Μια μοναδική έκθεση, αφιερωμένη στα 80 χρόνια από την ίδρυση του ΕΛΑΣ, με έργα του Λαμιώτη ζωγράφου Ηλία Φέρτη, καθώς και ντοκουμέντα από τη δράση του ΚΚΕ, του ΕΛΑΣ, του ΕΑΜ κι άλλων ΕΑΜικών οργανώσεων, διοργανώνει στη Λαμία η ΤΕ Φθιώτιδας του ΚΚΕ, σε συνεργασία με τη «Σύγχρονη Εποχή» και την Επιτροπή Ιστορικού Αρχείου της ΚΕ του ΚΚΕ.

Η έκθεση θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας Λαμίας (Οθωνος 47) και τα εγκαίνια θα γίνουν την Κυριακή 22 Μάη στις 7 μ.μ.

Θα ακολουθήσει, στις 8 μ.μ., η πρώτη παρουσίαση του λευκώματος «Ηλίας Φέρτης - Ζωγραφική. Κατοχή & Αντίσταση» (εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»).

Για τον Ηλία Φέρτη και το έργο του θα μιλήσουν η Ειρήνη Φέρτη, κόρη του ζωγράφου, ο Κώστας Μπασδέκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και η Σαβίνα Λίτση, ιστορικός Τέχνης, μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού του ΚΣ της ΚΝΕ.

Η έκθεση θα λειτουργήσει από τις 22 έως τις 29 Μάη και θα είναι ανοιχτή για το κοινό τις καθημερινές από 10 π.μ. έως 2 μ.μ. και από 7 μ.μ. έως 9 μ.μ. και το Σαββατοκύριακο από 11 π.μ. έως 2 μ.μ. και από 7 μ.μ. έως 9 μ.μ.

Για την προετοιμασία της έκθεσης, τις εκδηλώσεις της ΚΟ Φθιώτιδας για τα 80 χρόνια από τη δημιουργία του ΕΛΑΣ και τα διδάγματα που εμπνέει σήμερα, ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με την Ανδριάνα Μπαφούτσου, Γραμματέα της ΤΕ Φθιώτιδας του ΚΚΕ.

-- Είναι η δεύτερη κατά σειρά εκδήλωση της Τομεακής Επιτροπής Φθιώτιδας που είναι αφιερωμένη στα 80 χρόνια από την ίδρυση του ΕΛΑΣ. Πώς προετοιμάζεται η εκδήλωση αυτή;

-- Πρέπει να πούμε καταρχάς ότι είναι πολύ μεγάλη η χαρά μας που θα φιλοξενήσουμε στην πόλη της Λαμίας ένα σπάνιο και πολύτιμο υλικό από το Αρχείο του Κόμματός μας, μαζί με έργα του Φθιωτού ζωγράφου Ηλία Φέρτη. Η έκθεση αυτή, με τις παράλληλες δραστηριότητες, αποτελεί συνέχεια της πετυχημένης εκδήλωσης με τον ΓΓ της ΚΕ, στις 27 Φλεβάρη, ενταγμένη και αυτή σε ένα πλαίσιο δραστηριοτήτων αφιερωμένο στα 80 χρόνια από την ίδρυση του ΕΛΑΣ.

Η έκθεση πραγματοποιείται σε μία περιοχή όπου γράφτηκαν λαμπρές, ηρωικές σελίδες Ιστορίας στα χρόνια της Αντίστασης και ανέδειξε εμβληματικές προσωπικότητες του αγώνα. Ολες αυτές τις μέρες, τα μέλη και οι φίλοι του Κόμματος και της ΚΝΕ δουλεύουμε με μεράκι και ενθουσιασμό για την προετοιμασία της, συζητώντας με απογόνους αγωνιστών, εκπαιδευτικούς, μαθητές, φοιτητές, καλλιτέχνες, εργαζόμενους. Βρεθήκαμε σε χώρους δουλειάς, γειτονιές, σχολεία, σχολές, στέκια νεολαίας, και το ενδιαφέρον μέχρι στιγμής είναι μεγάλο.

Είναι μία εκδήλωση που μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για μικρούς και μεγάλους, να μας φέρει σε επαφή με την πλούσια Ιστορία του Κόμματός μας, του λαού μας, του τόπου μας, να δώσει απάντηση στην αντικομμουνιστική υστερία και την παραχάραξη της Ιστορίας. Είναι ταυτόχρονα μία όαση Πολιτισμού στο κέντρο της πόλης, μια διαφορετική, δημιουργική μορφή, με το προοδευτικό βιβλίο, με δημιουργήματα της Τέχνης που εξυψώνουν τον άνθρωπο.

-- Τι μπορεί να δει ο επισκέπτης στην έκθεση;

-- Η έκθεση περιλαμβάνει ουσιαστικά δύο κατηγορίες εκθεμάτων: α) Ντοκουμέντα από τη δράση του ΚΚΕ, του ΕΛΑΣ, του ΕΑΜ, της ΕΠΟΝ και άλλων ΕΑΜικών οργανώσεων, τα οποία αναδεικνύουν τα επιτεύγματα του λαού όταν εμπιστεύεται τη δύναμή του και β) έργα του Φθιωτού ζωγράφου Ηλία Φέρτη που αφορούν την περίοδο της Κατοχής και την ΕΛΑΣίτικη Αντίσταση.

Κατά βάση περιλαμβάνει πρότυπο αρχειακό υλικό και έργα ζωγραφικής. Παρουσιάζονται εφημερίδες, μπροσούρες, προκηρύξεις και αφίσες που δείχνουν την πορεία της πάλης του ΕΛΑΣ, τον πρωταγωνιστικό ρόλο του ΚΚΕ στην ίδρυσή του και την ανάπτυξη του αγώνα ενάντια στην τριπλή κατοχή, αντίτυπα του «Ριζοσπάστη» και άλλων ΕΑΜικών εντύπων της εποχής.

Παράλληλα, μέσα από τις ενότητες της έκθεσης, αναδεικνύεται ο ρόλος της γυναίκας που με το όπλο στο χέρι έκανε πρωτόγνωρα βήματα στη χειραφέτησή της κάτω από την επίδραση της πρωτοπόρας θεωρίας και δράσης του ΚΚΕ. Υπάρχουν ντοκουμέντα για την ανάπτυξη λαϊκών θεσμών οργάνωσης της κοινωνικοπολιτικής ζωής στις ελεύθερες περιοχές.

Επίσης, περιλαμβάνεται επιλογή εντύπων της προπαγάνδας της αστικής τάξης, που στόχευε να καθυποτάξει τον λαό, είτε συνεργαζόμενη με τους κατακτητές είτε με τους Βρετανούς, τρέμοντας το οπλισμένο χέρι του λαού.

Τέλος, ο επισκέπτης θα δει ντοκουμέντα και εικόνες από την Απελευθέρωση που σήμανε την εκδήλωση της επαναστατικής κατάστασης στην Ελλάδα κι ορισμένα αντικείμενα και κειμήλια του αγώνα, χειρόγραφα του Αρη κ.ά.

-- Πείτε μας λίγα λόγια για τον Ηλία Φέρτη αλλά και για το λεύκωμα της «Σύγχρονης Εποχής» με τα έργα του.

-- Τα έργα του Ηλία Φέρτη, στα οποία βασίζεται και η έκθεση, έχουν προσφερθεί από την κόρη του Ειρήνη στο Αρχείο του ΚΚΕ κάνοντας πράξη την επιθυμία του ίδιου. Στις σελίδες του λευκώματος ο αναγνώστης μπορεί να θαυμάσει έργα του Ηλία Φέρτη, που σχεδόν φιλοτεχνήθηκαν την περίοδο της Κατοχής και στη διάρκεια παραμονής του ζωγράφου στην Ελεύθερη Ελλάδα.

Η δημιουργία του εκείνα τα χρόνια δεν έχει απλώς και μόνο καλλιτεχνική αξία, αλλά ταυτόχρονα έχει την αξία της ιστορικής μαρτυρίας και της καταγραφής τόσο της φρίκης του πολέμου όσο και της αγωνιστικής στάσης των απλών ανθρώπων, της πάλης για μια καλύτερη ζωή, ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες.

Από τα έργα της περιόδου που διασώζονται, ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να θαυμάσει συνθέσεις που αποδίδουν το μεγαλείο του αγώνα του ελληνικού λαού. Πολλές προσωπογραφίες, που δημιούργησε ο ζωγράφος, απεικονίζουν ΕΛΑΣίτες της περιοχής γύρω από τη Λαμία, αλλά και στην έδρα της ΠΕΕΑ στη Βίνιανη.

Ζωγράφισε, επίσης, αντάρτες, στελέχη του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, αλλά και μέλη της σοβιετικής στρατιωτικής αποστολής στην έδρα της ΠΕΕΑ. Στο έργο του ξεχωρίζουν επίσης οι σκληρές εικόνες της πείνας και της κατοχής.

Ο Ηλίας Φέρτης δεν συγκαταλέγεται τυχαία στους σημαντικότερους ζωγράφους της Αντίστασης, αφού και με τη στάση ζωής του, και με το καλλιτεχνικό του έργο βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του αντιστασιακού αγώνα. Ο Φέρτης πίστευε πως ο καλλιτέχνης δεν μπορεί να μείνει ασυγκίνητος από την κοινωνία που τον περιβάλλει, από τις αγωνίες και τις ελπίδες της τάξης του.

-- Ποιο είναι το μήνυμα με το οποίο θέλετε να φύγει ο επισκέπτης από την έκθεση;

-- Ενα πράγμα που αναδεικνύεται περίτρανα με διαχρονική σημασία είναι ότι «Οταν ο λαός θελήσει, μπορεί να νικήσει». Το σύνθημα αυτό έχει τεράστια αξία σήμερα που ο λαός στενάζει από τα οξυμένα προβλήματα, ακρίβεια, φτώχεια, με διαφαινόμενη νέα κρίση, ουσιαστικά μέσα σε συνθήκες πολέμου, όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, με νέους κρίκους στην αλυσίδα της εμπλοκής για τη χώρα μας.

Οι λαοί έχουν ανεξάντλητη δύναμη. Ο λαός μας έχει γράψει λαμπρές σελίδες Ιστορίας με μπροστάρη το ΚΚΕ. Μπορεί και σήμερα να σηκώσει κεφάλι, αρκεί να το αποφασίσει - υπάρχουν άλλωστε ελπιδοφόρα μηνύματα - οργανώνοντας την πάλη του για ζωή με δικαιώματα, βαδίζοντας στον δρόμο της ανατροπής για να δοθεί τέλος σ' αυτόν τον φαύλο κύκλο βαρβαρότητας, σ' ένα σύστημα που σαπίζει μέρα με τη μέρα ολοένα και περισσότερο.

Η δημιουργία του ΕΑΜ, η ίδρυση του ΕΛΑΣ, η εποποιία της Αντίστασης επιβεβαιώνουν τον καθοριστικό, αναντικατάστατο, πρωτοπόρο ρόλο που είχε το ΚΚΕ στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης της χώρας μας.

Ο λαός είναι πάντα που έσωζε τον λαό. Ο λαός θα σώσει και σήμερα τον λαό και το ΚΚΕ θα είναι στην πρώτη γραμμή του αγώνα απευθύνοντας κάλεσμα συμπόρευσης στους ανθρώπους του μόχθου, σε όλους αυτούς που αγωνιούν, προβληματίζονται, αγανακτούν, λένε «δεν πάει άλλο, κάτι πρέπει να γίνει». Τώρα που οι μύθοι καταρρέουν η ελπίδα βρίσκεται μόνο στην πάλη των λαών στη σωστή πλευρά της Ιστορίας για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας.