Ενδεικτικά για τον κόσμο του εμπορευματοποιημένου ποδοσφαίρου πίσω από τη λάμψη της βιτρίνας τα όσα συνέβησαν στην απονομή
Associated Press |
Η τελετή πάντως είχε αρκετό παρασκήνιο μετά την αντίδραση της Ρεάλ Μαδρίτης, η οποία επέλεξε να απέχει όταν λίγο πριν από την επίσημη απονομή γνωστοποιήθηκε με τον ...παραδοσιακό τρόπο των διαρροών ποιος θα είναι ο νικητής. Οι Μαδριλένοι κατήγγειλαν μεθοδεύσεις στην τελική επιλογή, επικαλούμενοι «μη αθλητικούς λόγους» και προκάλεσαν σάλο και αντιδράσεις από τους διοργανωτές της τελετής και την UEFΑ. Βεβαίως, ο θεσμός αποτελεί μια ακόμη πλευρά ενός ποδοσφαιρικού οικοδομήματος που καθώς είναι ενταγμένο στις καπιταλιστικές λογικές διαχείρισης διέπεται από τις πρακτικές του κυνηγιού της πρωτιάς ως αυτοσκοπού και τον αδυσώπητο ανταγωνισμό, συνεπώς οι αντεγκλήσεις μεταξύ κερδισμένων και χαμένων καλλιεργούνται σε αυτό το έδαφος.
Associated Press |
Στην αρχή, αναφερόταν μονάχα σε Ευρωπαίους παίκτες, όμως από το 1995 συμπεριέλαβε όλους τους ποδοσφαιριστές που αγωνίζονται σε ευρωπαϊκούς συλλόγους και το 2007 όλους τους παίκτες από όλο τον κόσμο. Και εάν μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '80 μπορεί κάποιος να προσδώσει μια κάποια ...αθωότητα (βάσει και της αρχικής ιδέας), τα πάντα άλλαξαν ως προς το πιο ξεκάθαρο από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 ακολουθώντας το ρεύμα της άκρατης εμπορευματοποίησης του ποδοσφαίρου, με την επέλαση των χορηγών και των πολυεθνικών.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 2010 η FIFA, υπό την προεδρία του Ζεπ Μπλάτερ, πλήρωσε ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό στον γαλλικό εκδοτικό όμιλο «Αμορί», που κατέχει τους τίτλους των «L'Equipe» και «France Football», προκειμένου να αποκτηθούν τα δικαιώματα του τροπαίου. Η συνεργασία κράτησε 6 χρόνια πριν επέλθει το φινάλε, ως συνέπεια και της κρίσης και των αλλαγών στα υψηλά κλιμάκια της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Ποδοσφαίρου (βλ. έλευση Ινφαντίνο). Για μια εξαετία και μέχρι το 2022 ο θεσμός επέστρεψε στους αρχικούς διοργανωτές πριν η UEFA μπει (πλέον αυτόνομα από τη FIFA) και αυτή στο παιχνίδι της συνδιοργάνωσης τα τελευταία χρόνια.
Eurokinissi |
Ο θεσμός της Χρυσής Μπάλας αποτελεί το πρόσφορο έδαφος για μια ακόμη μάχη αντίπαλων συμφερόντων και στην προκειμένη περίπτωση έδειξε να λειτουργεί ακριβώς ως τέτοιο. Αλλωστε, τουλάχιστον την τελευταία 20ετία, ο συγκεκριμένος θεσμός έχει επικριθεί ουκ ολίγες φορές για το παρασκήνιο που προηγείται πάντα της τελικής επιλογής απονομής του βραβείου. Μάλιστα, πριν από μερικά χρόνια ακόμα και η γαλλική αθλητική εφημερίδα «L'Equipe», την περίοδο της συνδιοργάνωσης του θεσμού με τη FIFA, είχε παρουσιάσει μελέτη σχετικά με την αξιοπιστία των τελικών επιλογών.
Οι διαμάχες (επίσημες και ανεπίσημες) κάθε φορά για το βραβείο της Χρυσής Μπάλας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τους γενικότερους επιχειρηματικούς ανταγωνισμούς και το ίδιο το βραβείο αποτελεί πεδίο και αφορμή όξυνσής τους. Ενδεικτικό είναι ότι ο μεγάλος χαμένος της φετινής διαδικασίας, Βραζιλιάνος Βινίσιους, πέραν της απώλειας του βραβείου, έχει να αντιμετωπίσει και τις οικονομικές συνέπειες της ήττας του. Μια από αυτές είναι ότι οι χορηγοί δεν θα τον πληρώσουν, καθώς δεν μπορούν να συσχετίσουν την εικόνα του με εκείνη του καλύτερου παίκτη στον κόσμο, που είναι αυτήν τη στιγμή. Παράλληλα, ο ίδιος ο παίκτης έχασε ένα ιδιαίτερα υψηλό οικονομικό μπόνους στο συμβόλαιό του με τη Ρεάλ Μαδρίτης μετά την απώλεια της Χρυσής Μπάλας. Φυσικά αντίστοιχες συνέπειες θα υποστούν η ίδια η Ρεάλ και οι δικοί της χορηγοί αφού πλέον στο ρόστερ της δεν θα διαθέτει (τουλάχιστον για έναν χρόνο) τον καλύτερο ποδοσφαιριστή του κόσμου.