Κινηματογραφική βδομάδα με το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης να ανοίγει σήμερα τις πύλες του μέχρι και τις 16 Μαρτίου 2025, τόσο σε φυσικούς χώρους όσο και διαδικτυακά. Στο 27ο ΦΝΘ θα προβληθούν 261 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους, ανάμεσα στα οποία και 73 μεγάλου και μικρού μήκους ντοκιμαντέρ από την Ελλάδα στα τρία διαγνωστικά τμήματα, Διεθνές Διαγωνιστικό, Newcomers και Film Forward, στα τμήματα Ανοιχτοί Ορίζοντες και Πλατφόρμα+ αλλά και στις Ειδικές Προβολές. Το Φεστιβάλ θα διεξαχθεί στην ιστορική έδρα του, στις αίθουσες «Ολύμπιον» και «Παύλος Ζάννας», στις αίθουσες του Λιμανιού, «Φρίντα Λιάππα», «Τώνια Μαρκετάκη», «Τζον Κασσαβέτης», «Σταύρος Τορνές» καθώς και στον κινηματογράφο «Μακεδονικόν». Παράλληλα, παρακολουθούμε ταινίες και διαδικτυακά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Φεστιβάλ online.filmfestival.gr. Τα ντοκιμαντέρ που συμμετέχουν στο διευρυμένο τμήμα Πλατφόρμα+ θα προβληθούν στην ψηφιακή πλατφόρμα του Φεστιβάλ και θα είναι διαθέσιμα από τις 7 έως τις 21 Μαρτίου, προκειμένου να έχουν μεγαλύτερο εύρος προβολής στο κοινό.

Δίνουμε ένα πρώτο ραντεβού στο φεστιβάλ αύριο Παρασκευή 7/3, στις 18.00, στην αίθουσα «Τζον Κασσαβέτης», όπου θα προβληθεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Λεωνίδα Βαρδαρού «Γυναίκες Μαχήτριες», που αφορά στην περίοδο 1944-1960. Δεκαοκτώ αγωνίστριες καταθέτουν αυτά που έζησαν από το 1944 έως το τέλος της δεκαετίας του '50.

Ας δούμε επιγραμματικά κάποιες από τις ταινίες της βδομάδας. Η «Ενημέρωση Γονέων» του Χάφντελ Ούλμαν Τόντελ είναι μια ταινία στην οποία βλέπουμε ότι στο όνομα της πολιτικής ορθότητας συχνά χάνεται η αλήθεια... Τελικά, μας αφορά η αλήθεια; Πόσο δύσκολο γίνεται να την συναντήσουμε όταν στο κάδρο μπαίνουν εμπόδιο οι παγιωμένες προκαταλήψεις που έχουμε απέναντι στους άλλους; Είναι σωστό να κρίνουμε αυστηρά τα μικρά παιδιά, χωρίς να αφήνουμε περιθώριο αμφιβολίας; Ενα ράθυμο σενάριο που αλλάζει αρκετά την οπτική μας απέναντι στα πράγματα όσο φτάνει προς το τέλος... Προτείνεται για σινεφίλ. Η ταινία «Πέντε Σεπτεμβρίου» του Τιμ Φέλμπαουμ μας δίνει μια διαφορετική οπτική σχετικά με το αιματηρό επεισόδιο των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου (5 Σεπτέμβρη του 1972), αφού μας ξεναγεί στο στούντιο του ABC που βρίσκεται λίγο έξω από το Ολυμπιακό Χωριό και μας δείχνει κάτω από ποιες συνθήκες μεταδόθηκε ζωντανά η τρομοκρατική επίθεση. Ομως ουσιαστικά δεν μαθαίνουμε τίποτα για εκείνη τη μέρα, εκτός από το εάν πρέπει μια τέτοια συνθήκη να μεταδίδεται ζωντανά και κάτω από ποιες προϋποθέσεις πρέπει να γίνεται η μετάδοση... Ουσιαστικά μας αναλύει το ηθικό αντίκτυπο που έχουν οι αποφάσεις των δημοσιογράφων στην κάλυψη ενός γεγονότος... Από τη σκοπιά αυτή έχει ενδιαφέρον, αλλά όταν μια ιστορία δεν λέγεται ολοκληρωμένα, δεν μπορείς να έχεις ολοκληρωμένη άποψη και για το κατά πόσο η μετάδοσή της έγινε με τα σωστά κριτήρια... Αλλη μια ταινία για το πολύ προβεβλημένο θέμα που θέλει να φαίνεται ουδέτερη, αλλά δεν είναι... Ο «Σιρόκο και το Βασίλειο των Ανέμων» του Μπενουά Σιέ είναι μια υπέροχη ταινία animation για πιτσιρίκια άνω των 5 ετών, που μας μιλάει για την ομορφιά που κρύβουν οι σελίδες ενός βιβλίου και πόσο εύκολα κανείς χάνεται στις σελίδες του... Τόσο πολύ που είναι σαν να μεταφέρεται σε έναν άλλο πλουμιστό κόσμο, τον κόσμο της φαντασίας που δύσκολα σε αφήνει να γυρίσεις στην πραγματικότητα.

2054, ο Μίκυ Μπαρνς έχει βρεθεί στην εξαιρετική περίσταση να εργάζεται για έναν εργοδότη που απαιτεί την απόλυτη δέσμευση στη δουλειά... δηλαδή να πεθαίνει, για να κερδίζει τα προς το ζην.

Μεταφερόμαστε στο Διάστημα, όπου ένας επιχειρηματίας θέλει να εποικίσει έναν νέο πλανήτη και χρειάζεται κάποιον αναλώσιμο ώστε να δοκιμάζει πάνω του από την ατμόσφαιρα του πλανήτη μέχρι ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί... Κάπως σαν τα πειράματα των ναζί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, με τη διαφορά ότι ο αναλώσιμος «ανατυπώνεται» έχοντας αποθηκευμένες όλες τις αναμνήσεις του στο κάθε φορά νέο αναλώσιμο σώμα. Αν και η ταινία στηρίζεται στο μυθιστόρημα του Εντουαρντ Αστον «Mickey7», εντούτοις περιέχει κομμάτια από όλες τις προηγούμενες ταινίες του σκηνοθέτη και από πολλά διαφορετικά είδη σινεμά επίσης, με τη γνωστή υπερβολή στο μαύρο χιούμορ και τη βία. Ο Τζουν Χο κάνει μια σάτιρα της εποχής μας, στηριζόμενος στις μορφές των Μασκ και Τραμπ, που όσο κι αν φαίνεται καινούργια, είναι πραγματικά τετριμμένη. Το μήνυμά του ότι ο εργαζόμενος είναι αναλώσιμος και ευθύνεται το αφεντικό - «καρικατούρα» δεν βοηθάει καθόλου στην περίπτωσή μας, γιατί ο εργαζόμενος είναι αναλώσιμος με όποιο αφεντικό σε αυτό το σύστημα. Δεν είναι ακραία σάτιρα ότι ο εργαζόμενος είναι αναλώσιμος όταν πεθαίνει ένας εργάτης κάθε 3 μέρες στη χώρα μας, χωρίς να έχουμε τον Τραμπ ή τον Μασκ στη διακυβέρνηση. Ούτε χρειάζονται ακραίες συνθήκες για να αντιληφθούμε ότι το κέρδος μπαίνει πάνω από τις ζωές μας. Το ζούμε καθημερινά. Το γεγονός ότι δεν φαίνεται πουθενά ότι το αφεντικό πλουτίζει από τον ιδρώτα του εργαζόμενου, αλλά όλο αυτό γίνεται από ένα βίτσιο, επίσης συσκοτίζει κάπως τα πράγματα... Πάντως εμείς λατρέψαμε τους εξωγήινους και δεν είναι τυχαίο ότι οι «αναλώσιμοι» και οι εξωγήινοι τα πάνε πολύ καλά μεταξύ τους, μάλλον οι εξωγήινοι έχουν ταξική συνείδηση... Αυτήν τη φορά δεν θα δούμε ούτε «Snowpiercer», ούτε «Parasite»... Μάλλον μια αναλώσιμη σάτιρα με τα λεφτά των στούντιο...

Σε ένα χωριό της ελληνικής επαρχίας, ο Τάκης ετοιμάζει τα εγκαίνια του νέου του κρεοπωλείου. Μια μέρα πριν τα εγκαίνια, ο γιος του, Παύλος, σκοτώνει τον γείτονα που διεκδικεί μέρος της γης τους. Μοναδικός μάρτυρας ο Χρήστος, ένας νεαρός από την Αλβανία, τον οποίο ο Τάκης έχει μαζί του στη δουλειά από μικρό.

Ο Δημήτρης Νάκος είναι από τους σκηνοθέτες που συναντάει κανείς πολύ συχνά στο φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους της Δράμας. Η παρουσία του είναι αδιάλειπτη από το 2008 και σταθερά προσανατολισμένη στο κοινωνικό σινεμά. Το «Κρέας» ήταν η φυσική συνέχεια αυτής της παρουσίας. Δεν θα περίμενε κανείς τίποτα λιγότερο από ατόφιο κοινωνικό σινεμά, σινεμά που προβληματίζει, σινεμά που αναγνωρίζει κανείς τον εαυτό του και τις συνθήκες στα καρέ του. Το σενάριο, η σκηνοθεσία, η δουλειά του με τους ηθοποιούς είναι υποδειγματικά. Πολλές ταινίες έχουν μιλήσει για τη μετανάστευση, όμως αυτή η ταινία μιλάει για το εάν κατάφεραν ποτέ οι άνθρωποι που γεννήθηκαν εδώ από μετανάστες γονείς να αντιμετωπίζονται ως ίσοι προς ίσους με τους Ελληνες, έχουν την ίδια αξία και πόσο επιδρά το ταξικό στοιχείο σε αυτή την ισονομία. Μήπως το ταξικό στοιχείο είναι εκείνο που πρωτίστως δημιουργεί την ανισότητα; Αραγε πρέπει να ξεπληρώνουν για πάντα τη «βοήθεια» που τους έδωσαν οι αυτόχθονες ξεπατώνοντάς τους στη δουλειά από την πρώτη στιγμή; Ο Δ. Νάκος αφήνει το τέλος ανοιχτό, μα δεν μας λείπει καμία απάντηση. Οι ερωτήσεις έχουν τεθεί, η ταινία ολοκλήρωσε τη δουλειά της. Μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, μια από τις πιο ολοκληρωμένες δουλειές των τελευταίων ετών.

Μια ιστορία φαντασμάτων για την εμμονή, τη μοναξιά και την τρέλα, σε ένα σκακιστικό καφενείο εκτός τόπου και χρόνου, στο κέντρο της Αθήνας. Μια ιστορία για το Πανελλήνιον, ένα καταφύγιο για ανθρώπους που ασφυκτιούν στην καθημερινότητά τους, που απεχθάνονται τις συνθήκες της σύγχρονης πραγματικότητας και αποτυγχάνουν να προσαρμοστούν σε αυτές.

Το «Πανελλήνιον» δεν είναι ένα συνηθισμένο ντοκιμαντέρ, είναι ταξίδι και εμπειρία. Εξηγούμαστε. Αυτός ο πολύ ιδιαίτερος χώρος περιγράφεται όχι μέσα από την ιστορία του, αλλά μέσα από τους θαμώνες του. Οι ιστορίες τους είναι εκείνες που συνθέτουν το προφίλ αυτού του χώρου, την ατμόσφαιρά του. Οι ιστορίες τους είναι αυτός ο χώρος. Μοιάζει λες και το σκάκι είναι μια πατρίδα κι ένα καταφύγιο για τους ανθρώπους που συχνάζουν εκεί. Εκείνοι που έξω από το «Πανελλήνιον» είναι αόρατοι, εκεί είναι μέρος ενός συνόλου, ενός συνόλου που δεν «ολοκληρώνεται» όταν λείπει κάποιος από τους ήρωές μας. Τούτο το ντοκιμαντέρ είναι ένα ψυχογράφημα, η περιγραφή μιας κιβωτού.