Πρόσφατα επισκέφτηκε την Αθήνα η Βικτορία Νόβικ, μέλος της Πολιτικής Εκτελεστικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΔ Μολδαβίας, βουλευτής και μέλος της Επιτροπής του Κοινοβουλίου για την Εξωτερική Πολιτική. Μας μίλησε για την κοινωνικοπολιτική κατάσταση στη Δημοκρατία της Μολδαβίας και για τις προσπάθειες του ΚΚΔΜ για τη βελτίωση της θέσης των εργαζομένων και την οικονομική αναζωογόνηση.

- Πώς μπορείτε να χαρακτηρίσετε την κατάσταση στη χώρα ένα χρόνο μετά τις βουλευτικές εκλογές, όπου το ΚΚΔΜ σημείωσε σημαντική νίκη, εξέλεξε τον πρόεδρο της Δημοκρατίας και σχημάτισε την κυβέρνηση;

«Η κατάσταση στη Δημοκρατία της Μολδαβίας είναι σταθερή. Οι κομμουνιστές, που απόκτησαν την απόλυτη πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές (71 έδρες από τις 101 του Κοινοβουλίου), πέρασαν αμέσως στην εφαρμογή του κοινωνικοοικονομικού προγράμματος του ΚΚΔΜ και στην εκπλήρωση των υποσχέσεων που έδωσαν στο λαό, στους ψηφοφόρους, να οικοδομήσουν μια κοινωνία της κοινωνικής δικαιοσύνης. Οι συνθήκες ήταν δύσκολες. Αντιμετωπίσαμε τη σκληρή αντίδραση του κρατικού μηχανισμού και των μεγάλων συμφερόντων στην εφαρμογή της πολιτικής για τα συμφέροντα ολόκληρης της κοινωνίας. Οι λεγόμενοι «δημοκράτες» που κυβερνούσαν επί 10 χρόνια τη χώρα ασχολούνταν μόνο με την καταστροφή και την καταλήστευση του οικονομικού δυναμικού της χώρας. Το ΑΕΠ είχε μειωθεί στη Δημοκρατία κατά 68%, που είχε σαν αποτέλεσμα την εξαθλίωση της βασικής μάζας του πληθυσμού. Εχουν καταστραφεί δεκάδες χιλιάδες εκτάρια εύφορης γης. Η παραγωγικότητά της έχει πέσει κατά 3 φορές. Μόλις πρόσφατα το κόμμα μας εξέτασε τα συμπεράσματα του ενός έτους από την ανάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές. Σε σχέση μ' αυτό πραγματοποιήσαμε στις 15 Ιούνη Επιστημονική - Πρακτική Σύνοδο. Μιλώντας στη Σύνοδο ο πρόεδρος της Μολδαβίας και πρόεδρος του ΚΚΔΜ Βλαντίμιρ Βορόνιν διατύπωσε τη σκέψη ότι έχουμε για τι να λογοδοτήσουμε απέναντι στο λαό. Μέσα σ' ένα χρόνο διακυβέρνησης, παρά τις προβλέψεις, οι κομμουνιστές έκαναν αρκετά προς αυτή την κατεύθυνση. Ολοι προέβλεπαν ότι θα «επιζήσουμε» μέχρι την άνοιξη, κανείς δε θα διατηρεί μαζί μας σχέσεις. Αποδείξαμε όμως ότι μπορέσαμε όχι μόνο να σταθεροποιήσουμε ορισμένους οικονομικούς δείκτες, αλλά και να αυξήσουμε την ολική παραγωγή κατά 6%. Στην αγροτική οικονομία επίσης οι δείκτες είναι μέτριοι, ωστόσο, σημειώθηκε αύξηση κατά 4%. Το κυριότερο σήμερα στη δραστηριότητά μας είναι η επίλυση των κοινωνικών προβλημάτων. Εχουμε καθορίσει ένα ολόκληρο πλέγμα αυτών των ζητημάτων. Δε θα αναφερθώ σε όλα. Κατά 2 φορές μειώθηκε η τιμή στο ψωμί, ο κόσμος πληρώνει λιγότερα στις σιδηροδρομικές μεταφορές. Αυξήσαμε τις συντάξεις κατά 36% και τις υποτροφίες. Οι συνταξιούχοι επανέκτησαν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν δωρεάν τα δημόσια μεταφορικά μέσα στην πόλη Κισινιόφ, δικαίωμα που τους το είχαν αφαιρέσει οι «δημοκράτες» το 1999. Εξαλείφθηκε το χρέος για τους μισθούς στο δημόσιο τομέα. Μειώθηκαν τα τιμολόγια στο φυσικό αέριο. Η κυβέρνηση πέτυχε την προμήθεια ηλεκτρενέργειας από τη Ρωσία κατά 30% φθηνότερη. Με Προεδρικό Διάταγμα αυξήθηκαν οι συντάξεις των βετεράνων και μετεχόντων στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο. Αυτή η κατηγορία ανθρώπων επί 10 χρόνια είχε ξεχαστεί. Ανθρωποι που επέδειξαν ηρωισμό για την υπεράσπιση της πατρίδας στην ουσία πέθαιναν από την πείνα. Αυτό λοιπόν το μέτρο του ηγέτη μας ανεβάζει το κύρος του κόμματός μας. Στην ομιλία μου στη Διεθνή Συνάντηση υπογράμμισα ότι οι κομματικές οργανώσεις μας σε επίπεδο Δημοκρατίας έχουν σήμερα πάνω από 15.000 μέλη. Αυτό δείχνει ότι το κύρος του κόμματος αυξάνεται. Φυσικά, τα πράγματα δεν είναι έτσι, όπως θα τα θέλαμε, θα θέλαμε να είναι καλύτερα, πιο γρήγορα, αλλά ο καιρός, οι περιστάσεις δεν επιτρέπουν να λύσουμε γρήγορα τόσα ζητήματα. Εχουμε επεξεργαστεί ένα τετραετές πρόγραμμα. Θετικό στη δράση μας είναι το γεγονός ότι σταματήσαμε την πτώση της παραγωγής. Οι επιχειρήσεις, τα εργοστάσια δε λειτουργούσαν. Το μεγάλο χρέος της χώρας προς τους διεθνείς οργανισμούς. Νομίζω ότι αυτή η σταθερότητα θα μας επιτρέψει να προχωρήσουμε μπροστά. Σημειώνω, επίσης, ότι σε όλα αυτά μεγάλη ήταν η συμβολή, το κύρος του ηγέτη μας».

- Από τις αρχές του χρόνου έγιναν στην πρωτεύουσα της χώρας, Κισινιόφ, διάφορες διαδηλώσεις, ταραχές στους δρόμους της πόλης. Γιατί έγιναν, τι ζητούσαν, ποιοι οι διοργανωτές τους;

«Είναι μια πολύ καλή ερώτηση και η απάντηση είναι συνέχεια της προηγούμενης ερώτησης. Φυσικά, οι δεξιές δυνάμεις, που ηττήθηκαν κατά κράτος στις βουλευτικές εκλογές, προκάλεσαν τα έκτροπα. Το Χριστιανοδημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα (ΧΔΛΚ), ένα ακροδεξιό εθνικιστικό κόμμα στη Δημοκρατία μας μ' επικεφαλής τον ηγέτη τους Γιούρι Ρόσκα, υποκίνησε αυτές τις διαδηλώσεις. Δεν μπορούσαν να χωνέψουν τις θετικές ενέργειές μας και ότι βρέθηκαν στην αντιπολίτευση και νομίζω ήθελαν να κάνουν επίδειξη με αντιδημοκρατικές, εξτρεμιστικές μεθόδους. Οι ηττημένοι "δημοκράτες" επεξεργάστηκαν τη στρατηγική για ανατροπή της νόμιμα εκλεγμένης εξουσίας στη Δημοκρατία της Μολδαβίας. Αφορμή για τις διαδηλώσεις αυτές υπήρξε η απόφαση της κυβέρνησης για την εισαγωγή της διδασκαλίας της ρωσικής γλώσσας στα μολδαβικά σχολεία και να αντικατασταθεί το μάθημα "Ιστορία των Ρουμάνων" με το μάθημα "Ιστορία της Μολδαβίας". Δε θέλουν να καταλάβουν ότι θέλουμε να εισαγάγουμε ως δεύτερη κρατική γλώσσα τη ρωσική. Αφού η χώρα μας είναι πολυεθνική, όλοι μιλούν τη ρωσική γλώσσα, είναι αυτό δικαίωμα του ανθρώπου. Πρέπει να διδάσκεται η ιστορία της πατρίδας μας; Να λέει κανείς ότι η ιστορία μας είναι η ιστορία των Ρουμάνων, σημαίνει να υποθάλπει συνειδητά τον εθνικισμό. Στη Μολδαβία ζούνε πολλές εθνότητες: Μολδαβοί, Ρώσοι, Ουκρανοί, Γκαγκαούζι κ.ά. Ετσι, τρεις μήνες ασχημονούσαν στους δρόμους όχι μόνο με λόγια, όπως "οι καλύτεροι κομμουνιστές είναι οι νεκροί κομμουνιστές", που φώναζαν μπροστά στο κτίριο της κυβέρνησης, του Κοινοβουλίου. Το κύριο όμως είναι ότι οι οργανωτές των διαδηλώσεων με απατηλό τρόπο υποκινούσαν τους μαθητές και φοιτητές, χρησιμοποιώντας τους για τα πολιτικά τους παιχνίδια και ωθώντας τους σε άνομες πράξεις. Αν και οι αποφάσεις αυτές αναστάλθηκαν, οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας συνεχίστηκαν με το σύνθημα "Κάτω οι κομμουνιστές!", ζητώντας πλέον την παραίτηση του προέδρου, της κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου. Οπως φάνηκε, το ζήτημα δεν είναι η ιστορία και η γλώσσα. Η απόφαση για τη διδασκαλία της ρωσικής γλώσσας, αρχίζοντας από τη δεύτερη τάξη, είχε παρθεί από τον Αύγουστο του 2001. Αλλά ανεστάλη, διότι το Αναγνωστικό της Ρωσικής Γλώσσας για τα μολδαβικά σχολεία και το εγχειρίδιο Ιστορίας της Μολδαβίας θα είναι έτοιμα την 1 Σεπτέμβρη 2002. Επομένως, ο Ρόσκα είχε αλλάξει πλέον τα συνθήματα. Δεν τον ενδιέφερε πια η ρωσική γλώσσα και η ιστορία της Μολδαβίας. Τον ενδιέφερε η βίαιη αρπαγή της εξουσίας και η κατάργηση του μολδαβικού κράτους. Καλούσε σε βίαιη ανατροπή της δημοκρατικά εκλεγμένης εξουσίας. Δεν ενδώσαμε σ' αυτές τις προβοκάτσιες. Θα ήθελαν η σημερινή εξουσία να χτυπήσει τους διαδηλωτές. Εμείς ήρθαμε στην εξουσία με ειρηνικό τρόπο και τηρούμε τα ιδανικά της δημοκρατίας. Στο μεταξύ, κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων εξαφανίζεται ο βουλευτής του ΧΔΛΚ Βλαντ Κουμπριακόφ. Σε σχέση μ' αυτό, κανείς δεν προέβαλε απέναντί μας ούτε οικονομικά, ούτε πολιτικά, ούτε κάποια άλλα αιτήματα. Θεωρήσαμε, φυσικά, ότι η εξαφάνιση είναι μια φάρσα, διότι στις 25 Μάρτη εμφανίζεται ο Κουμπριακόφ. Σχετικά με την υπόθεση αυτή γίνεται έρευνα, να εξακριβωθεί το τι ακριβώς συνέβη. Οι διαδηλώσεις σταμάτησαν όταν στο Στρασβούργο στις 24 Απρίλη εκπρόσωποι όλων των Κοινοβουλευτικών Ομάδων του Μολδαβικού Κοινοβουλίου υπέγραψαν συμφωνία για την ομαλοποίηση της κατάστασης».

- Η ηγεσία της Μολδαβίας έχει ένα ακόμα σοβαρό ζήτημα να αντιμετωπίσει - το ζήτημα της Υπερδνειστερίας. Πώς έχουν τα πράγματα σχετικά με τις σχέσεις με την Υπερδνειστερία;

«Το ζήτημα αυτό είναι πάντα επίκαιρο. Η μολδαβική κυβέρνηση και το ΚΚΜΔ τάσσονται υπέρ της ενοποίησης των δύο τμημάτων της Μολδαβίας. Πέρασαν περίπου 10 χρόνια από τότε που χωρίστηκε το έδαφος. Και, επειδή αυτοί τάσσονταν, υπέρ της ρωσικής γλώσσας, προπαγάνδιζαν τη γνώμη τους. Στην Υπερδνειστερία οι περισσότεροι κάτοικοι είναι ρωσόφωνοι. Εγινε τότε πόλεμος εναντίον τους, σκοτώθηκαν και από τις δυο πλευρές νέοι στρατιώτες. Σήμερα, εμείς αντιλαμβανόμαστε το ζήτημα έτσι: ο κόσμος θέλει να ενωθεί. Η σημερινή ηγεσία αναζητεί τα πιθανά βήματα, ώστε η Υπερδνειστερία να έχει το δικό της καθεστώς. Δυστυχώς, όμως, οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ακόμα ένα θετικό αποτέλεσμα. Θα πρέπει κάπως να συνεννοηθούμε μαζί τους. Να συναντηθούμε και να μιλήσουμε ανοιχτά. Τώρα γίνονται συζητήσεις σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων της Ρωσίας, της Ουκρανίας, του ΟΑΣΕ. Ελπίζω ότι το ζήτημα αυτό θα λυθεί. Η Μολδαβία είναι μια μικρή χώρα και πρέπει να είναι ενωμένη. Το ζήτημα είναι λεπτό. Κατά τη γνώμη του προέδρου Βορόνιν, η ομοσπονδιοποίηση είναι πράγματι η καλύτερη λύση του ζητήματος της Υπερδνειστερίας, δε θίγει τα δικαιώματα των πλευρών και αποτελεί την υλοποίηση στην πράξη της διαδικασίας ενοποίησης».