικες δεοντολογίας που πρέπει να διέπουν τις ειδησεογραφικές και ενημερωτικές εκπομπές. Μια σπουδή που δεν μπορεί να μη δημιουργεί και ερωτηματικά. Ερωτηματικά, γιατί πρώτον κώδικες δεοντολογίας υπάρχουν και σήμερα και δεύτερον γιατί οι κώδικες δεοντολογίας που είχαν συμπληρωθεί επί προεδρίας Παύλου Σούρλα στο ΕΣΡ εδώ και δύο χρόνια βρίσκονται στα συρτάρια του υπουργείου Τύπου.

Να υπενθυμίσουμε λοιπόν στον πρωθυπουργό και τον αρμόδιο υπουργό Τύπου πως οι κώδικες δεοντολογίας ενημερωτικών εκπομπών που έγιναν επί προεδρίας στο ΕΣΡ του Π. Δαγτόγλου, που ισχύουν σήμερα, μεταξύ άλλων αναφέρουν ότι «οι ειδήσεις και σχόλια συλλέγονται, συντάσσονται και παρουσιάζονται με επιδίωξη πληρότητας και αντικειμενικότητας». Οτι «η ιδιωτική ζωή είναι σεβαστή», ότι «οι κατηγορούμενοι δεν αναφέρονται ως ένοχοι», ότι «αποφεύγεται κάθε αδιάκριτη παρέμβαση σε προσωπικό πένθος ή πόνο». Ο νόμος Βενιζέλου επίσης αναφέρεται στο θέμα της πολυφωνίας και της παρουσίασης των απόψεων όλων των πολιτικών κομμάτων.

Το ζήτημα που προκύπτει είναι πως όλα αυτά τα χρόνια οι κώδικες παραβιάζονται και «βιάζονται» καθημερινά από τα ιδιωτικά κανάλια. Αλλωστε το ΕΣΡ επανειλημμένα έχει κάνει συστάσεις στους υπεύθυνους των τηλεοπτικών σταθμών για θέματα που αφορούν την παραβίαση των κανόνων δεοντολογίας. Πολλά μάλιστα από τα πρόστιμα δεν έχουν «διαβιβαστεί» στους υπεύθυνους των καναλιών, αλλά «φυλάσσονται» στο υπουργείο Τύπου.

Τα χρόνια από την εποχή Δαγτόγλου είχαν περάσει όταν το ΕΣΡ επί προεδρίας του Π. Σούρλα με αναπληρωτή πρόεδρο τον Αντώνη Μανιτάκη είχαν συντάξει κώδικες δεοντολογίας ειδησεογραφικών εκπομπών προσαρμοσμένους στους νέους τηλεοπτικούς καιρούς. Οι νέοι κώδικες εστάλησαν πριν δύο χρόνια στο υπουργείο Τύπου και εκεί.. έμειναν. Οι κώδικες αυτοί περιλαμβάνουν «κομβικά» σημεία που καταπατούνται κατάφωρα. Στα 25 άρθρα ενσωματώνονται βασικά ζητήματα δεοντολογίας όπως:

- Η ελεύθερη, ακριβής, αμερόληπτη, πολυμερής κατά το δυνατόν, πλήρης και υπεύθυνη ενημέρωση των πολιτών αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών στις ενημερωτικές και άλλες πολιτικές εκπομπές τους, η οποία κατισχύει κάθε επιχειρηματικής ή εμπορευματικής επιδίωξης.

- Τα δελτία ειδήσεων δε μεταδίδονται ούτε παρουσιάζονται κατά τρόπο ώστε να παρέχουν την εντύπωση ότι ανταγωνίζονται τα δελτία ειδήσεων άλλων ραδιοτηλεοπτικών σταθμών σε βάρος των αρχών της ενημέρωσης.

- Οι ενημερωτικές εκπομπές οφείλουν να μην αντικαθιστούν παρεμποδίζουν ή υπονομεύουν το έργο αστυνομικών, δικαστών ή άλλων κρατικών αρχών. Ιδιαίτερη πρόνοια πρέπει να λαμβάνεται κατά την απευθείας κάλυψη αστυνομικού ενδιαφέροντος γεγονότων ώστε να μην παρακωλύεται το έργο των αρμοδίων αρχών.

- Χρησιμοποιούνται θεμιτά μέσα για τη συλλογή πληροφοριών, στοιχείων ή εικόνων. Δεν επιτρέπεται να μεταδίδονται πληροφορίες που υπεκλάπησαν με παράνομες παρακολουθήσεις τηλεφώνων, με κρυφά μικρόφωνα ή κάμερες ή με οποιοδήποτε άλλο συναφές μέσο.

- Τα γεγονότα πρέπει να παρουσιάζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μη δημιουργούν σύγχυση ή πανικό στο κοινό. Ιδίως οι πληροφορίες που σχετίζονται με θέματα υγείας πρέπει να μεταδίδονται με ιδιαίτερη προσοχή και υψηλό αίσθημα ευθύνης και να αποφεύγεται κάθε μορφή εκμετάλλευσης του πόνου, της αγωνίας, της ελπίδας ή της απόγνωσης των ασθενών και συγγενών τους.

- Δεν επιτρέπεται η εξαπάτηση ή παραπλάνηση του κοινού. Ειδικότερα δεν επιτρέπεται η χρήση παραπλανητικών σκηνοθετικών τεχνασμάτων, καθώς και η χρησιμοποίηση μεθόδων ή τεχνικών που απευθύνονται στο υποσυνείδητο ή εγγίζουν τα όρια του συνειδητού.

- Η προβολή βίαιων και αποκρουστικών σκηνών ή πράξεων, συμπεριλαμβανομένης της λεκτικής βίας, ιδίως όταν δεν είναι απαραίτητη για την κατανόηση των γεγονότων από το κοινό πρέπει ν' αποφεύγεται. Το ίδιο ισχύει και για σκηνές σεξουαλικού περιεχομένου που προβάλλονται σε ειδησεογραφικές εκπομπές. Πρέπει ν' αποφεύγεται η παρουσίαση μεθόδων εκτέλεσης εγκλημάτων κατά τρόπο που να διευκολύνει την απομίμηση.

- Δεν πρέπει να καταγράφονται και να δημοσιοποιούνται ιδιωτικές στιγμές ή συνομιλίες πολιτών χωρίς την άδειά τους. Το ίδιο ισχύει και για τη με οποιονδήποτε τρόπο και χωρίς τη συγκατάθεσή τους απεικόνιση ιδιωτικών στιγμών σε υλικό φορέα εικόνας ή ήχου.

- Αποφεύγεται κάθε αδιάκριτη παρέμβαση σε προσωπικό πένθος ή πόνο. Οταν η παρέμβαση επιβάλλεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος που υπερβαίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση το συμφέρον σεβασμού της ιδιωτικής ζωής, αυτή πρέπει να γίνεται με συμπάθεια και λεπτότητα.