Κυριακή 19 Μάρτη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 16
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Οι επισημάνσεις μιας τριετίας

Από το 1997 ο «Ρ» σημείωνε τους κινδύνους και τα αδιέξοδα που δημιουργούνται από το χρηματιστηριακό τζόγο για τους «μικροεπενδυτές»

Ο«Ρ» και οι κομμουνιστές έγκαιρα και με συνέπεια είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. Οχι επειδή φιλοδοξούσαμε να παίξουμε το ρόλο του προφήτη - πολύ περισσότερο του μάντη κακών μαντάτων - αλλά επειδή γνωρίζαμε τις πιο απλές αλήθειες που συνοδεύουν το χρηματιστηριακό τζόγο. Αλήθειες που σε πολύ μεγαλύτερες λεπτομέρειες τις γνώριζαν και όλοι εκείνοι που έσπρωξαν τον απλό κόσμο στους εφιαλτικούς διαδρόμους της οδού Σοφοκλέους.

Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών καθιστούν ιδιαίτερα επίκαιρες ορισμένες από τις επισημάνσεις που η εφημερίδα μας έκανε όλο αυτό το διάστημα. Επισημάνσεις, που θεωρούνταν «εκτός κλίματος», αφού κοινός τους παρονομαστής ήταν η αμφισβήτηση της λογικής του «εύκολου πλουτισμού» και της... μόδας του χρηματιστηριακού κέρδους.

***

Στις 14 του Φλεβάρη του 1997, όταν ο Γενικός Δείκτης ήταν ακόμα στις 1.230 μονάδες, σημείωνε ο «Ρ»:

«H ανοδική πορεία που σημειώνουν στο Χρηματιστήριο οι μετοχές, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι μπορεί να αποδειχθεί για πολλούς παγίδα. Η εξέλιξη των τιμών σε τέτοιου είδους παιχνίδια, όχι μόνο δεν είναι ποτέ ευθύγραμμη, αλλά τις περισσότερες φορές παρεπόμενο της ανάκαμψης είναι η μεγάλη πτώση τους. Αλλωστε, αυτό ακριβώς έγινε δυο - τρεις φορές την τελευταία δεκαετία, με αποτέλεσμα πολλοί αμύητοι στον τζόγο της οδού Σοφοκλέους να χάσουν κυριολεκτικά τις οικονομίες τους. Από αυτή την άποψη, ιδιαίτερα επικίνδυνη θα πρέπει να θεωρείται η τακτική που ακολουθεί μερίδα του Τύπου. Με τις εκτιμήσεις περί "φρενίτιδας κερδών" που λανσάρουν και τη σχετική θριαμβολογία που αναπτύσσουν, αποπροσανατολίζουν το ευρύ κοινό από το μεγάλο ρίσκο που αναλαμβάνει κανείς όταν αποφασίζει να μπει στα άδυτα του "ναού του καπιταλισμού"».

***

Επειδή όμως ήταν από τότε φανερή η «μηχανή» που στηνόταν, στις 2 του Μάρτη σημειώναμε:

«Το "κόλπο" είναι πάντα στημένο. Τα περιοδικά ξεσπάσματα στην οδό Σοφοκλέους, είναι τελικά ο "κράχτης", για να δώσουν οι "κοινοί θνητοί" νέα ώθηση στον τζόγο, συνεισφέροντας σ' αυτόν τις αποταμιεύσεις τους. Χαμένοι από το παιχνίδι βγαίνουν κατά κανόνα εκείνοι, οι οποίοι, επηρεασμένοι από τη μέθη του εύκολου κέρδους - που όλο και περισσότερο λανσάρεται από τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης - αποφασίζουν να τοποθετήσουν τις οικονομίες τους στην οδό Σοφοκλέους. Αυτοί και τα χρήματά τους αποτελούν συνήθως και το λίπασμα, για να συνεχίζεται ο τζόγος και να αποσπούν όλοι οι προηγούμενοι ασύλληπτων διαστάσεων κέρδη.

***

Ενα χρόνο αργότερα, το Μάρτη του 1998, μετά την υποτίμηση της δραχμής, ο δείκτης έσπαγε το φράγμα των 2.000 μονάδων και νέα δεδομένα δημιουργούνταν στο ΧΑΑ. Στις 28 του μήνα έγραφε ο «Ρ», για όλους εκείνους που διαφήμιζαν το χρηματιστηριακό τζόγο:

«Στόχος όλων τους ένας και μοναδικός: Να υφαρπάξουν, με το δέλεαρ του μεγάλου και γρήγορου κέρδους - που ποτέ δεν είναι εγγυημένο και δεδομένο - τις λαϊκές αποταμιεύσεις που ακόμα είναι στις τράπεζες και να τις τζιράρουν στο... μεγάλο παιχνίδι. Στο παιχνίδι που παίζεται μέσω των ηλεκτρονικών υπολογιστών στη δεσπόζουσα πλέον οικονομία των αεριτζήδων και του τζόγου της κίνησης κεφαλαίων. Παιχνίδι άκρως παρασιτικό, που λειτουργεί στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από εκείνη της οικονομικής ανάπτυξης και η συντήρηση του οποίου σχεδόν κατά κανόνα απαιτεί την ύπαρξη θυμάτων...».

***

Στις 7 του Φλεβάρη του 1999, όταν ο δείκτης ήταν ήδη στις 3.330 μονάδες και τα πάντα έδειχναν ότι η άνοδος θα συνεχιστεί, γράφαμε:

«Εχει στηθεί ένας απίστευτος μηχανισμός διαφήμισης του χρηματιστηριακού τζόγου, ο οποίος με όλο και πιο γρήγορους ρυθμούς "σπρώχνει" τον απλό εργαζόμενο, που έχει δυο δεκάρες αποταμίευση, προς την οδό Σοφοκλέους. Η λειτουργία του μηχανισμού είναι απλή: Αξιοποιείται ως δέλεαρ το "εύκολο κέρδος" και η "αρπαχτή", που υποτίθεται πως αποτελεί αντιστάθμισμα των αποτελεσμάτων της εφαρμοζόμενης πολιτικής και των επιπτώσεών της. Σαν κύριο μέσο προβάλλονται είτε οι βαρύγδουπες εκτιμήσεις των αυτοαποκαλούμενων ειδικών, είτε ο διαδεδομένος ψίθυρος πως ο γείτονας και η γειτόνισσα έβγαλε μια ολόκληρη περιουσία, είτε και τα δύο μαζί. Στη θέση του αποδεικτικού στοιχείου χρησιμοποιούνται η πορεία του Γενικού Δείκτη, ποσοστά και αριθμοί για την άνοδο των τιμών κ.ο.κ. Εξίσου βέβαιο είναι πως η εικονική πραγματικότητα που προκύπτει, όταν κάποιος προσπαθεί να αξιολογήσει τις εξελίξεις στο οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο μέσα από την πορεία των χρηματαγορών, είναι άκρως συμφέρουσα για αρκετούς, από εκείνους που ενδιαφέρονται να επιδράσουν στην κοινή γνώμη. Ετσι, η κυβέρνηση εκμεταλλεύεται το φούντωμα των τιμών στο Χρηματιστήριο, για να προπαγανδίσει την ορθότητα της πολιτικής της και τα αποτελέσματά της. Οι άλλοι θιασώτες της ΟΝΕ και του ΕΥΡΩ, για να υποστηρίξουν πως οι επιλογές παράδοσης της χώρας στο πολυεθνικό κεφάλαιο είναι δήθεν επωφελείς για τη χώρα, αφού εισρέουν ξένα κεφάλαια. Οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρίες, επειδή η άνοδος των τιμών σημαίνει προσέλκυση νέων κεφαλαίων και άρα διεύρυνση των κερδοσκοπικών τους λειτουργιών μέσα από τα λεγόμενα παράγωγα κλπ., κάτι που σημαίνει βέβαιο και συνεχώς αυξανόμενο κέρδος. Οι διάφοροι μεγαλοεπιχειρηματίες, επειδή η καλή πορεία του Χρηματιστηρίου τους εξασφαλίζει τζάμπα χρηματοδότηση. Οι διάφοροι "ειδικοί οικονομικοί αναλυτές" και οι "σύμβουλοι επενδύσεων", επειδή όσο περισσότεροι ανίδεοι μπαίνουν στο χορό του τζόγου, τόσο "χρησιμότεροι" γίνονται και πλουσιότεροι αποδεικνύονται».

***

Λίγους μήνες αργότερα, στις 25 του Αυγούστου με το Δείκτη στις 5.230 και το αμόκ να έχει φτάσει στο απόγειο, ομολογούσαμε ότι «ακούγεται παράταιρη και ίσως εκτός πραγματικότητας η διατύπωση ανησυχιών για τα όσα γίνονται στο Χρηματιστήριο», αλλά παρά ταύτα τονίζαμε:

«Δεν παραγνωρίζουμε στο παραμικρό ότι για την άρχουσα τάξη και τους διαχειριστές μεγάλων χαρτοφυλακίων είναι θέμα ζωής -ακόμα και ύπαρξης- να επιτρέπουν κατά καιρούς την αποκόμιση κερδών στους λεγόμενους "μικροεπενδυτές". Μ' αυτά τα κέρδη "γλυκαίνονται" και αποφασίζουν να προσφέρουν τις αποταμιεύσεις τους στο ναό του καπιταλισμού, όπου ο τελικός κερδισμένος δεν είναι ποτέ ο "μικρός παίχτης"».

Και προειδοποιούσαμε:

«Αν τα μυαλά μας πάρουν αέρα από τα πρόσκαιρα και εν πολλοίς απροσδόκητα κέρδη της οδού Σοφοκλέους, τότε υπάρχει έντονος κίνδυνος το ένα "λίμιτ ντάουν" να διαδέχεται το άλλο...»


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ