Με «γεμάτες τις μπαταρίες» και με επαναστατικό ενθουσιασμό, οι πρωτοπόροι στην Οικονομική Εξόρμηση του ΚΚΕ το 2021 επέστρεψαν από την Κούβα, έχοντας ζήσει μια μοναδική εμπειρία ζωής.

Σύντροφοι από όλη την Ελλάδα, εργάτες, επιστήμονες, συνταξιούχοι του συνδικαλιστικού κινήματος και από τις Οργανώσεις του Εξωτερικού, που ήρθαν πρώτοι με βάση τα συνδυαστικά κριτήρια της περσινής άμιλλας, γνώρισαν σημαντικές τοποθεσίες του Νησιού της Επανάστασης, της ηρωικής Ιστορίας του κουβανικού λαού.

Πήραν γεύσεις από την αυθεντική Κούβα και την κουβανική φιλοξενία, γνώρισαν πλευρές από σπουδαία επιτεύγματα της Κουβανικής Επανάστασης στους τομείς της Υγείας, της Παιδείας, του Πολιτισμού. Εξέφρασαν την αλληλεγγύη τους σε έναν λαό που συνεχίζει να αγωνίζεται παρά τις μεγάλες δυσκολίες εξαιτίας και των παρεμβάσεων του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ.

Μάλιστα, επί προεδρίας Τραμπ και εν μέσω πανδημίας ενεργοποιήθηκαν 243 νέα μέτρα των ΗΠΑ κατά της Κούβας, ενώ 5 μέρες πριν λήξει η θητεία του συμπεριέλαβε ξανά την Κούβα στα κράτη που «στηρίζουν την τρομοκρατία», με στόχο να δημιουργηθεί ασφυξία στην κουβανική οικονομία. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν πήρε πίσω τίποτα. Ταυτόχρονα πολλαπλασιάστηκαν πολύμορφα υπονομευτικά σχέδια, με αδρή χρηματοδότηση και ιδιαίτερη στόχευση στη νεολαία.

Στην πολύ δύσκολη αυτή κατάσταση ήρθαν να προστεθούν οι τεράστιες ζημιές που προκάλεσε η πυρκαγιά στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ματάνζας και ο κυκλώνας «Ιαν», που σάρωσε τη δυτική Κούβα, προκαλώντας μεγάλα προβλήματα στην ηλεκτροδότηση, σοβαρές ζημιές στο δίκτυο και τις υποδομές, με αποτέλεσμα εκτεταμένες διακοπές ρεύματος.

Οταν η αντιπροσωπεία βρέθηκε στην Κούβα, η ηλεκτροδότηση είχε σε μεγάλο βαθμό αποκατασταθεί. Παραμένουν βεβαίως προβλήματα στον εφοδιασμό ακόμα και ορισμένων βασικών προϊόντων, παρά το γεγονός ότι η προμήθεια ενός βασικού πακέτου διασφαλίζεται για όλους από το κράτος. Διαπιστώνονται ασυμμετρίες από πόλη σε πόλη, υστέρηση ορισμένων υποδομών καθώς και επιπτώσεις από τη λειτουργία της αγοράς σε ορισμένους τομείς της οικονομίας. Περιδιαβαίνοντας την Αβάνα και την επαρχία και συζητώντας με τον απλό κόσμο, δεν μπορεί κανείς να μην δει τα προβλήματα που υπάρχουν, αλλά ταυτόχρονα να θαυμάσει την αξιοθαύμαστη αντοχή αυτού του λαού, που επί 64 χρόνια αντιμετωπίζει τον πιο σκληρό αποκλεισμό και την επιθετικότητα των ΗΠΑ που έχει υπάρξει στην ανθρώπινη ιστορία.

Στην πρωτεύουσα, Αβάνα, με τεράστια πολιτιστική κληρονομιά από τον 16ο αιώνα, η αντιπροσωπεία περιηγήθηκε με τα κλασικά αμερικανικά αυτοκίνητα της δεκαετίας του '50 - που οι πατέντες των Κουβανών κρατούν στη ζωή - και περπάτησε στα γραφικά σοκάκια της παλιάς πόλης, με τα πολλά αποικιοκρατικής εποχής κτίρια που έχουν ανακηρυχτεί Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ.

Αυτά, παρά τις δυσκολίες του αποκλεισμού, γίνεται τεράστια προσπάθεια να διατηρηθούν και να συντηρηθούν, με δεδομένο και το ιδιαίτερα υγρό κλίμα της περιοχής. Τεράστιο μερίδιο στην προσπάθεια ανακαίνισης της παλιάς πόλης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς ανήκει στον σπουδαίο επιστήμονα, ιστορικό Εουσέβιο Λεάλ, ο οποίος «έφυγε» από τη ζωή το 2020 και η μνήμη του τιμάται με αναμνηστικές πλάκες σε πολλά σημεία της πόλης, ανάμεσά τους και στον προαύλιο χώρο της ελληνικής εκκλησίας του Αγίου Νικολάου.

Οι πρωτοπόροι της άμιλλας περιηγήθηκαν και στην πασίγνωστη Πλατεία της Επανάστασης, εμβληματική τοποθεσία μεγάλων γεγονότων, εκεί όπου ο ηγέτης της Επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο, διακήρυξε τον σοσιαλιστικό χαρακτήρα της Επανάστασης μια μέρα πριν από την εισβολή των μισθοφόρων της CIA στον Κόλπο των Χοίρων. Εκεί γιορτάζονται οι μεγάλες επέτειοι και γίνονται οι πολιτικές συγκεντρώσεις και αυτές της Εργατικής Πρωτομαγιάς.

Στην πλατεία ξεχωρίζουν το υπουργείο Εσωτερικών με το τεράστιο πορτρέτο του Τσε Γκεβάρα και τη χειρόγραφη προτροπή του «Μέχρι τη νίκη για πάντα», όταν έφευγε για τη Βολιβία το 1965, το πορτρέτο του Καμίλο Σιενφουέγος στο υπουργείο Τηλεπικοινωνιών, το 28 μέτρων άγαλμα του εθνικού ποιητή και αγωνιστή της Ανεξαρτησίας της Κούβας από την ισπανική αποικιοκρατία, Χοσέ Μαρτί, και το ομώνυμο Μουσείο, όπως και το παρατηρητήριο 138 μέτρων. Στην ίδια περιοχή βρίσκεται και η έδρα της ΚΕ του ΚΚ Κούβας.

Το Μουσείο της Επανάστασης ήταν αυτήν την περίοδο σε ανακατασκευή και έτσι η ελληνική αντιπροσωπεία δεν μπόρεσε να το επισκεφτεί. Εκεί φιλοξενείται το μικρό καράβι που έφερε τους επαναστάτες από το Μεξικό στην Κούβα το 1956. Είναι η θρυλική «Γκράνμα» (Γιαγιά), μήκους 18 μέτρων και πλάτους 4,8 μέτρων, ένα πλοιάριο για να ταξιδεύουν άνετα 12 επιβάτες, στο οποίο επιβιβάστηκαν 82 επαναστάτες με επικεφαλής τον Φιντέλ. Μετά την επίθεση που δέχτηκε, 12 κατάφεραν να επιβιώσουν, ανάμεσά τους ο Φιντέλ, ο Ραούλ, ο Τσε Γκεβάρα και ο Καμίλο Σιενφουέγος.

Είδαν επίσης το Καπιτώλιο της Αβάνας, που μοιάζει με το αμερικανικό, χτισμένο το 1929, όπου πραγματοποιήθηκε το πρώτο συνέδριο της Δημοκρατίας της Κούβας. Από το 1960 είναι κρατικό ίδρυμα, μουσείο και πανεπιστημιακή Σχολή Θετικών Επιστημών.

Στο λιμάνι της Αβάνας επισκέφτηκαν το Κάστρο Μόρο Καμπάνια, από το 1984 ανακηρυγμένο Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς υπό την αιγίδα της ΟΥΝΕΣΚΟ. Γνώρισαν επίσης την παράδοση του ρουμιού στη χώρα με ξενάγηση στο ομώνυμο μουσείο, μαθαίνοντας πώς αυτό το φημισμένο προϊόν από ζαχαροκάλαμο κρύβει πίσω του τον πόνο της σκλαβιάς των μαύρων που έφερναν οι Ισπανοί κατακτητές από την Αφρική, τα πρώτα βήματα της βιομηχανίας στο νησί.

Ιδιαίτερη σημασία είχε η επίσκεψη σε δύο εμβληματικές τοποθεσίες. Η πρώτη ήταν η ηρωική Πλάγια Χιρόν στη Χερσόνησο Ζαπάτα, στον Κόλπο των Χοίρων, όπου στις 17 Απρίλη 1961 έγινε η γνωστή απόβαση των μισθοφόρων της CIA, που συντρίφτηκε από τον ένοπλο λαό μέσα σε 72 ώρες. Σε όλη τη διαδρομή υπάρχουν οι αναμνηστικές πλακέτες των 156 ηρώων που έπεσαν, ανάμεσά τους και δεκαπεντάχρονα παιδιά με το όπλο στο χέρι. Στο Μουσείο η αντιπροσωπεία παρακολούθησε ένα σύντομο βίντεο με το ιστορικό των ηρωικών μαχών, όπου στην πρώτη γραμμή βρέθηκε ο ηγέτης της Επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο.

Ηταν η πρώτη ήττα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στη συγκεκριμένη ήπειρο και όλοι οι μισθοφόροι που επέζησαν, πάνω από 1.200, συνελήφθησαν. Αργότερα το κουβανικό κράτος τούς παρέδωσε στις ΗΠΑ με αντάλλαγμα φάρμακα και μηχανήματα για τη χώρα.

Επόμενος σταθμός ήταν η θρυλική Σάντα Κλάρα, η πόλη που απελευθέρωσε ο Αργεντινός επαναστάτης Ερνέστο Γκεβάρα ντε λα Σέρνα, ο Τσε. Είναι η πρωτεύουσα της κεντρικής επαρχίας Βίγια Κλάρα (270 χιλιόμετρα από την Αβάνα). Αρχικά είδαν τα βαγόνια του τρένου και την ειδική κατασκευή μιας μπουλντόζας που χρησιμοποίησε ο επαναστατικός στρατός για να κάνει δολιοφθορές στον στρατό του Μπατίστα.

Επισκέφτηκαν το Μνημείο του Τσε, μια σύνθεση γλυπτών με τη φιγούρα του ηρωικού αντάρτη να αναδεικνύεται δίπλα στις αναπαραστάσεις των συντρόφων του σε σκηνές της αντάρτικης ζωής στη Σιέρα Μαέστρα. Στα «σπλάχνα» της λιτής αυτής κατασκευής διατηρούνται τα οστά του Τσε και των συντρόφων του ανταρτών από τη Βολιβία, που μεταφέρθηκαν στον χώρο αυτό στις 17 Οκτώβρη του 1997.

Στο μικρό δωμάτιο υπάρχει απολύτως ρεαλιστική αναπαράσταση του τροπικού δάσους της Λατινικής Αμερικής, εκεί όπου έδρασαν ο Τσε και οι σύντροφοί του. Σε καθεμιά από τις θήκες με τα λείψανα του κάθε αγωνιστή υπάρχει ένα τριαντάφυλλο και δίπλα καίει άσβεστη φλόγα, σύμβολο του διαρκούς αγώνα.

Στο Μουσείο υπάρχουν εκθέματα για τη ζωή του Τσε από τα παιδικά του χρόνια μέχρι την άνανδρη δολοφονία του στη Βολιβία, αφού τραυματίστηκε και αιχμαλωτίστηκε στη μάχη. Στον χώρο κυριαρχεί απόλυτη σιγή, δεν επιτρέπονται οι φωτογραφίες. Υπάρχουν αντικείμενα που χρησιμοποιούσε ο Τσε, τα οδοντιατρικά του εργαλεία που είχε στο βουνό, ρούχα του, όπλα, καθώς και ιδιόχειρες επιστολές του, με πιο χαρακτηριστική την επιστολή στον Φιντέλ, όταν έφευγε για τη Βολιβία.

Το πρόγραμμα περιελάμβανε και επίσκεψη στην πόλη Σιενφουέγος, με την πλούσια γαλλική κληρονομιά. Στο επονομαζόμενο «μαργαριτάρι του Νότου» τα πολλά παλάτια μετατράπηκαν από την Επανάσταση σε πολιτιστικά κέντρα ή άλλα δημόσια κτίρια για τις ανάγκες του κουβανικού λαού. Αψογα διατηρημένο είναι το δημαρχείο της πόλης, όπως και το θέατρο «Τομάς Τιερί».

Επίσης, οι Ελληνες κομμουνιστές γνώρισαν πολλές από τις φυσικές ομορφιές του νησιού, περιηγήθηκαν στο εκτροφείο κροκόδειλων στο Εθνικό Πάρκο του Γουαμά, άλλο ένα παράδειγμα της προστασίας του περιβάλλοντος, της χλωρίδας και της πανίδας, από το κουβανικό κράτος. Επίσης, γνώρισαν και στοιχεία από τον πολιτισμό των Ινδιάνων Ταϊνός, με αναπαράσταση ενός χωριού μέσα από τα γλυπτά της σπουδαίας καλλιτέχνιδας Ρίτας Λόνγκα.

Την τελευταία μέρα της επίσκεψης πραγματοποιήθηκε προγραμματισμένη συνάντηση στην έδρα της ΚΕ του ΚΚ Κούβας. Στη συνάντηση με τις συντρόφισσες Ιλεάνα Ερνάντες και Μπέλκις Λέι, μέλη του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚ Κούβας, έγινε αμοιβαία ενημέρωση για τις εξελίξεις στις δύο χώρες και εκφράστηκε η αλληλεγγύη των Ελλήνων συντρόφων προς το Νησί της Επανάστασης.