ΗΠΑ και Ισραήλ υπέγραψαν χτες την Κοινή Διακήρυξη της Ιερουσαλήμ, με στόχο την αποτροπή απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν, υπενθυμίζοντας τη σύγκλιση διμερών στρατηγικών συμφερόντων έναντι του βασικού περιφερειακού ανταγωνιστή τους.

Ανώτερο στέλεχος της κυβέρνησης Μπάιντεν, που ενημέρωσε για την κοινή διακήρυξη ορισμένους δημοσιογράφους μέσω τηλεδιάσκεψης, εξήγησε ότι η συμφωνία επεκτείνει τη συμμαχία για την ασφάλεια ανάμεσα στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ. Ωστόσο η Διακήρυξη της Ιερουσαλήμ αφορά τη γενικότερη συνεργασία των δύο χωρών απέναντι σε γεωπολιτικούς αντιπάλους τους στην περιοχή.

Στο κείμενο που έδωσε ο Λευκός Οίκος, Ισραήλ και ΗΠΑ δείχνουν ότι επιβεβαίωσαν «τους άρρηκτους δεσμούς» μεταξύ τους και τη «διαρκή δέσμευση» των ΗΠΑ στην ασφάλεια του Ισραήλ. Επιβεβαίωσαν πως «η στρατηγική τους σχέση βασίζεται σε κοινές αξίες, συμφέροντα και αληθινή φιλία». Δεν στρέφονται μόνο κατά του Ιράν και της όποιας «προσπάθειάς του για πυρηνικά όπλα», αλλά και κατά της «επιθετικότητας του Ιράν και των αποσταθεροποιητικών δραστηριοτήτων» του. Στο ίδιο κάδρο βάζουν και τη λιβανέζικη σιιτική οργάνωση «Χεζμπολάχ», την παλαιστινιακή ισλαμική οργάνωση «Χαμάς» και την επίσης παλαιστινιακή «Ισλαμική Τζιχάντ». Παράλληλα υπάρχουν σαφείς αναφορές σε αμερικανική επιπρόσθετη «βοήθεια» προς το Ισραήλ, αξίας πολλών δισ. δολαρίων, για διάφορα στρατιωτικά σχέδια.

Στην κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσε ακολούθως ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Γ. Λαπίντ με τον Αμερικανό Πρόεδρο, ανέφερε ότι «ο μόνος τρόπος για να σταματήσουμε ένα πυρηνικό Ιράν είναι αυτό να γνωρίζει ότι ο ελεύθερος κόσμος θα χρησιμοποιήσει ισχύ».

Αποκαλυπτικές ήταν όμως και οι αναφορές του Μπάιντεν σε ό,τι αφορά τη συνεργασία των ΗΠΑ με το Ισραήλ και άλλες αραβικές χώρες στην ευρύτερη περιοχή, καθώς έδειξε ότι δεν θέλει να αφήσει το παραμικρό περιθώριο στην Κίνα ή στη Ρωσία να αναλάβουν δράση. «Υπάρχουν τόσα πολλά ζητήματα που διακυβεύονται, που θέλω να ξεκαθαρίσω ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να ηγούμαστε στην περιοχή και να μη δημιουργήσουμε κενό που θα γεμίσουν η Κίνα ή και η Ρωσία, ενάντια στα συμφέροντα του Ισραήλ, των ΗΠΑ και πολλών άλλων χωρών».

Σήμερα Παρασκευή ο Μπάιντεν θα έχει συνάντηση με τον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Μαχμούτ Αμπάς, στη Δυτική Οχθη, και μετά θα αναχωρήσει για τη Σαουδική Αραβία, καθώς αύριο Σάββατο θα συναντηθεί στην Τζέντα με τους ηγέτες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου και άλλες τρεις αραβικές χώρες (Αίγυπτο, Ιορδανία και Ιράκ).

Η δήλωση αυτή και η κοινή διακήρυξη ΗΠΑ - Ισραήλ προκάλεσαν την άμεση αντίδραση του Ιρανού Προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί. Σε δήλωση που έκανε σε ιρανικό τηλεοπτικό σταθμό ανέφερε: «Λέω στους Αμερικανούς και στους περιφερειακούς συμμάχους τους ότι το ιρανικό έθνος δεν θα δεχτεί καμία κρίση και καμία ανασφάλεια στην περιοχή, και ότι οποιοδήποτε σφάλμα γίνει θα αντιμετωπιστεί με σκληρή και λυπηρή απάντηση».

Παράλληλα, οι ηγέτες ΗΠΑ, ΗΑΕ, Ισραήλ και Ινδίας στο πλαίσιο τηλεδιάσκεψης εγκαινίασαν ένα νέο τετραμερές φόρουμ συνεργασίας. Πρόκειται για το Φόρουμ I2U2, που αφορά συνεργασία σε οικονομία, ασφάλεια, τεχνολογία αλλά και σε ζητήματα όπως η επισιτιστική και ενεργειακή ασφάλεια, η Υγεία, το Διάστημα, η τεχνολογία αιχμής, η Τεχνητή Νοημοσύνη κ.ά.

Σε σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος μετά το φόρουμ, ξεχωρίζουν οι επενδύσεις ύψους 2 δισ. δολαρίων που θα αναλάβουν τα ΗΑΕ στην Ινδία για «έξυπνα» προγράμματα επισιτιστικής ασφάλειας, διαχείρισης υδάτινων πόρων, απορριμμάτων και ενθάρρυνσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Ινδία. Επιπλέον, η τετραμελής ομάδα I2U2 γνωστοποίησε σχέδιο για την ανέγερση σταθμού παραγωγής Ενέργειας 300 MW, με αιολικά και ηλιακά πάρκα στο ινδικό κρατίδιο Γκουτζαράτ.