Η απόφαση της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας (ΟΓΕ) να ξεκινήσει πανελλαδική καμπάνια με θέμα «Αντίσταση στην τηλεβαρβαρότητα», ήταν κάτι παραπάνω από απόφαση ανάγκης και ουσίας. Ηταν χρέος. Γιατί όλες οι γυναίκες της Ομοσπονδίας σοφά θεωρούν ότι ήρθε ο καιρός για όλους - γυναίκες κι άνδρες - να αντιδράσουν δυναμικά και να ξεσηκώσουν οργανωμένη και συντονισμένη αντίσταση ενάντια σ' αυτή την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα τηλεοπτικά πράγματα.

Η ΟΓΕ, με αφορμή τη συγκεκριμένη καμπάνια της, επισημαίνει τα αυτονόητα όσον αφορά το ρόλο της τηλεόρασης σήμερα. Μιλά για μαζικές επικοινωνίες, για βιομηχανίες ενημέρωσης και θεάματος που διαποτίζουν με συγκεκριμένη ιδεολογία τις δραστηριότητες των πολιτών, για μονοδιάστατη τυποποίηση της σκέψης, που εστιάζεται στη βία, στο σεξ, στον τζόγο, στην καταναλωτική διαφήμιση και στην «αλήθεια» της δημοσκόπησης. Η ψυχαγωγία, η συντροφιά, η ενημέρωση, η απασχόληση των παιδιών, η εκπαίδευση, όλα αυτά δηλαδή που θα 'πρεπε να αντιπροσωπεύει η τηλεόραση έχουν στηθεί - χρόνια τώρα - στον τοίχο. «Η ελεύθερη τηλεόραση, δηλαδή η ιδιωτική τηλεόραση, ξεκίνησε πριν 13 χρόνια ως μέσο απελευθέρωσης από τα δεσμά του κράτους κι έφτασε στις μέρες μας να είναι από τους ισχυρότερους ιδεολογικούς μηχανισμούς της κυρίαρχης αντίληψης, όπως αυτή διαμορφώνεται από τη δικτατορία των πολυεθνικών στην εποχή της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, στην εποχή της πιο βάρβαρης επίθεσης στα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα των εργαζομένων, των γυναικών», αναφέρει χαρακτηριστικά η Ομοσπονδία.

Η κατάσταση αυτή πρέπει και μπορεί να ανατραπεί. Η πανελλαδική καμπάνια της ΟΓΕ είναι το πρώτο σκαλοπάτι, ίσως και το πρώτο βήμα. Στα πλαίσια αυτά, η ημερίδα που θα γίνει αυτή τη βδομάδα (το απόγευμα της Τετάρτης, 5 Μάρτη, στο ξενοδοχείο «Τιτάνια») με θέμα «Γυναίκα και τηλεόραση», αποκτά μια άλλη αξία, μιαν άλλη δυναμική. Ανθρωποι απ' όλους τους χώρους, άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών, δημοσιογράφοι που ξέρουν από «μέσα» πώς σφάζονται στο βωμό της θεαματικότητας και του κέρδους άνθρωποι κι αξίες, γυναίκες απ' όλες τις γωνιές της Ελλάδας, θα μιλήσουν, θα τοποθετηθούν, θα προτείνουν τρόπους δράσης και αντίστασης. «Να είμαστε έτοιμες να σηκώσουμε συντονισμένη και δυνατή διαμαρτυρία για κάθε εκπομπή που κρίνουμε ότι βλάπτει τα δικαιώματά μας στην αντικειμενική ενημέρωση, στην ψυχαγωγία, στο σεβασμό της προσωπικότητας», είναι ο ξεκάθαρος και δύσκολος στόχος της Ομοσπονδίας.

Η τηλεόραση, το «ηλεκτρονικό ναρκωτικό» της εποχής, είναι πλέον στο στόχαστρο της ΟΓΕ. «Η ΟΓΕ ξεκινάει αυτή την πανελλαδική καμπάνια ενάντια στην τηλεόραση, με τη βεβαιότητα ότι αυτό το ισχυρό μέσο στέκεται εχθρικά απέναντι στην ισοτιμία και την απελευθέρωση των γυναικών και όχι τυχαία, αφού η ευθεία επίθεση στα εργασιακά, στα ασφαλιστικά και στα κοινωνικά δικαιώματα, οι "αναδιαρθρώσεις", είναι απολύτως αναγκαίο να εφαρμοστούν με τη μεγαλύτερη δυνατή "κοινωνική συναίνεση" και οι γυναίκες αποτελούν την προσφορότερη, αριθμητικά και ποιοτικά, κοινωνική ομάδα», δηλώνει. Στην ημερίδα της ερχόμενης Τετάρτης η συζήτηση θα κινηθεί ουσιαστικά σε τέσσερις άξονες: Γυναίκα και δελτία ειδήσεων, γυναίκα και διαφήμιση, γυναίκα και ψυχαγωγία, γυναίκα και πολιτισμός - γλώσσα - αισθητική.

Οσον αφορά τα δελτία ειδήσεων, η Ομοσπονδία θέτει τρία συγκεκριμένα ερωτήματα. Τι είναι σημαντικό; Για ποιον είναι; Ποιος το προσδιορίζει; Ερωτήματα τα οποία μπορούν πολύ πιο εύκολα να απαντηθούν, αφού πλέον ο «βασιλιάς» είναι γυμνός, μετά το στραπάτσο της μη κάλυψης της αντιπολεμικής διαδήλωσης στην Αθήνα, αλλά και όλων των ειρηνικών διαδηλώσεων στον κόσμο, που σχεδόν αποσιωπήθηκαν απ' την πλειοψηφία των καναλιών, τα οποία προτίμησαν να δείξουν την άφιξη του τέως βασιλιά στη χώρα μας! Ολοι πλέον ξέρουν πως οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων, των συνταξιούχων, των μαθητών, των γυναικών, οι κορυφαίες πορείες (όπως αυτές του Πολυτεχνείου) καλύπτονται με επικεφαλίδες στις οθόνες που αφορούν μόνο την ταλαιπωρία των οδηγών και το κυκλοφοριακό χάος, ή παίζοντας ξανά και ξανά εικόνες που αφορούν κάποια μεμονωμένα επεισόδια απ' τους «γνωστούς - αγνώστους». Η ΟΓΕ τονίζει στην πανελλαδική της καμπάνια γι' αυτό το ζήτημα: «Τα κανάλια ισχυρίζονται ότι οι επιλογές των θεμάτων γίνονται με βάση την τηλεθέαση και το κοινό είναι εκείνο που καθορίζει το πρόγραμμά τους, συμπεριλαμβανομένων και των δελτίων ειδήσεων. Ομως πέραν του αποδεδειγμένου, πλέον, της αναξιοπιστίας των τηλεμετρήσεων, αρκετές μελέτες δείχνουν ότι η ημερήσια διάταξη γι' αυτά που θα προβληθούν διαμορφώνεται από προσεκτικά επιλεγμένα επιτελεία των καναλιών και ελάχιστα λαμβάνεται υπόψη το κοινό. Είναι ακόμη γνωστό ότι για τα διεθνή θέματα στα δελτία, η είδηση έρχεται διαλεγμένη, διυλισμένη από τα πλανητικά ΜΜΕ που κρατούν την αποκλειστικότητα των ειδήσεων, με μία και ενιαία εικόνα».

Για την ενότητα «Γυναίκα και διαφήμιση», σαφώς και θα ειπωθούν πολλά πράγματα στην ημερίδα. Κι αυτό γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι η γυναίκα είναι αυτή που πρωταγωνιστεί στις διαφημίσεις, προκειμένου να ελκύσει, να ξαφνιάσει, να συμβουλέψει και να πείσει τους καταναλωτές. Συνήθως για όλα αυτά δε χρειάζεται να χρησιμοποιήσει παρά μόνο το κορμί της. Κι αυτό ακριβώς είναι που δημιουργεί τα λεγόμενα πρότυπα. Η γυναίκα της διαφήμισης είναι πάντα όμορφη, πετυχημένη, ακούραστη, γλυκιά με όλους, πάντοτε προσεγμένη, χωρίς παράπονα και διεκδικήσεις, κατώτερη απ' τον άνδρα. Η γυναίκα που θέλουν. Θα τους αφήσουμε; Θα αφήσουμε τη γυναικεία σάρκα να είναι πάντα εκεί για να πουλήσει τα πάντα; Θα επιτρέψουμε να παραμείνουμε στο ρόλο της καταναλώτριας; Καταναλώνω, άρα υπάρχω;

Σχετικά με το θέμα «Γυναίκα και ψυχαγωγία» (μέσω τηλεόρασης πάντα), η συζήτηση θα επικεντρωθεί στα σίριαλ. Τι πρότυπα ζωής προβάλλουν, τι πρότυπο γυναίκας επιδιώκουν να δημιουργήσουν. Το μόνο βέβαιο πάντως είναι πως απ' τις σειρές αυτού του είδους, απουσιάζει πασιφανώς η αγωνιζόμενη γυναίκα. Στην καλύτερη περίπτωση, οι σαραντάρες και πενηντάρες των σίριαλ είναι παλιές αγωνίστριες, απογοητευμένες και παροπλισμένες. Απουσιάζει εντελώς οποιαδήποτε αναφορά σε συλλογική, οργανωμένη δράση, εκτός αν πρόκειται για καρικατούρες αγωνιστριών που εμφανίζονται ως απολιθώματα μιας άλλης εποχής και χλευάζονται για τις επιλογές τους... Μεγάλη κουβέντα, σαφώς θα γίνει, και για τις πρωινές ζώνες των καναλιών. Για τις «γλάστρες» - που τείνει να γίνει το όνειρο κάθε νεαρής γυναίκας - για την αβάσταχτη ελαφρότητα της θεματολογίας αυτών των εκπομπών (ζώδια, μαγειρική, μόδα, ριάλιτι κλπ). Με δύο λόγια, η ΟΓΕ θα υπογραμμίσει ότι η γυναίκα στο ψυχαγωγικό πρόγραμμα της τηλεόρασης είναι το χειρότερο κακέκτυπο του φύλου της, που παράγει ο καπιταλισμός. Ατομίστρια, απολίτικη, υποταγμένη, ανόητη, ωραιοπαθής. Στόχος αυτής της προσβλητικής εικόνας για το γυναικείο φύλο είναι να καθηλώσει τη γυναικεία συνείδηση σ' ένα ρόλο που το σύστημα έχει προδιαγράψει γι' αυτήν.

Τέλος, στη θεματική της ημερίδας που θα αφορά τον πολιτισμό, τη γλώσσα και την αισθητική της τηλεόρασης, είναι επίσης βέβαιο ότι θα ειπωθούν πολλά. Γιατί, δυστυχώς, η τηλεόραση είναι πλέον τρόπος ζωής, είναι τρόπος σκέψης που τείνει να γίνει τρόπος οργάνωσης μιας κοινωνίας που αποσυντίθεται με αργούς ρυθμούς. Και βέβαια το συγκεκριμένο θέμα είναι κοινωνικό, πολιτικό, πολιτισμικό. Ο πολιτισμός της καθημερινότητας, δηλαδή η σχέση ανάμεσα στις πολιτιστικές αξίες και την καθημερινή ζωή, μπορεί να αποτελέσει κριτήριο της ποιότητας του πολιτισμού γενικά. Γι' αυτό και θα 'πρεπε ο πολιτισμός που παράγει η τηλεόραση να νοιάζεται για τον άνθρωπο, να τον εξευμενίζει, να καλύπτει γνήσιες και θεμελιακές ανάγκες. Να είναι, δηλαδή, ακριβώς το αντίθετο απ' αυτό που σήμερα είναι. Κι αυτό, τονίζει η ΟΓΕ, μπορεί να γίνει μόνο αν αντιδράσουμε, μόνο αν υψώσουμε το ανάστημά μας και τις πραγματικές επιθυμίες και ανάγκες μας.