Αφορμή έδωσε η υποχώρηση της κυβέρνησης του σοσιαλδημοκράτη Προέδρου της Κολομβίας, Γκουστάβο Πέδρο, στις απειλές του Ντ. Τραμπ για επιβολή δασμών 25% ως 50% στα κολομβιανά προϊόντα που εισέρχονται στις ΗΠΑ και «ταξιδιωτικό εμπάργκο» στις επισκέψεις πολιτών της χώρας στις ΗΠΑ αλλά και ανάκληση της βίζας σε αξιωματούχους της. Κι αυτό ως αντίποινα για την αρχική άρνηση του Πέδρο να δεχθεί τις επιστροφές Κολομβιανών μεταναστών που συνελήφθησαν στις ΗΠΑ χωρίς άδεια παραμονής. Οι απειλές αυτές θεωρήθηκαν προειδοποίηση και προς μετανάστες από άλλες χώρες της περιοχής (Μεξικό, Βενεζουέλα, Γουατεμάλα κ.ά.).
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, διαβεβαίωσε στη συνέχεια ότι ο Πρόεδρος Τραμπ «θα συνεχίσει να προστατεύει σθεναρά τα κυριαρχικά δικαιώματα του έθνους μας και περιμένει όλες οι άλλες χώρες του κόσμου να συνεργαστούν πλήρως με τις απελάσεις πολιτών τους που βρέθηκαν παράνομα στις ΗΠΑ».
Επίσης, την Κυριακή, η ομοσπονδιακή Αρχή Μετανάστευσης και Τελωνείων συνέλαβε περίπου 1.000 μετανάστες σε επιχειρήσεις - σκούπα σε διάφορες περιοχές των ΗΠΑ, ακόμα και έξω από σχολεία.
Από την άλλη, οι αρχές της Βραζιλίας το Σάββατο ζήτησαν εξηγήσεις από την κυβέρνηση των ΗΠΑ για την «ταπεινωτική μεταχείριση» μεταναστών της στις ΗΠΑ κατά τη διαδικασία απέλασής τους. Σε σχετική ανακοίνωση του βραζιλιάνικου υπουργείου Εξωτερικών αναφέρεται ότι ζητείται από τις ΗΠΑ να δοθούν εξηγήσεις για την «ταπεινωτική μεταχείριση 88 επιβατών πτήσης από τις ΗΠΑ» που έφθασε την Παρασκευή στην περιοχή Μανάους της βόρειας Βραζιλίας, όπου, σύμφωνα με καταγγελίες τους, τους στέρησαν το νερό, την πρόσβαση σε τουαλέτα και τους είχαν δεμένους χειροπόδαρα σαν ζώα, σε συνθήκες μεγάλης ζέστης με αποτέλεσμα αρκετές λιποθυμίες. Σύμφωνα με τη Βραζιλιάνα υπουργό αρμόδια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Μακαέ Εβαρίστου, στο αεροπλάνο επέβαιναν «αυτιστικά παιδιά και κόσμος με αναπηρία» που πέρασαν πολύ δύσκολες καταστάσεις.
Το Σαββατοκύριακο, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν πως τουλάχιστον 4 αεροσκάφη μετέφεραν απελαθέντες μετανάστες στο Μεξικό. Το υπουργείο Εξωτερικών του Μεξικού ανακοίνωσε ότι «διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με την κυβέρνηση των ΗΠΑ» και συνεργάζεται «με σεβασμό της κυριαρχίας μας σε μεγάλο εύρος θεμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Μεταναστευτικού». Επίσης, η νέα Πρόεδρος του Μεξικού, Κλαούντια Σέινμπαουμ, πρότεινε την παροχή «ανθρωπιστικής αρωγής» στη διαδικασία επαναπατρισμού μεταναστών που απελαύνονται από την κυβέρνηση Τραμπ. Η Σέινμπαουμ δήλωσε χτες ότι το Μεξικό έχει υποδεχθεί περισσότερους από 4.000 απελαθέντες, εκ των οποίων «η μεγάλη πλειοψηφία» ήταν Μεξικανοί υπήκοοι.
Την Παρασκευή, που ξεκίνησαν οι πρώτες μαζικές απελάσεις, τουλάχιστον 265 μετανάστες απελάθηκαν με 3 πτήσεις στη Γουατεμάλα.
Οι απειλές της κυβέρνησης Τραμπ δεν περιορίζονται μόνο στο Μεταναστευτικό. Γνωστές είναι οι απειλές κατά του Παναμά, με το πρόσχημα ότι η διώρυγα της χώρας «ελέγχεται» από την Κίνα, γεγονός που αναδεικνύει τη σφοδρότητα των διεθνών και περιφερειακών ανταγωνισμών.
Η επιλογή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, να πραγματοποιήσει ως το τέλος αυτής της βδομάδας την πρώτη του περιοδεία στο εξωτερικό σε χώρες της περιοχής, εν προκειμένω σε Παναμά, Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ, Κόστα Ρίκα και Δομινικανή Δημοκρατία, είναι ενδεικτική των προτεραιοτήτων που θέτει η νέα κυβέρνηση αλλά και της διάθεσής της να κοντραριστεί με την Κίνα με ακόμη μεγαλύτερη ένταση για τον «έλεγχο» ή αύξηση της επιρροής στη Λατινική Αμερική. Παράλληλα εγκρίθηκε ο διορισμός του Ρεπουμπλικάνου βουλευτή Τζον Ράτκλιφ στο τιμόνι της διοίκησης των μυστικών υπηρεσιών. Ο Τραμπ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να εξετάσει το ενδεχόμενο επανεισδοχής των ΗΠΑ στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση (22/1) για την αποχώρησή τους. Επρόκειτο δε αργότερα χτες βράδυ να υπογράψει νέα εκτελεστικά διατάγματα, με στόχο την κατάργηση των όρων της ποικιλομορφίας, της ισότητας και της συμπερίληψης (DEI - diversity, equity, inclusion) στις Ενοπλες Δυνάμεις και την επιστροφή χιλιάδων στρατιωτικών που είχαν απομακρυνθεί επί πανδημίας Covid-19 επειδή αρνήθηκαν να εμβολιαστούν.
Επίσης η CIA ανακοίνωσε το Σάββατο ότι η πιθανότερη αιτία για την εκδήλωση της πανδημίας του ιού Covid-19 είναι «η διαρροή του από εργαστήριο παρά η μετάδοση του ιού από μολυσμένο ζώο σε άνθρωπο».