Ο δορυφόρος του Κρόνου Εγκέλαδος εκτοξεύει συνεχώς νερό στο Διάστημα, μέσα από ρωγμές στην παγωμένη επιφάνειά του. Η διαστημοσυσκευή «Κασίνι» ανέλυσε τη σύνθεση αυτών των πιδάκων στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του αιώνα και βρήκε μόρια που περιλαμβάνουν το διοξείδιο του άνθρακα και την αμμωνία, χημικές ενώσεις κρίσιμες για την εμφάνιση ζωής, όπως τη γνωρίζουμε στη Γη. Σε μια νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, επιστήμονες ανέλυσαν εκ νέου τις μετρήσεις του «Κασίνι» και αποκάλυψαν την πλούσια χημεία του Εγκέλαδου, κάνοντας αυτό το μικρό παγωμένο φεγγάρι έναν από τους κορυφαίους τόπους, όπου θα μπορούσε να ανακαλυφθεί εξωγήινη ζωή μέσα στο ηλιακό μας σύστημα.

Κατά τη διάρκεια της πολύχρονης αποστολής του, το «Κασίνι» είχε πετάξει επανειλημμένα μέσα από τα νέφη που σχηματίζουν οι πίδακες και το φασματόμετρο μάζας που διέθετε (όργανο που μπορεί να αναγνωρίσει τις ουσίες από το μοριακό τους βάρος) είχε αρχικά αποκαλύψει πέντε είδη μορίων: Νερό, διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, αμμωνία και μοριακό υδρογόνο. Στη νέα ανάλυση, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια στατιστική τεχνική, για να συγκρίνουν τις μοριακές υπογραφές των πιδάκων με δισεκατομμύρια πιθανούς συνδυασμούς αυτών των ενώσεων. Ετσι μπόρεσαν να προσδιορίσουν τα πιθανότερα συστατικά των νεφών.

Η επιστημονική ομάδα κατέληξε ότι πέρα από τις πέντε χημικές ενώσεις, που είχαν εντοπιστεί με πιο άμεσο τρόπο, στα νέφη των πιδάκων υπήρχαν και βαρύτερες χημικές ενώσεις, μεταξύ αυτών και υδρογονάνθρακες, όπως το υδροκυάνιο και το αιθάνιο, καθώς και ίχνη μερικώς οξειδωμένων ενώσεων, όπως η μεθανόλη. Η διαστημοσυσκευή «Κασίνι» δεν είχε εξοπλιστεί με ειδικά όργανα για την απευθείας ανίχνευση τέτοιων ουσιών, επειδή κανείς δεν φανταζόταν ότι τα φεγγάρια του Κρόνου μπορούσαν να σχηματίσουν τόσο σύνθετες οργανικές ενώσεις. Αυτές οι ενώσεις, μαζί με το νερό και την αμμωνία, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως δομικά υλικά, αλλά και ως καύσιμο - τροφή για μικρόβια, που ίσως αναπτύχθηκαν εκεί. Μετά την ανακάλυψη των ωκεανών κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του Εγκέλαδου, αυτός ο δορυφόρος του Κρόνου έχει γίνει κύριος στόχος της έρευνας για τα θεμελιώδη δομικά στοιχεία της ζωής.

Οι επιστήμονες θεωρούν ιδιαίτερα σημαντική την ύπαρξη του υδροκυανίου, που αν και είναι περισσότερο γνωστό ως ισχυρότατο δηλητήριο για τους ανώτερους οργανισμούς, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά και πολύπλευρα δομικά στοιχεία της ζωής, καθώς συνδυαζόμενο με άλλα μόρια, μπορεί να σχηματίσει νουκλεϊνικές βάσεις και αμινοξέα, τους προδρόμους της πιο σύνθετης βιοχημείας, όπως είναι οι πρωτεΐνες και το RNA. Προσομοιώσεις σε εργαστήριο έδειξαν ότι αυτοί οι χημικοί μετασχηματισμοί είναι δυνατοί σε περιβάλλοντα παρόμοια με αυτά του Εγκέλαδου και στο παρελθόν του, αλλά ακόμη και σήμερα.

Η ποικίλη χημική σύνθεση των νεφών των πιδάκων είναι επίσης ένδειξη υψηλής ικανότητας για πραγματοποίηση οξειδοαναγωγικών χημικών αντιδράσεων, που θεωρούνται κλειδί για τη σύνθεση των δομικών στοιχείων της ζωής, αλλά και για τις βιοχημικές διεργασίες που επιτρέπουν στους ζωντανούς οργανισμούς να αναπνέουν οξυγόνο και να φωτοσυνθέτουν. Οξειδωμένες και ανηγμένες χημικές ενώσεις μπορεί να συναντώνται σε υδροθερμικές πηγές στον βυθό των ωκεανών, όπου θεωρητικά μπορεί να εμφανιστεί ζωή ή να συντηρηθεί ζωή, που εμφανίστηκε αλλού. Χαρακτηριστικά ανάλογα με αυτά του Εγκέλαδου έχει και ο δορυφόρος Ευρώπη του Δία, ο οποίος είναι από τα επίκεντρα του ενδιαφέροντος της αποστολής Juice του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που βρίσκεται καθ' οδόν προς τον Δία.