Στο άνοιγμα της εκδήλωσης η Μαρία Θεοφίλη, μέλος της Επιτροπής Περιοχής Αττικής του ΚΚΕ, τόνισε: «Από αυτόν τον μικρό δρόμο της Αθήνας η ΕΠ Αττικής δεσμευόμαστε ότι θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας ώστε να αναδειχθεί και να γίνει γνωστό στις νέες και στους νέους ότι εδώ δολοφονήθηκε η Ηλέκτρα Αποστόλου, στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της Επιτροπής Πόλης Αθήνας την περίοδο της Κατοχής, ένα από τα πρώτα γυναικεία στελέχη που στάθηκε με απαράμιλλη γενναιότητα στα βασανιστήρια». Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την απαγγελία του ποιήματος «Ηλέκτρα», που έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος τον Αύγουστο του 1944 προς τιμήν της ηρωίδας του ΚΚΕ.

Ακολουθούν αποσπάσματα από την κεντρική ομιλία που έγινε από την Χριστίνα Σκαλούμπακα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

Εμεινες ανυποχώρητη και ανυπότακτη μέχρι το τέλος, εξουδετερώνοντας τον φόβο του θανάτου από την αποφασιστική άρνηση της εγκατάλειψης του αγώνα. Πηγή δύναμης για σένα, Ηλέκτρα, και για τους χιλιάδες κομμουνιστές και κομμουνίστριες που στάθηκαν βράχοι στις εξορίες, στις φυλακές και τα εκτελεστικά αποσπάσματα ήταν η ακλόνητη αφοσίωση στο δίκιο της εργατικής τάξης, η πεποίθηση ότι η εργατική τάξη για να απαλλαγεί από τα δεσμά της πρέπει να καταργήσει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, ότι ο καπιταλισμός δεν είναι ούτε αιώνιος ούτε παντοδύναμος.

Το όπλο που σας έδινε δύναμη να αντέξετε ήταν η συνείδηση της ευθύνης απέναντι στην εργατική τάξη, στον λαό μας, η ευθύνη του πρωτοπόρου αγωνιστή που έχει καταγραφεί στη λαϊκή συνείδηση με τις λέξεις «συνέπεια λόγων και έργων». Ηταν το ηρωικό και τιμημένο ΚΚΕ, το κόμμα που ξέρει να μάχεται κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, να εξυψώνει τους απλούς ανθρώπους του λαού σε ατρόμητους αγωνιστές και να φλογίζει τις καρδιές τους με ανώτερα ιδανικά.

Σήμερα, όχι μόνο δεν έχει ξεπεραστεί αυτή η ανάγκη, αλλά αντίθετα προβάλλει πιο επίκαιρη και απαιτητική. Στις μέρες μας απαιτείται ένας νέου τύπου ηρωισμός και επαναστατική συνέπεια, που στηρίζεται στη συνειδητή πεποίθηση και βαθιά γνώση, προκειμένου να παλεύεις καθημερινά χωρίς να είναι ορατά τα άμεσα αποτελέσματα, σε συνθήκες ολοένα και πιο βαθιάς αντιδραστικοποίησης του καπιταλισμού.

Σήμερα ο εχθρός προσπαθεί να λυγίσει τους εργαζόμενους και με άλλα μέσα, με την ενσωμάτωση, αλλά και τη μοιρολατρία. Σήμερα οι γυναίκες, οι οικογένειες και τα παιδιά τους είναι γερά αλυσοδεμένες με πολλές και αόρατες αλυσίδες. Από τη γέννηση έως τα βαθιά γεράματα βρίσκονται αντιμέτωπες με χιλιάδες περιορισμούς, καταναγκασμούς, στερήσεις, απαγορεύσεις και τους μηχανισμούς επιβολής τους.

Γι' αυτό ο αγώνας μας είναι προσανατολισμένος για να φωτίζει στις εργαζόμενες γυναίκες τον πραγματικό τους αντίπαλο, αυτόν που ευθύνεται για την εκμετάλλευση και την καταπίεσή τους και να τις συσπειρώνει στη μάχη για την ανατροπή του με το ΚΚΕ μπροστάρη και οδηγό.

Η ζωή και η δράση σου, Ηλέκτρα, αποτελούν πολύτιμη πηγή διδαγμάτων για την προετοιμασία μιας γυναικείας κομμουνιστικής πρωτοπορίας στις σύγχρονες συνθήκες της ταξικής πάλης. Με τη ζωή, τη δράση και τον θάνατό σου απέδειξες σε ποιο ύψος μπορεί να ανεβάσει η κομμουνιστική ιδεολογία και πράξη τη γυναίκα.

Ενώ καταγόσουν από εύπορη οικογένεια, από μικρή ευαισθητοποιήθηκες απέναντι στην αδικία και σε ηλικία 14 ετών, το 1926, εντάχθηκες στην ΟΚΝΕ. Ηταν μια εποχή που οι γυναίκες στο κίνημα ήταν λιγοστές και οι προκαταλήψεις σχετικά με τον ρόλο τους έντονες. Η δράση σας ήταν σε αντιπαράθεση όχι μόνο με την οικογένεια αλλά και τον κοινωνικό περίγυρο, που στιγμάτιζε μια γυναίκα που ασχολούνταν με τα κοινά και πολύ περισσότερο με την πολιτική δράση μέσα από το ΚΚΕ. Τον Ιούλη του '34 εκπροσώπησες την Ελλάδα στο Παγκόσμιο Αντιφασιστικό - Αντιπολεμικό Συνέδριο Γυναικών που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι. Στην ανταπόκρισή σου που την έγραφες στο πλοίο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού απευθυνόσουν στις γυναίκες: «Γεια σας εργάτριες, αγρότισσες, φτωχές νοικοκυρές της Ελλάδας. Γεια σας όλες εσείς που υποφέρετε και καταπιέζεστε. Σας δίνω το λόγο μου πως εκεί που θα πάω, θα ενώσω τη φωνή σας με τη φωνή των γυναικών όλου του κόσμου. Θα δηλώσω εκ μέρους σας πως δεν είσαστε διατεθειμένες να επιτρέψετε έναν καινούργιο πόλεμο...».

Τιμώντας τον αγώνα τον δικό σου, Ηλέκτρα, και όλων των αγωνιστών θυμάτων των παγκόσμιων ιμπεριαλιστικών πολέμων οργανώνουμε την παρέμβαση του Κόμματος πλατιά στις γυναίκες της βιοπάλης επιδρώντας στο κριτήριό τους για την πλευρά που θα πρέπει να είναι ο λαός: Με την εργατική τάξη ή με την αστική; Με τη σημαία του λαού ή με τη σημαία των εκμεταλλευτών, είτε είναι αμυνόμενοι είτε επιτιθέμενοι; Η θέση του ΚΚΕ είναι καθαρή: Με τη σημαία των λαών κατά των ιμπεριαλιστών, με τη σημαία της εργατικής τάξης και του επαναστατικού κινήματός της.

Και με την προσωπική σου ζωή, Ηλέκτρα, απέδειξες πως τα ιδανικά της πάλης και του αγώνα αφορούν κάθε πλευρά της ζωής των κομμουνιστών και των κομμουνιστριών. Εκανες μεγάλες προσπάθειες για να αποτρέψεις τον σύζυγό σου να υπογράψει δήλωση και δεν δίστασες, όταν αυτός λύγισε και υπέγραψε, να του ανακοινώσεις πως μετά την πράξη του αυτή οι δρόμοι σας αναγκαστικά θα χώριζαν.

Ακόμα και η μεγάλη σου αγάπη για την κόρη σου την Αγνή δεν σε λύγισε μπροστά στην αναγκαιότητα του συλλογικού αγώνα, ακόμα και μπροστά στον θάνατο. Γιατί ο αγώνας σου για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ήταν ταυτισμένος με τον αγώνα για τη ζωή και το μέλλον της Αγνής, αλλά και με το δίκιο των παιδιών όλου του κόσμου. Ενιωθες βαθιά ότι υπερασπίζεσαι το δικό σου παιδί επιλέγοντας συνειδητά μια ζωή αφιερωμένη στον ταξικό αγώνα.

Ετοιμόγεννη μεταφέρθηκες στο Τμήμα Μεταγωγών του Πειραιά, όπου γέννησες την κορούλα σου στις 4 Ιούλη 1939. Λίγων ημερών λεχώνα, σε έστειλαν εξορία στο νησί της Ανάφης. Η στοργή και η φροντίδα στην Αγνούλα, από το σύνολο των εξόριστων συντρόφων σου, σε εξόπλιζαν με αντοχή μπροστά στις δυσκολίες, καθώς η φροντίδα για την ανάπτυξη του μωρού γινόταν υπόθεση όλης της κολεκτίβας, δεν αποτελούσε στενά ατομική σου υπόθεση. Η αλήθεια είναι ότι από τα πρώτα βήματά της, το κοριτσάκι σου, Ηλέκτρα, μεγάλωσε σε μια ζεστή συντροφική αγκαλιά.

Και είναι η στάση και το παράδειγμά σου εξαιρετικής σημασίας σήμερα που οι πολυπλόκαμοι μηχανισμοί των επιχειρηματικών ομίλων, των κυβερνήσεων, της ΕΕ, του ΝΑΤΟ αξιοποιούν τη σχέση της γυναίκας με τη μητρότητα και της καλλιεργούν την αντίληψη ότι η φροντίδα για την κάλυψη των αναγκών του παιδιού της είναι αποκλειστικά ατομική της υπόθεση.

Το ΚΚΕ πορεύεται σήμερα πατώντας πάνω στα δικά σου βήματα και όλων αυτών των κομμουνιστριών που στην υπερεκατοντάχρονη αγωνιστική πορεία του Κόμματός μας τοποθέτησαν το εμείς πάνω από το εγώ. Να αντιληφθούν ότι η διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους είναι απόλυτα συνυφασμένη και εξαρτημένη από την κοινωνία μέσα στην οποία ζουν και όλους τους θεσμούς που στηρίζουν το σύστημα της εκμετάλλευσης.

Επιμένουμε στην καθημερινή δράση μας να στηρίζουμε τις νέες μητέρες που έχουν επιλέξει τον δρόμο της αγωνιστικής διεκδίκησης και με πρακτικά μέτρα, αλλά και με προσπάθεια να αποκτούν τη δύναμη, τη γνώση, τη θέληση για να εξουδετερώνουν την πίεση από το οικογενειακό, φιλικό περιβάλλον, από την ίδια τη σχέση τους με το παιδί.

Ξέρουμε, Ηλέκτρα, ότι έδινες μεγάλη σημασία στην ιδεολογική μόρφωση, στη γνώση του μαρξισμού - λενινισμού γι' αυτό όταν η μεταξική δικτατορία σε έκλεισε στις φυλακές Αβέρωφ οργάνωσες ένα πρόγραμμα μορφωτικής δουλειάς.

Υποδειγματική υπήρξε και η δουλειά σου με τις εργάτριες του εργοστασίου Μποδοσάκη, την οποία η ΟΚΝΕ, το 1928, σε ηλικία 16 ετών, σου είχε χρεώσει. Με τη δουλειά που έκανες και με πλαίσιο αιτημάτων που ανταποκρίνονταν στις ανάγκες των εργατριών έγινε η πρώτη 24ωρη απεργία, ιδρύθηκε σωματείο, στρατολογήθηκαν 20 νέες υφαντουργίνες στον πυρήνα της Κομμουνιστικής Νεολαίας, δημιουργήθηκε και κομματικός πυρήνας.

Η θαυμαστή ανθεκτικότητα των κομμουνιστριών που έβαλαν τη δική τους σφραγίδα στην Ιστορία του εργατικού - λαϊκού κινήματος, του Κομμουνιστικού Κινήματος, όπως εσύ, πηγάζει ακριβώς από το ότι συνέδεσαν τη ζωή τους με την πιο ριζοσπαστική ιδέα στην Ιστορία της ανθρωπότητας, την κατάργηση της τελευταίας ιστορικά εκμεταλλευτικής κοινωνίας. Η αταλάντευτη στάση σας αναδεικνύει ότι ακόμα και σε συνθήκες αρνητικού συσχετισμού δυνάμεων, η επίδραση της κομμουνιστικής πρωτοπορίας μπορεί να είναι καταλυτική.

Πρόκειται για ένα συμπέρασμα που πρέπει να φτάσει σήμερα στις γυναίκες, ιδιαίτερα της νέας γενιάς, που ο αρνητικός συσχετισμός τις οδηγεί στην απογοήτευση και στην απομόνωση.

Δεν είναι τυχαίο ότι μπροστά στα αδιέξοδα του καπιταλιστικού συστήματος και τις αντιφάσεις του, τα μονοπώλια και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι προσπαθούν να καναλιζάρουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια σε ανώδυνα για το σύστημα κανάλια, όπως είναι ο αστικός φεμινισμός και ο «ατομικός δικαιωματισμός» και βέβαια η εναλλαγή των κυβερνήσεων. Οι γυναίκες δεν πρέπει να τρέφουν ελπίδες ότι μπορεί από τα πάνω να αλλάξει κάτι ή ότι αυτό το απάνθρωπο σύστημα, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ μπορούν να γίνουν πιο ανθρώπινα, όπως μας λέει ο ΣΥΡΙΖΑ. Ολες οι εκδοχές της αστικής διακυβέρνησης - είτε νεοφιλελεύθερες είτε σοσιαλδημοκρατικές κάθε απόχρωσης - υπηρέτησαν όχι τις ανάγκες των εργαζόμενων γυναικών αλλά τη διάσωση του συστήματος της εκμετάλλευσης.

Το ΚΚΕ με τη μεγάλη του παράδοση διαμόρφωσε, ατσάλωσε κομμουνιστές και κομμουνίστριες ικανές να μην παραδίνονται, να εμπνέουν, να καθοδηγούν, να οργανώνουν, να μπαίνουν μπροστά στην πάλη του λαού.

Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να τιμήσουμε αυτόν τον αγώνα παρά μπαίνοντας μπροστά στην πάλη με το ΚΚΕ, στην ενίσχυσή του παντού, στους αγώνες και στις εκλογές. Πολλαπλασιάζοντας τις αγωνιστικές εστίες στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές, στα σχολεία και στα πανεπιστήμια. Δίνοντας όλες μας τις δυνάμεις για να συμμετέχουν οι γυναίκες μαζικά στο εργατικό - λαϊκό κίνημα, στο ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα, να πυκνώσουν το ποτάμι της συλλογικής αγωνιστικής διεκδίκησης, ώστε να διευρυνθεί το πρωτοπόρο ρεύμα της αντεπίθεσης στην πολιτική των κυβερνήσεων, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, για να ανοίξει ο δρόμος για την ελπιδοφόρα διέξοδο της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας. Μόνο αυτός ο δρόμος μπορεί να εγγυηθεί την ισοτιμία και τη χειραφέτηση στη γυναίκα του μόχθου.