Την προηγούμενη βδομάδα, καθώς στήνονταν οι μεταλλικές πλάκες με τα ονόματα των περισσότερων από 500 νεκρών από 22 χωριά του Ανατολικού Γράμμου, που συγκροτούν το υλικό του μνημείου στην πρόσοψη του κτιρίου, ένα παιδί, γύρω στα 10, στάθηκε και τις περιεργαζόταν. Κάποια στιγμή εντοπίζει το δικό του όνομα, κοντοστέκεται λίγο και φεύγει τρέχοντας. Προτού περάσει λίγη ώρα, επιστρέφει κρατώντας από το χέρι μια φίλη του και την φέρνει μπροστά στις ατσάλινες πλάκες. Σηκώνει ύστερα το χέρι, της δείχνει το όνομα και λέει «ο παππούς μου!».

Ο μικρός δεν ήταν ο μόνος που έσπευσε να βρει τα ονόματα των δικών του. Αλλοι δύο κάτοικοι, αφού βρήκαν τα ονόματα των συγγενών τους, άρχισαν να ψάχνουν και στις άλλες πλάκες. «Να, αυτόν τον είχαν στήσει στον τοίχο οι Ιταλοί και τον έγδερναν λουρίδα λουρίδα όλο το σώμα του».

Δεν είναι μόνο οι χωριανοί, οι κάτοικοι του ηρωικού Νεστορίου που έχουν αγκαλιάσει το Μουσείο - Μνημείο. Ηταν βράδυ όταν είχαν πια τελειώσει οι εργασίες, και γινόταν το τελικό καθάρισμα του χώρου. Καθώς τα φώτα έκλειναν, έφτασαν έξω τρία αυτοκίνητα. Οι επιβάτες τους είπαν στους συντρόφους πως δεν θα μπορούσαν να βρίσκονται εκεί για τα εγκαίνια και ρώτησαν μήπως μπορούσαν να ρίξουν εκείνη τη στιγμή μια ματιά στο εσωτερικό. Κι έτσι, έγιναν οι πρώτοι επισκέπτες του Μουσείου.

Τόσο από τις περιοδείες που πραγματοποιήθηκαν όλο αυτό το διάστημα σε πόλεις και χωριά της Δυτικής Μακεδονίας, όσο και από την όλη προσπάθεια συγκέντρωσης των εκθεμάτων του Μουσείου και κατασκευής του, αναδείχθηκαν οι ισχυροί δεσμοί του ΚΚΕ με τον λαό της περιοχής. Δεσμοί αίματος, στην κυριολεξία, καθώς αναρίθμητοι είναι οι αγωνιστές που πάλεψαν στην περιοχή για την απελευθέρωση της χώρας από την τριπλή φασιστική κατοχή μέσα από το ΕΑΜ και το ένοπλο τμήμα του, τον ΕΛΑΣ, θυσίασαν ακόμα και τη ζωή τους στις πλαγιές του Ανατολικού Γράμμου από τις τάξεις του ΔΣΕ και συνέχισαν μετά στην πολιτική προσφυγιά στις Λαϊκές Δημοκρατίες.

Ο λαός της περιοχής έχει ήδη αγκαλιάσει το Μνημείο - Μουσείο. Η κουβέντα «τιμή μου να ζητά το Κόμμα κάτι από μένα» ακούστηκε ξανά και ξανά όλη την περίοδο που στηνόταν αυτό. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα για το πώς εντάχθηκε στα εκθέματα ο πυροσωλήνας «πάντζερ φάουστ». Το ιστορικό κειμήλιο βρισκόταν στην αυλή ενός σπιτιού, όταν το είδαν οι σύντροφοι σ' ένα από τα γύρω χωριά. Οταν ο ιδιοκτήτης ρωτήθηκε αν μπορεί να το δανείσει για τα εγκαίνια, χωρίς δεύτερη σκέψη αποκρίθηκε: «Τιμή μου να το πάρετε δικό σας».

Κάθε μέρα, ο μπαρμπα-Θόδωρας περνούσε από το Μουσείο κατά τη διάρκεια των εργασιών και έκανε την «επιθεώρησή» του στα υλικά που στήνονταν στις προθήκες. Οταν οι εργασίες είχαν σχεδόν τελειώσει, μόλις βράδιασε, έφυγε για το σπίτι του. Σύντομα όμως επέστρεψε κρατώντας δύο φωτογραφίες: «Αυτές δεν τις έχετε, να τις βάλετε», είπε. Ηταν μια φωτογραφία από την πρώτη ανταρτοομάδα που βγήκε στο βουνό και μια άλλη από την εκπαίδευση στα πολυβόλα στα λιβάδια της Κοτύλης.

Η συμβολή του λαού της περιοχής δεν περιορίστηκε όμως εκεί. Ελαβε και έμπρακτη μορφή, στηρίζοντας τις εργασίες κατασκευής. Ενας παραχώρησε στην ομάδα που ανέλαβε τις εργασίες τις σκαλωσιές, άλλος έφερε μερικά εργαλεία, ένας τρίτος φρόντισε να εξασφαλίζει το καθημερινό κολατσιό για τα συνεργεία. Οι τεχνίτες που ήρθαν για να κάνουν μια εξειδικευμένη εργασία, το στήσιμο μιας γιγαντοεπιφάνειας διαστάσεων 7Χ3 μέτρων που δείχνει τις ανατολικές πλαγιές του Γράμμου, έμειναν μετά να βοηθήσουν και σε μερικές ακόμα εργασίες που ήθελαν έμπειρο χέρι.