Δεν αντιμετωπίζεται ως ένα θυσιαστήριο γεωπολιτικών ισορροπιών, το οποίο άγεται και φέρεται ως εργαλείο για την επίτευξη πρόσκαιρης ειρήνης.

Γιατί η ειρήνη, χωρίς πατρίδα, χωρίς το δικό σου σπίτι, παραμένει γράμμα κενό, ενός ευχολογίου που ποτέ δεν ξεφεύγει από τα καθωσπρέπει όρια της διπλωματικής γλώσσας.

Το να κατοικείς στα προγονικά χώματα δεν σημαίνει να κατέχεις ατομική ιδιοκτησία, αλλά ισότιμα να τη μοιράζεσαι με τους ομοεθνείς σου.

Ωστε από κοινού όλες και όλοι, μαζί με τα παιδιά τους, να μπορούν να αρθρώσουν και να διαμορφώσουν τη δική τους Παλαιστίνη, όταν έχουν την επικράτειά τους ο αλληλοσεβασμός και η αλληλεγγύη.

Σ' αυτό το τρίτο αφιέρωμα στην ανεξάρτητη παλαιστινιακή ποιητική φωνή θα σταθούμε στα βιογραφικά αποτυπώματά της που προαναγγέλλουν το μείζον σπονδυλωτό ποίημά του, «Κατάσταση πολιορκίας», το οποίο γράφεται στη Ραμάλα το 2002, ενώ η πόλη έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης.

Εν συντομία, ας ανατρέξουμε στις διαδρομές που ακολουθεί αυτός ο ανέστιος, ο άπατρις, ο εσαεί καταδιωκόμενος. Το 1970 βρίσκουμε τον Μαχμούντ Νταρουίς στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας, όπου σπουδάζει Πολιτική Οικονομία. Εναν χρόνο αργότερα μετοικεί στο Κάιρο, όπου δημοσιογραφεί στην αιγυπτιακή εφημερίδα «Αλ Αχράμ».

Η χρονιά 1973 είναι κρίσιμη για την πολιτική επιλογή του, καθώς προσχωρεί στην Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO). Πάντα με την ιδιότητα του γραφιά, αυτό που γνωρίζει να κάνει καλύτερα, διευθύνει το κεντρικό όργανό της, «Φαλαστίν Αλθάουρα». Το 1981, επειδή καταλαβαίνει ότι η μηχανή του πολιτισμού είναι το όχημα μετάδοσης για την αυτοδιάθεση των Παλαιστινίων, ιδρύει το λογοτεχνικό περιοδικό «Αλ Καρμέλ».

Για πάνω από μια δεκαετία (1971 - 1982) αυτοεξορίζεται στον Λίβανο, όπου γίνεται θύμα και μάρτυρας των ισραηλινών βομβαρδιστικών επιθέσεων. Γράφει εν θερμώ την «Ωδή στη Βηρυτό», που περιλαμβάνεται στη συλλογή «Μνήμη για τη Λήθη» (1987):

Από χρυσάφι κι από κούραση είναι καμωμένη η Βηρυτός / απ' την Ανδαλουσία και τη Δαμασκό / Ασήμι, αφρός, οι εντολές της γης πάνω στα φτερά των περιστεριών, θάνατος του σταχυού...

Διακήρυξη Ανεξαρτησίας του Παλαιστινιακού Λαού.

Ως μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της PLO από το 1987, συντάσσει τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας του Παλαιστινιακού Λαού και αναλαμβάνει την προεδρία της Ενωσης Παλαιστίνιων Συγγραφέων.

Το 1993 διαρρηγνύει τους δεσμούς του με τον Γιασέρ Αραφάτ, διαμαρτυρόμενος για την πρώτη Συμφωνία του Οσλο (13 Σεπτέμβρη), η οποία λειτουργεί συμφιλιωτικά κυρίως υπέρ της ισραηλινής πλευράς.

Για το πώς αντιλαμβάνεται την αδιαπραγμάτευτη θέση του υπέρ της ίδρυσης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, με την πολύτιμη ταξική προίκα του Βραβείου «Λένιν» Ειρήνης (1983), δηλώνει:

«Πρέπει να κατανοήσουμε - και όχι να δικαιολογήσουμε - ποια είναι η αφορμή τούτης της τραγωδίας. Δεν είναι γιατί αναζητούν ωραίες παρθένες στον παράδεισο, όπως οι ανατολιστές το απεικονίζουν. Ο Παλαιστινιακός λαός είναι ερωτευμένος με τη ζωή. Αν τους δώσουμε ελπίδα - μια λύση πολιτική - τότε θα πάψουν να σκοτώνονται».

Πάνω απ' όλα βάζει τον εργαζόμενο, τον πρωτογενή παραγωγό, που του τρώνε το μυαλό και το σώμα τα κάθε πολιτικού χρωματισμού αστικά παράσιτα:

«Θα συνεχίσω», προκρίνει την ανθρώπινη μικροκλίμακα μπροστά στα παιχνίδια της μεγάλης πολιτικής εικόνας, «να εξανθρωπίζω ακόμα και τον εχθρό... Ο πρώτος δάσκαλος που μου δίδαξε τα Εβραϊκά ήταν Εβραίος. Ο πρώτος ερωτικός δεσμός στη ζωή μου ήταν με μια Εβραία. Ο πρώτος δικαστής που με έστειλε στη φυλακή ήταν μια Εβραία. Ετσι, από την αρχή δεν είδα τους Εβραίους ως διαβόλους ή αγγέλους, αλλά ως ανθρώπινα όντα».

Τα τελευταία χρόνια της μαχητικής ζωής του ο Μαχμούντ Νταρουίς τα μοιράζει ανάμεσα στην Παλαιστίνη και στην Ιορδανία. Στις 9/8/2008 η πολύπαθη καρδιά του δεν άντεξε, μετά από εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς στο Χιούστον. Τελευταία επιθυμία του ήταν να ταφεί στην αγαπημένη του Ραμάλα, μια κηδεία που μετατρέπεται σε λαϊκό προσκύνημα των πολύπαθων Παλαιστινίων.

Με την ακροτελεύτια ποιητική συλλογή του, «Το Ιχνος της Πεταλούδας», ολοκληρώνει τη δημιουργική παρουσία του. Το προαίσθημα του τέλους δεν απουσιάζει από καμία σελίδα της:

«Αν κάποιος με ξαναρωτήσει "ας υποθέσουμε πως θα πεθάνεις αύριο, τι θα κάνεις;", δεν θα χρειαζόμουν καθόλου χρόνο για να του απαντήσω. Αν νύσταζα θα κοιμόμουν, αν διψούσα θα έπινα, αν έγραφα ίσως να μου άρεσε αυτό που έγραφα και να αγνοούσα την ερώτηση.

Αν έτρωγα, θα πρόσθετα λίγη μουστάρδα και πιπέρι στο ψητό κρέας. Αν ξυριζόμουν, ίσως να έκοβα τον λοβό του αυτιού μου. Αν φιλούσα το κορίτσι μου, θα καταβρόχθιζα τα χείλη σαν να 'ταν σύκα. Αν διάβαζα, θα πηδούσα μερικές σελίδες. Αν ξεφλούδιζα ένα κρεμμύδι, θα άφηνα να κυλήσουν λίγα δάκρυα.

Αν περπατούσα, θα συνέχιζα να περπατώ με πιο αργό βήμα. Αν υπήρχα, όπως υπάρχω τώρα, τότε δεν θα σκεφτόμουν το να μην υπάρχω. Αν δεν υπήρχα, τότε η ερώτηση δεν θα με προβλημάτιζε.

Αν άκουγα Μότσαρτ, θα βρισκόμουν έτσι κι αλλιώς κοντά στο βασίλειο των αγγέλων. Αν κοιμόμουν, θα συνέχιζα να κοιμάμαι και μακαρίως να ονειρεύομαι γαρδένιες. Αν γελούσα θα λιγόστευα το γέλιο μου στο μισό, από σεβασμό σε τούτη την πληροφορία. Τι άλλο να έκανα, ακόμα κι αν ήμουν πιο δυνατός κι από τον Ηρακλή;».

Θα ολοκληρώσουμε το αφιέρωμα στον Μαχμούντ Νταρουίς το άλλο Σαββατοκύριακο, με το συγκλονιστικό ποιητικό έργο του «Κατάσταση Πολιορκίας», αυτόν τον ανθώνα συναισθημάτων μέσα στη μαυρίλα της μάχης, που ανακαλεί τους αποσπασματικούς «Ελεύθερους Πολιορκημένους» του δικού μας Διονυσίου Σολωμού.

(συνεχίζεται)

ΥΓ. Ακόμη ο λόφος κι ήμουν σάλπιγγα / Γι' αυτό φυσούσα τον θρήνο μου / Τόσο που άρχισαν να χτυπούν / Την κοιλιά - τύμπανο κι ακουγόταν / Εως εδώ δεν ήταν ψηλά αξύπνητα / Τα βλέφαρα κλειστά δεν έβλεπαν / Μα κατακρημνίζεται στα ισοπεδωμένα