Στην τελική ευθεία βρίσκονται οι εργασίες για την κατασκευή Μνημείου Εκτελεσθέντων της περιόδου 1946-1950 (ΔΣΕ) και 1941-1944, στον λόφο του Μεζούρλου στη Λάρισα.

Την Κυριακή 17 Οκτώβρη, στις 11 π.μ., θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση για την αποκάλυψη του Μνημείου με ομιλητή τον ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Δημήτρη Κουτσούμπα. Θα ακολουθήσει συναυλία με την Ρίτα Αντωνοπούλου.

Τις μέρες που απομένουν, οι Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στη Θεσσαλία, μαζί με τη διακίνηση του Καλέσματος της ΚΕ για αγωνιστική συμπόρευση με το ΚΚΕ, ετοιμάζουν κι ένα πλούσιο πρόγραμμα προπαγάνδισης της εκδήλωσης των αποκαλυπτηρίων, για να γίνει πλατύτερα γνωστή η κατασκευή και λειτουργία του στον χώρο της θυσίας, για να γίνουν η προσοχή και η ανάδειξή του κτήμα του λαρισαϊκού λαού.

Η ανέγερση του Μνημείου εντάσσεται στη διαχρονική προσπάθεια του Κόμματος να συμβάλει στην καταγραφή της Ιστορίας της χώρας μας, της Ιστορίας των αγώνων του επαναστατικού λαϊκού κινήματος, στην καταγραφή της ιστορικής αλήθειας.

Μετά την Απελευθέρωση της χώρας τον Οκτώβρη του 1944 από το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, ξεκίνησε ένα βίαιο πογκρόμ διώξεων των ΕΑΜιτών και συμπαθούντων αγωνιστών, δηλαδή της τεράστιας πλειοψηφίας του ελληνικού λαού εκ μέρους της αστικής εξουσίας, των τότε μηχανισμών της, φανερών και κρυφών. Η τρομοκρατία εντείνεται όλη αυτή την περίοδο, που έμεινε στην Ιστορία ως «Λευκή Τρομοκρατία».

Βασικά στηρίγματα του αστικού κράτους, εκτός από τα «επίσημα» όργανά του, είναι οι 206 φασιστικές συμμορίες που δρουν κύρια στην ύπαιθρο. Είναι γνωστό σε όλους το πόσο «πόνεσε» η Θεσσαλία από την μπότα των ταγματασφαλιτών, ΕΑΣΑΔιτών, Χιτών, διαφόρων ομάδων που δρούσανε στην περιοχή.

Ταυτόχρονα, η οργανική ενσωμάτωση και μαζική αθώωση ταγματασφαλιτών και όλων των υπόλοιπων δοσιλογικών οργανώσεων στους ένοπλους και διοικητικούς μηχανισμούς του κράτους, η παρουσία χιλιάδων του βρετανικού στρατού στην Ελλάδα και μετά το 1945, αποτελούσαν όρους για την καπιταλιστική ανασύνταξη στην Ελλάδα μετά τον πόλεμο.

Μετά τις εκλογές της 31ης Μάρτη 1946 και το νόθο δημοψήφισμα της 1ης Σεπτέμβρη 1946 για την επιστροφή του βασιλιά, η κρατική καταστολή θωρακίζεται ακόμα περισσότερο με το Γ' Ψήφισμα (1946), που ψηφίζεται στις 18 Ιούνη του 1946.

Το άρθρο 1 καθορίζει την ποινή του θανάτου, το άρθρο 5 καθορίζει την τιμωρία για συμμετοχή σε διαδηλώσεις, το άρθρο 9 παρέχει στην αστυνομία απόλυτο δικαίωμα να ενεργεί μέρα και νύχτα, σε πόλεις και χωριά, να συλλαμβάνει όποιον θέλει, να κάνει έρευνα και διώξεις. Το άρθρο 12 καθορίζει τη δράση των στρατοδικείων, που είναι υπεράνω δικαστηρίων και εφετείων.

Βάσει αυτού και με βασιλικό διάταγμα, συγκροτούνται 25 Εκτακτα Στρατοδικεία. Από το Εκτακτο Στρατοδικείο της Λάρισας περνάνε πολλές εκατοντάδες κομμουνιστές, αγωνιστές.

Οι δικογραφίες των μαχητών προωθούνταν για εκδίκαση με χρονολογική σειρά, αρχικά. Κατόπιν, γίνεται διαχωρισμός. Αν ο μαχητής είναι βαθμοφόρος, από ομαδάρχης και πάνω, ή αν εκτελεί κάποια ειδική υπηρεσία, όπως σύνδεσμος, ασυρματιστής, τηλεφωνητής, τότε το εκτελεστικό απόσπασμα ερχόταν γρηγορότερα. Τα στελέχη και οι βαθμοφόροι περνάνε από ειδικό Εκτακτο Στρατοδικείο. Σε λίγες μέρες, το πολύ σε μια βδομάδα από τη σύλληψή τους, όλα έχουν τελειώσει.

Το στρατοδικείο δεν προλαβαίνει να δικάζει, οι εκτελέσεις καταντούν ρουτίνα. Τα εκτελεστικά αποσπάσματα πηγαίνουν στο Μεζούρλο σαν σε καθημερινές ασκήσεις, τουφεκίζουν όμως στόχους αληθινούς, ζωντανούς, τους μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού. Τώρα πια δεν τηρούνται ούτε οι τύποι. Δεν παρίστανται στις εκτελέσεις ούτε καν εκπρόσωποι της Δημαρχίας, ούτε και της Εκκλησίας.

Ετσι, στον Λόφο του Μεζούρλου εκτελέστηκαν τα έτη 1946-1950 περίπου 450 κομμουνιστές, μαχητές του ΔΣΕ και άλλοι αγωνιστές. Στον χώρο αυτό έγιναν εκτελέσεις και 41 τουλάχιστον αγωνιστών την περίοδο 1941-'44, δηλαδή τον καιρό της γερμανικής Κατοχής. Νέοι άνθρωποι, οικογενειάρχες, στρατιώτες, αλλά και γυναίκες, μικρά κορίτσια, ακόμη και έγκυες.

Εδώ, την ώρα που η ένοπλη ταξική σύγκρουση φούντωνε, το αστικό κράτος προσπαθούσε και με τις εκτελέσεις να κάμψει το φρόνημα, να λυγίσει την ψυχή όλων εκείνων που υπερασπίστηκαν έως το τέλος το δίκιο του λαού. Εκείνων που πρωτοστάτησαν και μάτωσαν για να δημιουργηθεί και να μεγαλουργήσει το μαζικό ένοπλο ηρωικό κίνημα της Αντίστασης, το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ, η ΕΠΟΝ. Εκείνων που μπροστά στο δίλημμα «υποταγή ή οργάνωση της πάλης και αντεπίθεση» διάλεξαν τον δεύτερο δρόμο και πάλεψαν μέσα από τον ΔΣΕ, κρατώντας ψηλά τη σημαία της κοινωνικής απελευθέρωσης από τα δεσμά της ταξικής εκμετάλλευσης.

Αυτή η ιστορική ανασκόπηση έχει πολλαπλή αξία: Για τις παλιότερες γενιές να θυμούνται, για τις νεότερες να αναζητήσουν τη γνώση, όλοι να εξάγουν συμπεράσματα από την Ιστορία της ταξικής πάλης. Συμπεράσματα χρήσιμα, που θα δίνουν δύναμη και κουράγιο, για να αντεπεξέλθουμε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σήμερα ο λαός και η νεολαία, αλλά κυρίως για να χαράξουμε ένα ελπιδοφόρο και πιο αισιόδοξο αύριο.

Για την ανέγερση του Μνημείου απασχολήθηκαν με αυταπάρνηση πλήθος συντρόφων και φίλων του Κόμματος, σε τομείς που έπρεπε να συγκλίνουν και να αποτυπωθούν στην τελική διαμόρφωση του μνημονικού τόπου: Από την έρευνα που έγινε σε κάθε άκρη της χώρας από απογόνους των εκτελεσθέντων για να εντοπιστούν τα ακριβή στοιχεία τους, αξιοποιώντας πλήθος πηγών, μέχρι την αρχιτεκτονική - τοπογραφική μελέτη και κατασκευή του, την ειδική οικονομική δουλειά που γίνεται, αλλά και την αρθρογραφία στον τοπικό Τύπο, ώστε να γίνει γνωστή η σημαντική αυτή πρωτοβουλία στον λαό και τη νεολαία της Λάρισας.

Μέχρι σχεδόν την τελευταία στιγμή, η βαθιά μελέτη του αρχείου αναδείκνυε νέα ονόματα και στοιχεία για τους εκτελεσμένους, τις συνθήκες θανάτωσης, το οικογενειακό τους περιβάλλον. Διασταυρώθηκαν αρχειακά και με επιτόπια έρευνα αρκετές φορές τα ονόματα και επώνυμα, τα ιδιαίτερα «παρατσούκλια», ψευδώνυμα και συνθηματικά ακόμα, με τα οποία ο κάθε ήρωας ήταν γνωστός είτε στο οικείο του περιβάλλον είτε στις γραμμές του Δημοκρατικού Στρατού.

Οι Κομματικές Οργανώσεις σε όλη τη Θεσσαλία ήρθαν σε επαφή με μεγάλο αριθμό οικογενειών των εκτελεσθέντων, οι οποίοι, ανεξάρτητα από τη σημερινή πολιτική τους διαδρομή, με μεγάλη συγκίνηση υποδέχτηκαν την προσπάθεια αυτή, ενώ ταυτόχρονα πολλοί από αυτούς έδωσαν και πρόσθετα στοιχεία για την αγωνιστική δράση των προγόνων τους.

Με δεδομένο ότι η ανέγερση του Μνημείου δεν είναι μια υπόθεση για «λίγους», αλλά στηρίζεται στην οικονομική ενίσχυση από εργαζόμενους, από ανθρώπους καλής θέλησης, διακινήθηκε κάρτα οικονομικής ενίσχυσης και μπήκαν αυξημένα πλάνα στην προηγούμενη ετήσια Οικονομική Εξόρμηση της ΚΕ του Κόμματος, όπου χιλιάδες άνθρωποι, από το υστέρημά τους, στήριξαν την προσπάθεια ανέγερσής του.

Ταυτόχρονα, δίχως να λογαριάζουν κόπο και θυσίες, δεκάδες μέλη και φίλοι του Κόμματος και της ΚΝΕ, οικοδόμοι, μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι, χτίστες και άλλες ειδικότητες, έκαναν πολλές φορές τη νύχτα μέρα, προκειμένου όλα να είναι έτοιμα στις 17 Οκτώβρη.