Το τελευταίο διάστημα έχουν επανέλθει στο προσκήνιο ζητήματα σχετικά με το ευρωπαϊκό μπάσκετ σε επίπεδο διασυλλογικών διοργανώσεων, αλλά και όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ της Euroleague και της FIBA.

Λίγο πριν τη συμπλήρωση ενός χρόνου από τις ραγδαίες αλλαγές του περασμένου καλοκαιριού στα υψηλά κλιμάκια της διοίκησης της Euroleague, με την απομάκρυνση του Ισπανού παράγοντα Τζόρντι Μπερτομέου, μέχρι πρότινος ισχυρού άνδρα της Λίγκας και εκ των ιδρυτών της, απ' ό,τι φαίνεται έρχεται η ώρα των αλλαγών και στην αγωνιστική δομή της διοργάνωσης: Οι χρόνιες βλέψεις για τη δημιουργία μιας κλειστής Λίγκας, στα αμερικανικά πρότυπα (βλ. ΝΒΑ), βρίσκονται στο μυαλό και των νέων διοικούντων της Λίγκας, αλλά έχουν μπει σε φάση επιτάχυνσης. Την ίδια στιγμή στη FIBA βλέπουν το «προϊόν» που έφεραν στο τραπέζι πριν λίγα χρόνια, το Basketball Champions League, να έχει χτυπήσει «ταβάνι» εμπορικά και αναζητούν νέους δρόμους, ακόμα κι αυτόν της συνεργασίας με τη μέχρι πρότινος ανταγωνίστρια Euroleague.

Φυσικά, και στις δύο περιπτώσεις, μπροστά και στις όποιες εξελίξεις τυχόν υπάρξουν το επόμενο διάστημα, οι διάφοροι σχεδιασμοί στοχεύουν στην προστασία του αθλητικού «προϊόντος» του μπάσκετ και όχι στην ουσιαστική αναβάθμιση του αθλήματος. Η κορύφωση των ανταγωνισμών τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά την επανεμφάνιση της FIBA στο ευρωπαϊκό μπάσκετ με σκοπό να διεκδικήσει κι αυτή μερίδιο από την «πίτα» της αγοράς, έχει οδηγήσει σε ακραίες καταστάσεις. Τα βασικά κομμάτια της εικόνας του ευρωπαϊκού μπάσκετ περιλαμβάνουν από το παράδοξο της παράλληλης διεξαγωγής αγώνων της Euroleague και των Εθνικών ομάδων, την αύξηση των αγωνιστικών υποχρεώσεων, με τους παίκτες να υποχρεώνονται παράλληλα σε πολύωρα ταξίδια, αλλάζοντας δυο και τρεις χώρες μέσα σε τέσσερις μέρες (π.χ. συμμετοχή στην Εθνική και επιστροφή στην ομάδα), με ό,τι επιπτώσεις συνεπάγεται αυτό, μέχρι τον γενικό χαμό των ευρωπαϊκών διοργανώσεων.

Τα τελευταία χρόνια, ως βασική συνέπεια των γενικότερων ανταγωνισμών, έχει επέλθει πλήρης απαξίωση των πρωταθλημάτων, με ομάδες δύο ταχυτήτων, αλλά και των Εθνικών ομάδων. Αυτό έχει συνέπειες στη λειτουργία των τμημάτων υποδομής των ομάδων, αλλά και γενικότερα στην καλλιέργεια του αθλήματος σε μαζικό επίπεδο. Από την άλλη, το κυνήγι για τα κέρδη, η προσπάθεια αντοχής στον ανταγωνισμό και οι επιχειρηματικοί σχεδιασμοί του εκάστοτε ιδιοκτήτη εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για μια σειρά συλλόγους, θέτοντας σε βάθος χρόνου ακόμα και ζήτημα ύπαρξής τους.

Οι αλλαγές που έγιναν πριν έναν περίπου χρόνο στα διοικητικά της Euroleague, με την αποπομπή Μπερτομέου και τον ερχομό στη θέση του προέδρου της Λίγκας του βετεράνου Σέρβου θρύλου του αθλήματος, Ντέγιαν Μποντιρόγκα, έχοντας στο πλάι του ως γενικό διευθυντή τον Αμερικανό Μάρσαλ Γκλίκμαν, κάθε άλλο παρά άλλαξαν τον γενικό στόχο της Euroleague για δημιουργία ενός κλειστού πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος για λίγους και ισχυρούς, που θα μοιράζονται την «πίτα» των κερδών. Ο στόχος της αύξησης του αριθμού των ομάδων της διοργάνωσης σε 24 από 18 που είναι σήμερα - κάτι που προϋποθέτει και αντίστοιχη αύξηση των ομάδων με εγγυημένα 10ετή συμβόλαια με τη Λίγκα (11 εκ των 18 σήμερα) - φαντάζει πλέον πιο κοντά από κάθε άλλη φορά. Οι σχεδιασμοί στοχεύουν και στη διεύρυνση των αγορών, όπως δείχνουν οι επιδιώξεις των ανθρώπων της Λίγκας για συμμετοχή ομάδων από το Παρίσι και το Λονδίνο στο άμεσο μέλλον.

Τα συγκεκριμένα σχέδια φαίνεται ότι απέκτησαν νέα δυναμική τους τελευταίους μήνες, μετά το ...λαβράκι που βρέθηκε στο τραπέζι των διοικούντων της Λίγκας και έχει να κάνει με την ενίσχυση από αραβικά κεφάλαια, απόρροια της πρότασης για συνεργασία που ήρθε από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αυτή περιλαμβάνει την επένδυση από το Ντουμπάι με τη μορφή χορηγίας περίπου 150 εκατ. ευρώ στη διοργάνωση για τα επόμενα 6 χρόνια, αλλά και τη διεξαγωγή δύο Φάιναλ 4 της διοργάνωσης σε υπερπολυτελές γήπεδο που χτίζεται. Οι Αραβες ωστόσο θέλουν και παρουσία δικής τους ομάδας στη διοργάνωση, με τη μορφή κάρτας ελεύθερης συμμετοχής (wild card), από τη σεζόν 2024 - 2025. Την ίδια στιγμή στη Euroleague επιδιώκουν την αναβάθμιση του «προϊόντος» και στην αμερικανική αγορά, προσπαθώντας να διευρύνουν τις σχέσεις τους με το ΝΒΑ, το οποίο μέχρι τώρα είχε στενότερη συνεργασία με τη FIBA.

Βλέποντας τον βασικό ανταγωνιστή της να μπαίνει σε διαδικασίες νέων αλλαγών και κυρίως προσπάθειας διεύρυνσης των κερδών του, από την πλευρά της η FIBA φαίνεται να μπαίνει σε μια εποχή επανεξέτασης των δικών της σχεδιασμών. Για την ίδια, η επαναφορά στο ευρωπαϊκό μπάσκετ των περιβόητων «παραθύρων» των Εθνικών ομάδων και της προκριματικής διαδικασίας για τις διεθνείς διοργανώσεις (Μουντομπάσκετ, Ευρωμπάσκετ) μπορεί να εκτιμάται ως επιτυχημένο εγχείρημα, ωστόσο τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν ανάλογα σε σχέση με το άλλο «προϊόν» της, το Champions League, στο οποίο οι ισχυρές ομάδες ουσιαστικά γύρισαν την πλάτη. Το τελευταίο διάστημα μάλιστα οι άνθρωποι της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Μπάσκετ δείχνουν να έχουν μπει σε μια τακτική προσέγγισης της αντίπαλης πλευράς, ιδιαίτερα μετά την αποπομπή Μπερτομέου.

Οι άνθρωποι της FIBA εστιάζουν το ενδιαφέρον τους κυρίως στο να βρεθεί μια λύση με τη Euroleague σχετικά με το πρόβλημα των παράλληλων αγώνων της Λίγκας και των Εθνικών ομάδων. Αποβλέποντας φυσικά σε μια συνεργασία, π.χ. με διακοπή της αγωνιστικής δραστηριότητας στη Euroleague, που θα οδηγήσει σαφώς σε μια εμπορική αναβάθμιση του «προϊόντος» της FIBA, των προκριματικών των Εθνικών ομάδων, με τη συμμετοχή παικτών ομάδων της Euroleague στις Εθνικές, επίσης σε ό,τι αφορά τα εμπορικά και τηλεοπτικά δικαιώματα των αγώνων κ.λπ. Προκειμένου μάλιστα να αποσπάσουν την υποχώρηση της Euroleague στο συγκεκριμένο ζήτημα, οι άνθρωποι της FIBA όπως φημολογείται τελευταία εμφανίζονται αποφασισμένοι να συζητήσουν και μια πιθανή συγχώνευση του Champions League με το Eurocup, τη δεύτερη τη τάξει διοργάνωση υπό την αιγίδα της Euroleague. Σύμφωνα δε με πληροφορίες, η FIBA είναι έτοιμη ακόμα να συμφωνήσει να παραχωρήσει στη Euroleague τα δικαιώματα διεξαγωγής του Champions League...