«Η Ενωση Ελληνικών Τραπεζών τάσσεται απόλυτα με το περιεχόμενο της επιστολής του πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Λ. Παπαδήμου προς τον πρόεδρο της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών κ. Θ. Καρατζά». Με αυτή τη δήλωση στο «Ρ» ο γγ της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών, Χρ. Γκόρτσος, συνοψίζει τη θέση των τραπεζιτών, σχετικά με την απόφαση του Αρείου Πάγου (ΑΠ) για μείωση των επιτοκίων των καταναλωτικών δανείων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ταξικής και βαθιά αντιλαϊκής πολιτικής, για το πώς η άρχουσα τάξη «κάνει τις δουλιές της», για το πώς, ακόμη, η κρατική μηχανή είναι στημένη έτσι ώστε να υπηρετεί τα συμφέροντα των οικονομικά ισχυρών σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων και να κλείνει τις όποιες ρωγμές παρουσιάζονται, δίνουν οι πρόσφατοι χειρισμοί κυβερνώντων και τραπεζιτών μετά την τελεσίδικη απόφαση του Αρείου Πάγου για το ύψος των τραπεζικών επιτοκίων.

Σε αυτό το πλαίσιο κανείς σοβαρός άνθρωπος δε θα μπορούσε να έχει την παραμικρή αμφιβολία για το γεγονός ότι οι διορισμένες από τις εκάστοτε κυβερνήσεις διοικήσεις της Τράπεζας της Ελλάδας λειτουργούν και αποφασίζουν με γνώμονα την εξυπηρέτηση των γενικών και ειδικών συμφερόντων του κεφαλαίου. Ετσι, δεν μπορεί να προκαλεί έκπληξη ούτε το γεγονός ότι η κρατική κεντρική τράπεζα, η Τράπεζα της Ελλάδας, έβαλε πλάτες στους εμπορικούς τραπεζίτες, που αρνούνται πεισματικά να εφαρμόσουν περσινή απόφαση του Αρείου Πάγου και να μειώσουν τα επιτόκια των καταναλωτικών δανείων στο ύψος του λεγόμενου εξωτραπεζικού δανεισμού, δηλαδή σε 9,25%.

Ας δούμε με χρονολογική σειρά τα γεγονότα μετά τη συγκεκριμένη τελεσίδικη απόφαση του Αρείου Πάγου:

• Οι τραπεζίτες από την πρώτη στιγμή, ορθά-κοφτά, αρνούνται να συμμορφωθούν. «Ψάχνονται» όμως για τη νομική επιχειρηματολογία που θα διατυπώσουν.
• Στη συνέχεια (9 του Μάη 2002) έρχεται μια γνωμάτευση του διορισμένου από τη διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδας νομικού συμβουλίου της Τράπεζας της Ελλάδας, η οποία ερμηνεύει κατά «τα καλά και συμφέροντα» των τραπεζών την απόφαση του Αρείου Πάγου, για να καταλήξει σε αυτό ακριβώς που επιδίωκαν οι τραπεζίτες: Να ακυρώσουν στην πράξη την απόφαση του ΑΠ και να διατηρήσουν αμετάβλητα τα τοκογλυφικά επιτόκια στα καταναλωτικά και προσωπικά δάνεια. Η γνωμάτευση του νομικού συμβουλίου της ΤτΕ (πρόεδρος: Λ. Γεωργακόπουλος, μέλη: Κ. Μπέης, Γ. Κασιμάτης, Γ. Δ. Καλλιμακόπουλος, Ν. Ρόκας, Φ. Χριστοδούλου) προκάλεσε, και δικαίως, θύελλα αντιδράσεων από την πλευρά της ΕΚΠΟΙΖΩ. Η κατά παραγγελία γνωμάτευση έδωσε νομικό κάλυμμα και «κύρος» στην επιχειρηματολογία του πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας και σημερινού υποδιοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Λ. Παπαδήμου.
• Ο πρώην διοικητής, παίρνοντας τη σκυτάλη από τους υφισταμένους του στο νομικό συμβούλιο της ΤτΕ, περνά στην αντεπίθεση. Ο Παπαδήμος στη διαβόητη επιστολή του (23 του Μάη 2002) στην Ενωση Ελληνικών Τραπεζών γράφει: «Τυχόν επέκταση της εφαρμογής του ανωτάτου ορίου εξωτραπεζικού επιτοκίου και επί των τραπεζικών συναλλαγών δε θα ήταν δικαιολογημένη, διότι θα παράβλεπε τις κρίσιμες διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των επιτοκίων στις εξωτραπεζικές συναλλαγές και αφ' ετέρου των τραπεζικών επιτοκίων, ο καθορισμός των οποίων προϋποθέτει λειτουργία οργανωμένης αγοράς και, γι' αυτό το λόγο, πρόσθετες επιβαρύνσεις για την αντιμετώπιση των λειτουργικών εξόδων των τραπεζών».
• «Νόμος» για τους τραπεζίτες γίνεται η επιστολή Παπαδήμου και η ερμηνεία της απόφασης του ΑΠ που δόθηκε από το νομικό συμβούλιο της ΤτΕ.
• Και βέβαια, και η σημερινή διοίκηση του Ν. Γκαργκάνα συνεχίζει στο «ίδιο βιολί»: Από τη μια πλευρά δίνουν τις γνωστές αντιλαϊκές συνταγές αναγορεύοντας την «ανταγωνιστικότητα» του μεγάλου κεφαλαίου σε... εθνικό στόχο. Από την άλλη, συνεχίζουν να καλύπτουν την ασυδοσία των τραπεζών και ετοιμάζονται να καταργήσουν το πλαφόν (25.000 ευρώ) που ισχύει σήμερα στα καταναλωτικά δάνεια.

Ο Παπαδήμος στην επιστολή προς την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών χρησιμοποιεί δύο μέτρα και δύο σταθμά. Αλλά ακόμη περισσότερο, έρχεται σε προφανή αναντιστοιχία με όσα έχει κατά καιρούς υποστηρίξει τόσο ο ίδιος όσο και η πολιτική που υπηρετεί. Τι μας λέει με λίγα λόγια το σημερινό επιφανές στέλεχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και θεματοφύλακας των ιερών και οσίων της ΟΝΕ και του κεφαλαίου; Μας λέει ότι: Το να δανείζει ιδιώτης σε ιδιώτη με επιτόκιο πάνω από 9,25% είναι τοκογλυφία αλλά το να δανείζει τραπεζίτης σε εργαζόμενο με 16% δεν είναι τοκογλυφία γιατί - λέει - ο τραπεζίτης έχει και «λειτουργικά έξοδα»! Μα αν έτσι ήταν, σύμφωνα με όσα ισχυρίζονται και οι ίδιοι, σε άλλες περιπτώσεις, οι τράπεζες, το μεγάλο κεφάλαιο γενικότερα, έχουν το χαμηλότερο λειτουργικό κόστος από οποιονδήποτε άλλο και γι' αυτό ακριβώς είναι «ανταγωνιστικοί» και «χρήσιμοι», υποτίθεται, στην οικονομική δραστηριότητα. Είναι φανερό όμως ότι η ΤτΕ άλλο έχει κατά νου όταν «βαφτίζει το κρέας ψάρι», συγχέοντας σκόπιμα τα ληστρικά ποσοστά κέρδους των τραπεζών με τα μικρά έτσι κι αλλιώς λειτουργικά έξοδά τους.

Οι τραπεζίτες στο ενδεχόμενο νέας «δικαστικής εμπλοκής» και νέων δικαστικών αποφάσεων που θα επέβαλλαν ανώτατο επιτόκιο δανεισμού στο ύψος του εξωτραπεζικού επιτοκίου (σήμερα 9,25%) μπορούν να κινητοποιήσουν τους γνωστούς συμπαραστάτες τους στην κρατική μηχανή. Λένε, με νόημα, ότι το εξωτραπεζικό επιτόκιο μπορεί να αλλάξει οποιαδήποτε στιγμή με μια απλή απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου που θα συνοδεύεται με γνωμοδότηση της Τράπεζας της Ελλάδας. Μπορούν δηλαδή να το πάνε στο 15%-16%, έτσι που να μην υπάρχει αντικείμενο δικαστικής διένεξης.

Ας μην το τολμήσουν.