Τον τελευταίο καιρό πολύ συχνά στα ΜΜΕ, αλλά και στη Βουλή κατατίθενται ερωτήματα και επερωτήματα και ακολουθούν συζητήσεις σε σχέση με το 2004 και συγκεκριμένα τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Φυσικά όλα αυτά, ερωτήματα και συζητήσεις, αφορούν κατά το πιο μεγάλο μέρος τους τα έργα, τις δαπάνες και τις υπερβάσεις των προϋπολογισμών, τις αναθέσεις, τη διαπλοκή και τη διαφάνεια. Θα μπορούσα να πω ότι το αρχικό «όνειρο» για τη διοργάνωση μοναδικών αγώνων, με μια άλλη αντίληψη, και μακριά από την εμπορευματοποίηση και τα πρωταθλητικά ντοπαρίσματα έχει, σχεδόν, ξεχαστεί. Ετσι που η εντύπωση για όλη αυτή την εντατική προετοιμασία του εθνεγερτικού 2004 στην κοινή συνείδηση του Νεοέλληνα, κληρονόμου υποτίθεται, του ολυμπιακού ιδεώδους, έχει περάσει ως ένα πανελλήνιο εργολαβικό πρόγραμμα. Ενα σύνολο δρόμων, γεφυριών, γηπέδων, ποδηλατοδρομίων και κολυμβητηρίων, που τελικά έναν μόνο θα ευεργετήσουν: το λεκανοπέδιο της Αττικής.

Το υπουργείο Παιδείας, όμως, με ένα πολυσέλιδο τεύχος που το συνοδεύουν καλλιτεχνικά άλμπουμ με φωτογραφίες χορτάτων και καλοντυμένων παιδιών του Τρίτου Κόσμου, ανακοίνωσε την εφαρμογή του μεγαλεπήβολου προγράμματος για την Ολυμπιακή Ιδέα. Βέβαια, όσο κι αν φαίνεται ρομαντικό ένα τέτοιο πρόγραμμα και χωρίς ένα συγκεκριμένο και ουσιαστικό περιεχόμενο, δε θα μπορούσε κανείς να έχει αντίρρηση. Ο,τι καινούριο μπορεί να μπει μέσα στο σχολικό πρόγραμμα με τα χάλια που έχει, καλό θα είναι, ή, τουλάχιστον, μπορεί να είναι και καλό. Οταν όμως το ίδιο υπουργείο περιμένει πως μέσα από ένα τέτοιο πρόγραμμα θα προκύψει ως προϊόν μιας νέας «αγωγής» ο νέος πολίτης, μέλος μιας νέας κοινωνίας, στοιχείο σημαντικό της «μεταολυμπιακής» Ελλάδας, τότε οι αντιρρήσεις μας είναι άπειρες και «κάθετες». Πρώτ' από όλα, γιατί πιστεύουμε ότι για να δράσει ένα καινούριο εκπαιδευτικό πρόγραμμα παραγωγικά, προϋποτίθεται η κατάργηση του παλιότερου, η κατάργηση των δομών και των λειτουργιών του που ισχύουν, ο αναπροσανατολισμός του περιεχομένου του. Είναι επίσης οι αντιρρήσεις μας άπειρες και κάθετες, γιατί η «νέα κοινωνία», που οραματίζεται το υπουργείο της Παιδείας κάθε άλλο παρά «νέα» θα είναι, αν, μάλιστα, ολοκληρωθεί η οικοδόμηση του ενιαίου ευρωπαϊκού μοντέλου για τον Ευρωπαίο πολίτη. Γιατί σ' αυτή την περίπτωση το πρόσωπο, το οποιοδήποτε πρόσωπο του εθνικού πολίτη, δε θα έχει τη δυνατότητα ούτε καν το δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζεται. Τα χαρακτηριστικά που θα καθιστούν το πρόσωπο αυτό διακριτό, κοινωνικό στοιχείο, όσον αφορά τη συνείδηση και τη συμπεριφορά του θα ετεροπροσδιορίζονται. Θα υποκύπτουν και θα υποτάσσονται, με άλλα λόγια, σε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό κοινωνικό ιδεώδες. Και δεν αρνούμαι πως τα νέα αυτά χαρακτηριστικά θα θεμελιώνονται σε κάποιες βασικές πανανθρώπινες αξίες, όπως είναι η αγάπη για την Ειρήνη, ο αντιρατσισμός, η πολυπολιτισμικότητα. Οπωσδήποτε όμως στα πλαίσια μιας ενιαίας καπιταλιστικής κοινωνίας, όπως είναι, ή θα είναι, η ευρωπαϊκή, τα κοινωνικά υποκείμενα ως πολίτες ή ακόμα και ως ιδιαίτερες ιστορικές οντότητες, θα εντάσσονται σε κατηγορίες με ταξικό περιεχόμενο. Θα ομαδοποιούνται κάτω από το άγχος κοινωνικών προβλημάτων, όπως είναι η ανεργία, η υγεία, η ασφάλιση, η εκπαίδευση. Και στην περίπτωση αυτή, βέβαια, η «Ολυμπιακή Ιδέα», ως πρότυπο διάπλασης ενός άλλου πολίτη, δε θα έχει ισχύ. Εκείνο που θα προσδιορίζει τον άνθρωπο όχι μόνο ως κοινωνικό, αλλά και ως πολιτικό ζώο, κατά τον Αριστοτέλη, θα είναι μια «νέα» ευρωπαϊκή ταξικότητα, που ενώ θα ορίζεται ως προϊόν της κοινής ευρωπαϊκής ιστορικής παράδοσης, στην ουσία της θα είναι η επιβολή μιας εφιαλτικής ομοιομορφίας, στο πλαίσιο της οποίας το οποιοδήποτε «ολυμπιακό ιδεώδες» θα αναγνωρίζεται απλώς σα μια γοητευτική γραφικότητα!