ΤΑ ΕΞΗΝΤΑΧΡΟΝΑ της ΕΠΟΝ, με τις εκδηλώσεις που συνεχίζονται σε πολλές πόλεις, προσφέρουν την ευκαιρία να πλησιάσουμε και να γνωρίσουμε, κι αυτό μέσα από την ίδια την «πηγή», από τους αγωνιστές ΕΠΟΝίτες, ΕΠΟΝίτισσες και αετόπουλα, τον αγώνα της νεολαίας μας, καθώς και την προσφορά της στη λαϊκή πάλη.

Σ' ΑΥΤΑ τα πλαίσια κινείται και η πρωτοβουλία του περιοδικού «Θέματα Παιδείας», που διοργανώνει μαθητικό διαγωνισμό με θέμα: «Στιγμιότυπα από τη μορφωτική δράση της ΕΠΟΝ, μέσα από τις αφηγήσεις των παππούδων μας». Είναι ένα κάλεσμα στους μαθητές και παρακινεί την πρωτοβουλία στην έρευνα γύρω από την Εθνική Αντίσταση, για τις πιο ένδοξες σελίδες της νεότερης ιστορίας μας, που χρόνια τώρα μένει κυνηγημένη και αποκλεισμένη από τα σχολικά βιβλία και τα επίσημα. Κι αν κάποτε σε μερικές περιπτώσεις σπάνε τα «φράγματα», αυτό γίνεται από την αγωνιστική δράση των εκπαιδευτικών.

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ του διαγωνισμού, όπως προσδιορίζονται, είναι να γνωρίσουν οι μαθητές την ιστορία του λαϊκού μας κινήματος, μέσα από την ίδια τους τη δραστηριοποίηση και τη συλλογική εργασία, που, σε γενικές γραμμές, απουσιάζουν από το σχολείο και το μάθημα της Ιστορίας. Είναι, επίσης, η δυνατότητα να συναντηθούν με τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, που έχουν ζήσει τον Αγώνα κι έχουν τη μαρτυρία τους για τη μορφωτική και, γενικότερα, την πολιτιστική δραστηριότητα που ανέπτυξε η ΕΠΟΝ, τόσο στα χρόνια της Αντίστασης, όσο και στα κατοπινά, λιγοστά βέβαια και κυνηγημένα, αλλά σημαντικά στο μορφωτικό έργο που έδωσαν. Ετσι θα μάθουν και την πείρα τους, αλλά και θα μάθουν από το λόγο τους ό,τι έχει αξία για τη ζωή μας σήμερα και αύριο.

ΕΙΝΑΙ πλούσιο, αλλά και πολύ διδακτικό το θεματολόγιο, όπως το παρουσιάζει η αγγελία του διαγωνισμού. Η εργασία είναι συλλογική και μπορούν να πάρουν μέρος μόνο ομάδες από 3 και περισσότερους μαθητές 13-18 χρόνων, που θα οργανώσουν τη δουλιά τους καταμερίζοντας δραστηριότητες για τη συγκέντρωση του υλικού και συνθέτοντας από κοινού την τελική γραπτή εργασία. Η οργάνωση της δουλιάς μπορεί να περάσει και μέσα από τη Μαθητική Κοινότητα και να παρουσιαστεί σε εκδηλώσεις του σχολείου ή στο μάθημα.

Η ΕΡΕΥΝΑ πάνω στους αγώνες της ΕΠΟΝ, στη ζωή και τη δράση της φέρνει στο φως και πλευρές που δεν έχουν παρουσιαστεί, αλλά και περιστατικά, υλικά, τα οποία οι αγωνιστές, ύστερα από τις δοκιμασίες και τις περιπέτειες, δεν τα έχουν ακόμη παρουσιάσει. Η έρευνα ανοίγει, έτσι, μνήμες, αλλά και γραφές, σημειώσεις και φωτογραφίες.

ΕΙΝΑΙ ευρύτατο το μορφωτικό - πολιτιστικό πεδίο, που πάνω σ' αυτό κινήθηκε η ΕΠΟΝ. Κι είναι πολλά και μεγάλα τα θέματα, τα οποία προσφέρονται για μια παρόμοια συστηματική ερευνητική εργασία. Το μορφωτικό έργο της ΕΠΟΝ έχει, επίσης, να παρουσιάσει τη συστηματική εργασία, που έγινε στα χρόνια της Κατοχής, σε συνθήκες αφάνταστα δύσκολες, προκειμένου να 'ναι μελετημένα και έτοιμα για αντιμετώπιση τα προβλήματα κυρίως της Παιδείας, αλλά και της Υγείας. Είναι η δουλιά, που έγινε από τους μεγάλους φίλους της ΕΠΟΝ, κυρίως από τους αγωνιστές εκπαιδευτικούς, που βρέθηκαν πάντα δίπλα στις ΕΠΟΝίτικες οργανώσεις.

ΦΕΡΝΟΥΜΕ, έτσι, στο νου σήμερα τα νυχτερινά σχολεία, τα τεχνικά, όπως ο «Ηφαιστος» στην οδό Μιχαήλ Βόδα, η «Σιβιτανίδειος» (Καλλιθέα), ο «Προμηθέας» στον Πειραιά. Εκεί, όπου κάθε βράδυ έφταναν εκατοντάδες μαθητές, που το πρωινό δούλευαν στα εργοστάσια και που συχνά, ύστερα από το μάθημα, εξορμούσαν και στις γύρω γειτονιές, για να γράψουν συνθήματα, να σκορπίσουν προκηρύξεις, συχνά με κίνδυνο και κυνηγητά. Ενας μοναδικός συνδυασμός, ανάμεσα στη δουλιά, στο θρανίο και τον αγώνα. Οι παππούδες πρέπει να μιλήσουν και να ξετυλίξουν τις μνήμες της ΕΠΟΝ.

ΕΙΝΑΙ αναμφίβολα μια πολύ θετική πρωτοβουλία ο διαγωνισμός, που προκήρυξαν το περιοδικό «Θέματα Παιδείας» και ο «Ομιλος Εκπαιδευτικού Προβληματισμού», τιμώντας τα 60χρονα της θρυλικής ΕΠΟΝ. Κι είναι χρέος μας να δώσουμε, αντιστασιακές οργανώσεις κι αντιστασιακοί, τη βοήθεια και τη συμπαράστασή μας.