Αρχίζει σήμερα στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή η συζήτηση του νομοσχεδίου «Γραφεία Τύπου Εξωτερικού και άλλες ρυθμίσεις για των ευρύτερο τομέα των ΜΜΕ», το οποίο κατέθεσε πριν τις γιορτές του Πάσχα ο υπουργός Τύπου Χρήστος Πρωτόπαππας. Και με το νομοσχέδιο - όπως και με τους προηγούμενους νόμους - ουσιαστικά το υπουργείο Τύπου και η κυβέρνηση εξακολουθούν να έχουν το επάνω χέρι για τον έλεγχο των ΜΜΕ, ενώ υποβιβασμένος είναι ο ρόλος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.

Ο υπουργός Τύπου για μία ακόμη φορά έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων του το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, αφού καμία από τις παρατηρήσεις του ΕΣΡ δεν έκανε αποδεκτή και δεν περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο. Παρατηρήσεις εκ των οποίων πολλές ήταν σημαντικές, αφού έχουν να κάνουν με αρμοδιότητες που παραμένουν στο υπουργείο Τύπου, αλλά και με τη δυνατότητα που δίνεται σε μεγάλους ραδιοφωνικούς σταθμούς να εκπέμπουν πανελλαδικά. Ο υπουργός Τύπου μάλιστα μέσω του νέου νόμου που επιχειρεί να περάσει στη Βουλή, φθάνει στο σημείο ν' αναφέρεται στη σύσταση «Ινστιτούτου Δικαίου Μέσων Ενημέρωσης» το οποίο θα λειτουργεί όχι υπό την εποπτεία του ΕΣΡ, αλλά υπό την εποπτεία του υπουργού.

Η κυβέρνηση με έναν ακόμη νόμο, αφού ήδη έχει αφήσει με το «βασικό» μέτοχο ολάνοιχτα τα παράθυρα της διαπλοκής, επιχειρεί να κρατά στα χέρια της, μέσω του υπουργείου Τύπου, αρμοδιότητες που θα πρέπει ν' ανήκουν στο ΕΣΡ. Ενα ακόμη νομοσχέδιο που σε λίγο θα γίνει νόμος, συμπληρώνει το ελεγχόμενο ουσιαστικά από την κυβέρνηση ραδιοτηλεοπτικό τοπίο. Οσο και αν ο αρμόδιος υπουργός δε χάνει την ευκαιρία να μιλά για ανεξάρτητη αρχή που τις παρέχονται όλες οι αρμοδιότητες για την παροχή αδειών και για ελέγχους που αφορούν τη διαφάνεια, εντούτοις όπως φαίνεται και από το νέο νομοσχέδιο, ο υπουργός Τύπου «καλά κρατεί» μέσω ΠΔ και άλλων ρυθμίσεων, τον έλεγχο των ΜΜΕ.

Στον έλεγχο του υπουργείου Τύπου με το νέο νομοσχέδιο προστίθενται και συμβάσεις ενεχυρίασης μετοχών ή μεταβίβαση μετοχών που υπερβαίνουν το 5%, αφού οι όροι και οι προϋποθέσεις θα πρέπει να ελέγχονται από τις «αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Τύπου και ΜΜΕ». Τη στιγμή που υποτίθεται ότι με την ισχύουσα νομοθεσία την αρμοδιότητα για ο,τι έχει σχέση με τη διαφάνεια τον έλεγχο τον έχει το ΕΣΡ.

Ο υπουργός Τύπου, όπως φαίνεται, από τη μία πλευρά τυπικά ενημέρωσε το ΕΣΡ για το νομοσχέδιο ζητώντας μάλιστα τις παρατηρήσεις του, από την άλλη του έστρεψε τα «νώτα» εμμένοντας στις διατάξεις του νομοσχεδίου, όπως τις είχε σχεδιάσει η κυβέρνηση και το υπουργείο του.

Το ΕΣΡ έθετε θέματα διαφάνειας, αρμοδιοτήτων που έχει ο υπουργός και τις οποίες σύμφωνα με το νόμο θα έπρεπε να τις είχε το ΕΣΡ. Ορισμένες από τις παρατηρήσεις του ΕΣΡ είναι ενδεικτικές για τη «στόχευση» του νομοσχεδίου. Το ΕΣΡ μιλά για «αντιφάσεις» και για για κινδύνους που ενέχει η διάταξη που αναφέρεται στον έλεγχο της μεταβίβασης μετοχών από το υπουργείο Τύπου. Το ΕΣΡ, όπως υπογραμμίζεται, «ελέγχει τη διαφάνεια του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και των μέσων χρηματοδότησης στο πλαίσιο εκδόσεως των πιστοποιητικών».

Η διάταξη που αφορά τα ραδιόφωνα, έχει προκαλέσει την αντίδραση όχι μόνο του ΕΣΡ, αλλά και ραδιοφωνικών σταθμών της επαρχίας, αφού ενέχει τον κίνδυνο να οδηγηθούν ακόμη και σε κλείσιμο. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, με ΠΔ μπορεί εφόσον είναι εφικτό τεχνικά, να καθορίζεται αριθμός αδειών ίδρυσης, εγκατάστασης και λειτουργίας ραδιοφωνικών σταθμών με εκπομπή σε συχνότητες οι οποίες περιλαμβάνονται σε περισσότερους από ένα χάρτες συχνοτήτων. Το ΕΣΡ επισημαίνει ότι η παράγραφος αυτή «ευνοεί αποκλειστικά τους ιδιοκτήτες των μεγάλων ραδιοφωνικών επιχειρήσεων της Αθήνας σε βάρος των επαρχιακών». Τονίζει μάλιστα ότι αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τον «περιορισμό στις περιοχές αυτές του αριθμού των τοπικών αδειών καθώς και τη συρρίκνωση και τον οικονομικό μαρασμό των τοπικών ραδιοφωνικών επιχειρήσεων».

Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται και διάταξη για την ίδρυση και τη δημιουργία του Ινστιτούτου Δικαίου Μέσων Ενημέρωσης, το οποίο θα λειτουργεί υπό την εποπτεία του υπουργού Τύπου και θα έχει ως σκοπό την «παρακολούθηση, έρευνα και επεξεργασία θεμάτων σχετικά με το νομικό και θεσμικό καθεστώς του ευρύτερου τομέα των ΜΜΕ». Τον κίνδυνο να μετατραπεί σε «ουσιαστικό κέντρο εξουσίας» η δημιουργία του «Ινστιτούτου Δικαίου», υπογραμμίζει το ΕΣΡ στις παρατηρήσεις του, ζητώντας το Ινστιτούτο να λειτουργεί όχι υπό την εποπτεία του υπουργού Τύπου, αλλά υπό την εποπτεία του ΕΣΡ.

Οι παρατηρήσεις όμως του ΕΣΡ έπεσαν στο κενό, αφού ο υπουργός Τύπου κατέθεσε το νομοσχέδιο στη Βουλή, με λιγοστές και ανώδυνες για την κυβέρνηση αλλαγές. Ο πρόεδρος του ΕΣΡ Ιωάννης Λασκαρίδης, έθεσε το θέμα στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας και ζήτησε από τους βουλευτές κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου να ληφθούν υπόψη οι παρατηρήσεις του ΕΣΡ.