Συνεχίζοντας τις συζητήσεις που έχει ανοίξει ο «Ριζοσπάστης» με πρωτοπόρους εργάτες και εργάτριες, νέους με καταγωγή από την Αλβανία ενόψει και των εκλογών στη γειτονική χώρα στις 11 Μάη, συνομιλούμε με την Σιντορέλα Κάλθι, μέλος της Αλβανικής Κοινότητας Ρεθύμνου, του Σωματείου Ιδιωτικών Υπαλλήλων και της Τομεακής Επιτροπής Ρεθύμνου του ΚΚΕ. Μας μεταφέρει την εμπειρία της από τη ζωή στην Ελλάδα και την επαφή της με το κίνημα και τους κομμουνιστές.

-- Δεύτερης γενιάς μετανάστρια, πώς θυμάσαι τα πρώτα χρόνια όταν ήρθατε με την οικογένειά σου; Ποια ήταν η κατάσταση τότε, τι γίνεται σήμερα;

- Με την οικογένειά μου ήρθαμε στα τέλη του '90. Τότε η κατάσταση για τους Αλβανούς μετανάστες ήταν πολύ δύσκολη. Υπήρχαν πολλά προβλήματα, και σίγουρα το αγκάθι ήταν τα χαρτιά. Κάποιοι έρχονταν με βίζα, αλλά πολλοί διέσχιζαν παράνομα τα σύνορα, με τα πόδια, περνώντας πολλές κακουχίες και ξυλοδαρμούς αν τους έπιαναν. Υπήρχε συνεχώς ο φόβος της αστυνομίας και των επιχειρήσεων «σκούπας». Επειτα ήταν το πρόβλημα της γλώσσας, της δουλειάς και της στέγασης. Τα πρώτα σπίτια που μέναμε ήταν ερείπια. Επειτα η διαδικασία με τη νομιμοποίηση με τις «πράσινες κάρτες» και τις άδεις διαμονής ήταν πολύ δύσκολη. Ολη η γραφειοκρατεία ήταν κυριολεκτικά ένας Γολγοθάς. Οι συνθήκες εργασίας στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν πολύ δύσκολες, με εκμετάλλευση, χωρίς ωράριο, και φυσικά χωρίς ένσημα και Ασφάλιση. Με αποτέλεσμα να μην μπορούν οι περισσότεροι να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους και παράλληλα η πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ήταν δύσκολη. Κρατική μέριμνα και σχέδιο για την ένταξή μας δεν υπήρχε, αλλά ευτυχώς υπήρχαν τα εργατικά σωματεία, οι Ελληνες εργαζόμενοι και η πλειοψηφία του ελληνικού λαού που μας βοήθησαν. Από την άλλη, από τα ΜΜΕ, το κράτος και την εργοδοσία καλλιεργούνταν έντονα η ξενοφοβία και ο ρατσισμός και υπήρξαν ρατσιστικά φαινόμενα.

Ωστόσο η κατάσταση δεν έχει αλλάξει πολύ από τότε έως σήμερα, ιδιαίτερα όσον αφορά τη νομιμοποίηση των Αλβανών μεταναστών και γενικότερα των μεταναστών. Οι αστικές κυβερνήσεις (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ) κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών δεν έχουν λάβει ουσιαστικά μέτρα αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων. Συγκεκριμένα, υπάρχουν ακόμα χιλιάδες εργάτες που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα «χωρίς χαρτιά». Μιλάμε για «αόρατους» ανθρώπους, εκτεθειμένους στην εκμετάλλευση και χωρίς πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη ή ασφαλιστικά δικαιώματα. Η γραφειοκρατία και οι καθυστερήσεις λόγω υποστελέχωσης των Υπηρεσιών Μετανάστευσης συνεχίζουν να είναι μεγάλα προβλήματα, με τις διαδικασίες για άδειες διαμονής να αργούν. Επίσης η απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας παραμένει μια δύσκολη και πολυδάπανη διαδικασία, με υπέρογκα παράβολα και πολύ δύσκολες και απαιτητικές εξετάσεις.

Υπάρχουν ακόμα περιπτώσεις μεταναστών δεύτερης γενιάς όπως εγώ και παιδιών που έχουν γεννηθεί εδώ και έχουν φοιτήσει σε ελληνικό σχολείο και δεν έχουν πάρει ακόμα την ελληνική ιθαγένεια. Τον παραλογισμό του νομοθετικού πλαισίου που αφορά τους μετανάστες έρχεται να επιβεβαιώσει και μια προσωπική μου εμπειρία. Οταν είχα κλείσει τα 18 και θα έπρεπε να υποβάλω νέα αίτηση για άδεια διαμονής ως ενήλικη πλέον, λόγω καθυστέρησης των γονιών μου να υποβάλουν την αίτηση βρέθηκα στο κρατητήριο με απέλαση, που μου ζητούσε να εγκαταλείψω και να μην έχω δικαίωμα επανεισόδου για 5 χρόνια. Βρέθηκα σοκαρισμένη, καθώς είχα δώσει πανελλήνιες και περίμενα να δω σε ποια σχολή θα εισαχθώ και μου φαινόταν τόσο παράλογο και άδικο αυτό που συνέβαινε.

-- Πες μας πώς γνωρίστηκες με τους κομμουνιστές και αποφάσισες την ένταξή σου στο κίνημα και το ΚΚΕ.

- Η πρώτη μου επαφή με το ΚΚΕ και τους κομμουνιστές έγινε στον χώρο του πανεπιστημίου, όπου έβλεπα τα παιδιά της ΚΝΕ πώς αγωνίζονταν και διεκδικούσαν και έπιανα τον εαυτό μου στις συνελεύσεις της σχολής να συμφωνεί μαζί τους. Θυμάμαι, μετά από μία απεργιακή κινητοποίηση συζητώντας με κάποιους κομμουνιστές πιάσαμε τη συζήτηση για τις κατακτήσεις των φοιτητών στη Σοβιετική Ενωση και γενικότερα για την προοπτική του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Τότε ήταν που πήρα και εγώ την απόφαση να συμπορευτώ με το ΚΚΕ και να οργανωθώ στην ΚΝΕ.

Επιπλέον, το ΚΚΕ και το ταξικό εργατικό κίνημα ήταν από την αρχή στο πλευρό των μεταναστών και υπερασπίζεται με συνέπεια τα δικαιώματα και τις διεκδικήσεις όλων των εργαζομένων, Ελλήνων και μεταναστών, ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση.

--Τι μαθαίνεις για την ιδιαίτερη πατρίδα σου, τι συζητιέται με συμπατριώτες που ζουν εδώ, και μπροστά στις εκλογές που γίνονται εκεί;

- Στην Αλβανία η κατάσταση είναι ίδια πάνω - κάτω με την Ελλάδα. Η αντιλαϊκή πολιτική των κυβερνήσεων τόσο του Ράμα όσο και προηγουμένως του Μπερίσα άνοιξε τον δρόμο στο μεγάλο κεφάλαιο. Αυτό οδήγησε στην όξυνση των προβλημάτων για την εργατική τάξη και στην καταπάτηση των κοινωνικών δικαιωμάτων, που είχαν κατακτηθεί κατά τη διάρκεια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, παρά τα όποια λάθη και τις παρεκκλίσεις. Η ανάπτυξη του καπιταλισμού έχει εντείνει τη φτώχεια, την ανεργία και τη μετανάστευση. Υπάρχει πείρα των Αλβανών μεταναστών από τη συμμετοχή τους στους εργατικούς αγώνες στην Ελλάδα. Η πείρα αυτή πρέπει να αξιοποιηθεί για την αναγέννηση του εργατικού κινήματος στην Αλβανία και τη δημιουργία ενός εργατικού επαναστατικού κόμματος. Στις επικείμενες εκλογές της Αλβανίας λοιπόν, θεωρώ πως το δίλημμα για τους συμπατριώτες μου δεν πρέπει αν είναι Δημοκρατικό ή Σοσιαλιστικό Κόμμα, που υπηρετούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου, αλλά να εκφράσουν την αντίδρασή τους με αποχή ή άκυρο.