Ερωτήματα προκαλούν οι εκρήξεις που σημειώθηκαν προχτές σε ρωσική αεροπορική βάση στην Κριμαία και μάλιστα σε μια περίοδο που οι ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις δίνουν μεγάλο βάρος στον Νότο, μιλώντας για απελευθέρωση της Χερσώνας και της Ζαπορίζια, ενώ έχουν πυκνώσει το τελευταίο διάστημα δηλώσεις Ουκρανών αξιωματούχων για απελευθέρωση της Κριμαίας, που ενσωματώθηκε στη Ρωσία το 2014.

Ρωσικές και ουκρανικές πηγές ανέφεραν, προχτές, μια σειρά από μεγάλες εκρήξεις σε περιοχή βαθιά εντός της ρωσοκρατούμενης περιφέρειας Χερσώνας και στην Κριμαία.

Μαρτυρίες και δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανέφεραν 12 εκρήξεις στην αεροπορική βάση «Σάκι» στη Νοβοφιοντόροφκα στη δυτική ακτή της Κριμαίας.

Μετά τις εκρήξεις οι τοπικές αρχές κήρυξαν τη γειτονική περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με τον κυβερνήτη της Κριμαίας, Σ. Αξιόνοφ, τουλάχιστον 252 κάτοικοι της γειτονικής πόλης Νοβοφιοντόροφκα θα μεταφερθούν σε καταφύγια έκτακτης ανάγκης.

Πρόσθεσε ότι από τις εκρήξεις έχουν υποστεί ζημιές περισσότερες από 60 πολυκατοικίες και 20 εμπορικά καταστήματα.

Οι Ουκρανοί αξιωματούχοι δεν έχουν αναλάβει την ευθύνη γι' αυτά τα χτυπήματα, ενώ οι ρωσικές αρχές έκαναν λόγο για ανάφλεξη πυρομαχικών σε αποθήκη λόγω παραβιάσεων ασφαλείας. Το ρωσικό υπουργείο Αμυνας είχε ανακοινώσει προχτές πως δεν σημειώθηκε επίθεση, ενώ πρόσθεσε ότι δεν προκλήθηκαν θύματα ή ζημιές σε εξοπλισμό ρωσικής αεροπορίας. Αργότερα έγινε γνωστό πως ένας άνθρωπος έχασε τη ζωή του και τουλάχιστον έξι τραυματίστηκαν.

Το υπουργείο Αμυνας της Ουκρανίας σχολίασε ότι η πυρκαγιά «μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τη χώρα - τρομοκράτη στον πόλεμο της ενημέρωσης» για να στηθεί προβοκάτσια κατά της Ουκρανίας.

Στη Ρωσία ποικίλλουν οι ερμηνείες για τα αίτια των εκρήξεων. Κάποιοι μιλούν για δολιοφθορά και κάποιοι άλλοι για χτύπημα των Ουκρανών με συστήματα ATACMS, τα οποία, ωστόσο, δεν είναι εξακριβωμένο ότι διαθέτει ο ουκρανικός στρατός.

Το Κίεβο «φυσικά δεν αναλαμβάνει» την ευθύνη για την έκρηξη, «τι σχέση έχουμε εμείς;», είπε ο Μ. Ποντόλιακ, σύμβουλος του Προέδρου Ζελένσκι, ενώ η εφημερίδα «New York Times» έκανε λόγο για ουκρανική επίθεση με απροσδιόριστο όπλο.

Εφόσον τα χτυπήματα προέρχονται από την Ουκρανία, το Κρεμλίνο δεν θα την κατηγορήσει, σχολιάζει το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου, καθώς τέτοια πλήγματα θα έδειχναν αναποτελεσματικότητα των ρωσικών συστημάτων αεράμυνας, όπως στην περίπτωση βύθισης της ρωσικής ναυαρχίδας «Moskva».

Το αμερικανικό «think tank» τονίζει ότι δεν έχει ακόμη καμία βάση για να εκτιμήσει την ακριβή αιτία των εκρήξεων. Σημειώνει όμως ότι η φαινομενική ταυτόχρονη έκρηξη σε δύο ξεχωριστές εγκαταστάσεις πιθανότατα αποκλείει τη ρωσική εκδοχή της τυχαίας πυρκαγιάς. Δεν αποκλείει όμως ούτε την περίπτωση της δολιοφθοράς ούτε την επίθεση με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, όπως με αμερικανικά HIMARS που μπορούν να έχουν μεγάλο βεληνεκές, ανάλογα και με τον τύπο πυρομαχικών που χρησιμοποιούνται.

Μάλιστα, όπως εκτιμούν οι αναλυτές του Ινστιτούτου, η Ουκρανία θα μπορούσε να έχει τροποποιήσει τους αντιπλοϊκούς πυραύλους «Neptune» για χρήση σε χερσαίες επιθέσεις (όπως έκαναν οι Ρώσοι με αντιναυτικούς και αντιαεροπορικούς πυραύλους), αλλά δεν υπάρχουν σχετικά στοιχεία.

Η αμερικανική «δεξαμενή σκέψης» «Atlantic Council» σημειώνει πως - εφόσον ευθύνεται η Ουκρανία για τις εκρήξεις - «αν η Ουκρανία συνεχίσει να κάνει έξυπνα, τακτικά χτυπήματα, όπως αυτό, για να μειώσει την ικανότητα της Ρωσίας να συντηρεί τον πόλεμο και αν κερδίζει μεγάλες νίκες, π.χ. στη Χερσώνα, μπορεί να αναζωογονήσει τη διάθεση των δυτικών ηγετών που υποφέρουν από την ''κόπωση της Ουκρανίας'' και να δώσει κάθε λόγο για να συνεχίσουν να στέλνουν όπλα».

Παράλληλα, υπογραμμίζει τον συμβολισμό μιας επίθεσης στην Κριμαία, που «μπορεί να στρώσει τον δρόμο για την απελευθέρωση της Χερσώνας αλλά σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει αυτόματα ανακατάληψη της Κριμαίας».

Οι ρωσικές δυνάμεις δεν είναι πλέον σε θέση να χρησιμοποιήσουν τη σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει την Κριμαία με τη Χερσώνα, ισχυρίστηκε στέλεχος της Πολιτικής Στρατιωτικής Διοίκησης της Χερσώνας, καθώς «άλλο ένα ρωσικό κονβόι με εξοπλισμό και πυρομαχικά καταστράφηκε εκεί χτες (σ.σ. την Τρίτη)».

Τον τελευταίο μήνα οι ουκρανικές δυνάμεις - με μαχητικά αεροσκάφη, με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς από τη Δύση - έχουν επικεντρωθεί σε χτυπήματα σε ρωσικές γραμμές ανεφοδιασμού, κέντρα διοίκησης και προμήθειες πυρομαχικών στην περιοχή της Χερσώνας.

Στο μεταξύ, το βράδυ της ίδιας μέρας που σημειώθηκαν οι εκρήξεις, ο Ουκρανός Πρόεδρος, Βολ. Ζελένσκι είπε στο διάγγελμά του ότι ο πόλεμος με τη Ρωσία δεν θα τελειώσει προτού η Χερσόνησος της Κριμαίας απελευθερωθεί. Αντίστοιχες δηλώσεις έχουν κάνει κι άλλοι Ουκρανοί αξιωματούχοι τους τελευταίους μήνες.

«Η Κριμαία είναι ουκρανική και δεν θα την εγκαταλείψουμε ποτέ. Η περιοχή της Μαύρης Θάλασσας δεν μπορεί να είναι ασφαλής όσο η Κριμαία είναι κατεχόμενη. Δεν θα υπάρξει σταθερή και διαρκής ειρήνη σε πολλές χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο όσο η Ρωσία είναι σε θέση να χρησιμοποιεί τη χερσόνησό μας ως στρατιωτική βάση της», είπε.

«Αυτός ο ρωσικός πόλεμος εναντίον της Ουκρανίας και ολόκληρης της ελεύθερης Ευρώπης άρχισε με την Κριμαία και πρέπει να τελειώσει με την Κριμαία - με την απελευθέρωσή της», επέμεινε ο Ζελένσκι.

Επικίνδυνη παραμένει η κατάσταση γύρω από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, που έχουν καταλάβει από τον Μάρτη Ρώσοι στρατιώτες, ενώ οι ουκρανικές δυνάμεις εντείνουν τις επιθέσεις τους στην περιοχή στο πλαίσιο της προσπάθειας απελευθέρωσης των νότιων περιοχών. Το Κίεβο θέλει να εμποδίσει τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων σε Χερσώνα και Ζαπορίζια για ένωση με τη Ρωσία, που προγραμματίζονται περίπου για τα μέσα Σεπτέμβρη, ανάλογα και με τις εξελίξεις στο πεδίο.

Να σημειωθεί πως ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ έχει επισημάνει τον υπαρκτό κίνδυνο να σημειωθεί πυρηνικό ατύχημα στον μεγαλύτερο σταθμό της Ευρώπης και έχει ζητήσει να οργανωθεί αποστολή στη Ζαπορίζια.

Η Μόσχα κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να συζητήσουν το θέμα, ενώ το G7 κατηγόρησε τη Ρωσία ότι «θέτει σε κίνδυνο» την ουκρανική περιοχή γύρω από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, και ζήτησε ο έλεγχος του πυρηνικού σταθμού να επιστρέψει στην Ουκρανία.

«Απαιτούμε από τη Ρωσία να επιστρέψει αμέσως στον νόμιμο κυρίαρχο ιδιοκτήτη του, την Ουκρανία, τον πλήρη έλεγχο του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια» ώστε «το ουκρανικό προσωπικό που εξασφαλίζει τη λειτουργία του πυρηνικού σταθμού» «να συνεχίσει να εκτελεί τα καθήκοντά του χωρίς να υφίσταται απειλές ούτε πιέσεις».

Η Δανία θα στείλει στρατιωτικούς εκπαιδευτές στη Βρετανία για να εκπαιδεύσουν Ουκρανούς στρατιώτες και επίσης σχεδιάζει να εκπαιδεύσει Ουκρανούς αξιωματικούς στη Δανία, όπως δήλωσε ο Δανός υπουργός Αμυνας κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε ενόψει μιας συνόδου που θα πραγματοποιηθεί σήμερα στην Κοπεγχάγη, όπου αναμένεται να συναντηθούν οι υπουργοί Αμυνας της Βρετανίας, της Δανίας και της Ουκρανίας για να συζητήσουν για τη μακροπρόθεσμη υποστήριξή τους προς την Ουκρανία, περιλαμβανομένων της στρατιωτικής εκπαίδευσης, της αποναρκοθέτησης και της προμήθειας όπλων.

«Μέσα σε λίγο χρόνο η Δανία στέλνει 130 στρατιωτικούς εκπαιδευτές σε ένα βρετανικό πρόγραμμα εκπαίδευσης», δήλωσε στην εφημερίδα «Jyllands-Posten» ο Δανός υπουργός Αμυνας, Μ. Μπόντσκοφ.

Η Βρετανία πρωτοστατεί σε «συμμαχίες» εντός του ΝΑΤΟ για μακροπρόθεσμη στήριξη της Ουκρανίας, όπως και σε ένα πρόγραμμα που φιλοδοξεί να εκπαιδεύει εκατοντάδες Ουκρανούς στρατιωτικούς τον χρόνο.

Ο Μπόντσκοφ είπε στην εφημερίδα ότι οι εκπαιδευτές θα παρέχουν βασική στρατιωτική εκπαίδευση, περιλαμβανομένων του αστικού πολέμου και των τακτικών πολέμου, Ουκρανών στρατιωτών με καθόλου ή περιορισμένη στρατιωτική εμπειρία.

Επιπλέον, η Δανία θα εκπαιδεύσει ουκρανικό στρατιωτικό προσωπικό σε δανέζικο έδαφος ξεκινώντας από την εκπαίδευση των αξιωματικών του στρατού.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο ιστότοπος του φινλανδικού Κοινοβουλίου δέχθηκε προχτές κυβερνοεπίθεση, η οποία αποδίδεται σε χάκερ από τη Ρωσία. Οι διαχειριστές ανέφεραν «κατανεμημένη επίθεση άρνησης υπηρεσίας» (DDoS), που οδήγησε σε πολύωρη διακοπή της πρόσβασης.

Ρώσοι χάκερ βρίσκονται πίσω από την επίθεση, σύμφωνα με τη φινλανδική τηλεόραση «Yle» που επικαλείται ένα μήνυμα της ομάδας NoName057(16) στο «Telegram» περί απόφασης για «φιλική επίσκεψη» στη γειτονική Φινλανδία που επιθυμεί διακαώς την ένταξή της στο ΝΑΤΟ.

Να ανοίξει ένα νέο μέτωπο κυρώσεων μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επιχειρεί μερίδα Ευρωπαίων ηγετών, καλώντας την ΕΕ να σταματήσει την έκδοση τουριστικής βίζας στους Ρώσους πολίτες.

«Σταματήστε να χορηγείτε τουριστική βίζα στους Ρώσους», δήλωσε η πρωθυπουργός της Εσθονίας, Κ. Κάλας, προσθέτοντας πως «η επίσκεψη στην Ευρώπη είναι προνόμιο, όχι ανθρώπινο δικαίωμα. Να κλείσουν τα αεροπορικά ταξίδια από τη Ρωσία. Αυτό σημαίνει ότι ενώ οι χώρες της Σένγκεν εκδίδουν βίζα, οι γείτονες στη Ρωσία φέρουν το βάρος (Φινλανδία, Εσθονία, Λετονία - τα μοναδικά σημεία πρόσβασης)».

Στο ίδιο πνεύμα, η πρωθυπουργός της Φινλανδίας, Σ. Μάριν, σημείωσε πως «δεν είναι σωστό τη στιγμή που η Ρωσία διεξάγει έναν επιθετικό, βάναυσο πόλεμο επιθετικότητας στην Ευρώπη, οι Ρώσοι να μπορούν να ζήσουν μια κανονική ζωή, να ταξιδεύουν στην Ευρώπη, να είναι τουρίστες».

Η Φινλανδία, η Εσθονία και η Λετονία είναι οι ευρωπαϊκές χώρες που μοιράζονται σύνορα με τη δυτική Ρωσία. Αυτές είναι και οι χώρες που είτε έχουν εκφράσει ανησυχίες για τους Ρώσους τουρίστες που ταξιδεύουν στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, είτε έχουν σταματήσει να εκδίδουν βίζα.

Ρωσικές εταιρείες προσφέρουν ταξίδια με το αυτοκίνητο από την Αγία Πετρούπολη στα αεροδρόμια του Ελσίνκι και της Λαπεενράντα στη Φινλανδία. Να σημειωθεί ότι η ΕΕ έχει απαγορεύσει τα αεροπορικά ταξίδια από τη Ρωσία, αλλά οι Ρώσοι μπορούν να πετάξουν από το εσωτερικό της ΕΕ.