Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις στο Πακιστάν, αποτυπώνοντας σφοδρές ενδοαστικές αντιπαραθέσεις, σε άμεση συνάρτηση με τις διεθνείς εξελίξεις και την όξυνση των ανταγωνισμών.

Η προγραμματισμένη για την Κυριακή συζήτηση της πρότασης μομφής που είχε καταθέσει η αντιπολίτευση κατά της κυβέρνησης του Ιμράν Καν δεν πραγματοποιήθηκε, καθώς ο Πρόεδρος της χώρας Αρίφ Αλβί δέχτηκε αίτημα του Καν για διάλυση της Βουλής και ο αντιπρόεδρος της Βουλής Κ. Σούρι προσπάθησε να τη μπλοκάρει, χαρακτηρίζοντάς την «αντισυνταγματική».

Θυμίζουμε ότι την περασμένη Πέμπτη ο Καν είχε καταγγείλει δημόσια «διεθνή συνωμοσία για την απομάκρυνση μιας κυβέρνησης που είχε ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική». Το Σάββατο ο Καν επανήλθε λέγοντας ότι «η κίνηση για την απομάκρυνσή μου είναι μία κατάφωρη επέμβαση στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις από τις ΗΠΑ». Ακολούθησαν ακόμα και διαδηλώσεις δυνάμεων του κυβερνητικού κόμματος (PTI) έξω από διπλωματικές αποστολές των ΗΠΑ (π.χ. Πεσαβάρ), με συνθήματα όπως «Κάτω οι ΗΠΑ».

Την περασμένη βδομάδα είχε προηγηθεί η αποχώρηση δυνάμεων από τον κυβερνητικό συνασπισμό, όπως το κόμμα MQM, που μαζί με τα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης, PML-N και PPP, υπέγραψαν από κοινού την πρόταση μομφής, με σενάρια ακόμα και για μείωση των βουλευτών που στηρίζουν πλέον την κυβέρνηση Καν στους 164 (από 179 που είχε μετά τις εκλογές του 2018).

Η ανακοίνωση διάλυσης της Βουλής προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις από επιτελεία που παίρνουν θέση απέναντι στην κυβέρνηση. Ενδεικτικά ήταν τα δημοσιεύματα εφημερίδων όπως της «Dawn» που μιλούσαν για το «τέλος της δημοκρατίας» και εικόνιζαν τον Καν με βασιλική κορόνα. Εντονα επικρίθηκε και η χτεσινή ανάρτηση του υπουργού Πληροφοριών Φ. Χαμπίμπ για διεξαγωγή εκλογών στο επόμενο 90ήμερο, ενώ τυπικά εκκρεμούσαν η απόφαση του Προέδρου Αλβί και η συνεδρίαση του Ανώτατου Δικαστηρίου όπου προσέφυγε η αντιπολίτευση, κάνοντας λόγο για «μαύρη μέρα στη συνταγματική Ιστορία του Πακιστάν». Είχε προηγηθεί επίσης συγκέντρωση άνω των 100 υπογραφών κατά του προέδρου της Βουλής Α. Καϊσέρ (όπως και ο αντιπρόεδρος Κασίμ Σούρι, προέρχεται από το κυβερνών PTI), τον οποίο κατηγόρησαν για «παραβίαση αμεροληψίας» επειδή συμμετείχε σε κομματικές συνεδριάσεις κ.λπ.

Από τη μεριά τους οι ΗΠΑ αρνήθηκαν ότι εμπλέκονται στην πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης Καν.

Στο Πεκίνο, μετά την αποχώρηση του MQM από την κυβέρνηση ο Γ. Γουενμπίν, εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, δήλωσε ότι «η Κίνα δεσμεύεται στην αρχή της "μη ανάμειξης"», προσθέτοντας πάντως ότι «ως στρατηγικός εταίρος παντός καιρού, ο φιλικός γείτονας του Πακιστάν, Κίνα, εύχεται ειλικρινά όλες οι πλευρές στο Πακιστάν να μείνουν ενωμένες και να διατηρήσουν τα σημαντικά συμφέροντα της ανάπτυξης και σταθερότητας».

Τα τελευταία χρόνια, με φόντο και την όξυνση του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού ΗΠΑ - Κίνας, «φούντωσε» η ενδοαστική συζήτηση στο Πακιστάν για τις διεθνείς συμμαχίες της αστικής τάξης. Η κυβέρνηση Καν πρόταξε την ενίσχυση της συνεργασίας και με την Κίνα, μεταξύ άλλων και μέσα από την ένταξη στη γιγάντια «Beld and Road Initiative» (BRI, κινεζικοί «δρόμοι του μεταξιού»).

Ρόλο στην ένταση των εξελίξεων εντός του Πακιστάν φαίνεται επίσης ότι παίζουν οι σχέσεις με τη Ρωσία, με την κυβέρνηση Καν ανάμεσα σε άλλα να μη συμπαρατάσσεται στο ευρωατλαντικό μπλοκ απέναντι στη Μόσχα και να μη στηρίζει στον ΟΗΕ το δυτικό ψήφισμα καταδίκης της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Ενδεικτικές των σφοδρών ενδοαστικών παζαριών και αντιθέσεων είναι και οι δηλώσεις που έκανε στα τέλη της περασμένης βδομάδας ο επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγός Κ. Μπάτζουα (ο ρόλος του στρατού στη χώρα ήταν ανέκαθεν καθοριστικός), αναφέροντας ότι το Ισλαμαμπάντ επιδιώκει να διευρύνει τις σχέσεις του με την Κίνα αλλά και με τις ΗΠΑ, «χωρίς η μία συνεργασία να έχει συνέπειες στην άλλη». Αναφερόμενος πάντως στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, είπε ότι «παρά τις νόμιμες ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλεια, η επίθεσή της ενάντια σε μια μικρότερη χώρα δεν μπορεί να παραβλεφθεί».

Σφοδρές είναι οι εξελίξεις και στη Σρι Λάνκα, όπου συνεχίζονται πολύωρες διακοπές ρεύματος, μετά τη δραματική μείωση των αποθεμάτων Ενέργειας.

Το Σάββατο η κυβέρνηση κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, μιλώντας για ανάγκη «προστασίας της δημόσιας τάξης» και παραχωρώντας στον στρατό αυξημένα περιθώρια σύλληψης και κράτησης υπόπτων, με φόντο καθημερινές διαδηλώσεις με αίτημα την αλλαγή της κυβέρνησης. Χτες ο Πρόεδρος Γκοταμπάγια Ρατζαπάξα ζήτησε τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας με συμμετοχή όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων, «για την αναζήτηση λύσεων στην εθνική κρίση».

Σημειωτέον, την Παρασκευή ο Κινέζος ΥΠΕΞ Γουάνγκ Γι τόνισε ότι «σκοπεύουμε να υποστηρίξουμε σθεναρά την ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού», εκφράζοντας φόβο ότι «οι ΗΠΑ, με πρόσχημα την αποκαλούμενη "στρατηγική για τον Ινδο-Ειρηνικό", θα αναζητήσουν την δημιουργία αντίπαλων μπλοκ στην Ασία και θα προκαλέσουν αναταραχές στην περιοχή».