Με κεντρικό άξονα τη μουσική, ξεκίνησε (26/9) το 6ο Φεστιβάλ Μεσογειακού Ντοκιμαντέρ στο Πυθαγόρειο της Σάμου. Τιμώμενο πρόσωπο φέτος ήταν ο σκηνοθέτης Ροβήρος Μανθούλης.

Οι προβολές άρχισαν το περασμένο Σάββατο με τον «Μεγάλο Γκάτο» του Βεντούρα Πονς, ένα μουσικό ντοκιμαντέρ για τον συνθέτη, στιχουργό και τραγουδιστή Χαβιέρ Πατρίτσιο Πέρες ή «Γκάτο», ο οποίος «έφυγε» στα 40 του χρόνια. Ηταν ο πρώτος μη Τσιγγάνος, που τραγούδησε την καταλανική ρούμπα (πάντρεμα ρούμπας, κουβανέζικης και τσιγγάνικης μουσικής).

Την Κυριακή, η πρώτη ταινία που εντυπωσίασε το κοινό ήταν της Κατερίνας Πατρώνη «Με τα μάτια στραμμένα στη στεριά». Η σκηνοθέτης, έχοντας ζήσει τρεις μήνες σε εμπορικό πλοίο που ταξίδευε από την Ευρώπη στην Κορέα - και αντίθετα - παρακολουθεί την καθημερινή ζωή 18 Ελλήνων και Φιλιππινέζων ναυτικών και χιλιάδων άλλων εργατών της θάλασσας. Με την ταινία διαγράφονται χαρακτήρες, νοοτροπίες και ανθρώπινες στιγμές με αξιοπρόσεκτες αποχρώσεις.

Κοινός παρονομαστής, η ρουτινιέρικη ζωή των ναυτικών, η μοναξιά, η σκληρή δουλιά και το ατέλειωτο ταξίδι, με μόνη συντροφιά φωτογραφίες αγαπημένων προσώπων, πόστερς και μελωδίες που προωθεί η μουσική βιομηχανία...

Σπαρακτική, αλλά και αισιόδοξη, η ταινία της νεαρής Ρωσίδας Ιρίνα Μπόικο «Υπάρχουν λιοντάρια στην Ελλάδα;». Πρωταγωνίστριες, γυναίκες κυρίως που ήρθαν να εργαστούν στην Ελλάδα από την πρώην ΕΣΣΔ. Το κλείσιμο των εργοστασίων, η τεράστια ανεργία, η υποτίμηση του ρουβλίου «έσπρωξαν» χιλιάδες - στην πλειονότητά τους μορφωμένες - στον τόπο μας. Γυναίκες, που αναγκάζονται να κάνουν κάθε είδους δουλιά για να επιβιώσει η οικογένεια, ιδίως τα παιδιά τους.

Το ντοκιμαντέρ θίγει, μεταξύ άλλων, ότι αλλάζει ο άνθρωπος όταν ζει σε ξένο τόπο, με ισοπεδωτικές συνθήκες ζωής. Οτι μπορεί να χάσει την ψυχική του ισορροπία, ακόμα και τον αυτοσεβασμό του, όταν αντιμετωπίζει τη συνεχή υποτίμηση. Κι ακόμα, το πώς «εισπράττουν» τα παιδιά όλες αυτές τις απότομες αλλαγές συνθηκών, ποια είναι τα όνειρά τους για το μέλλον και πώς μπορεί κανείς να ξαναριζώσει χωρίς να χάσει την ψυχή του.

«Σικελία, η γη που αιμορραγεί», τιτλοφορείται το θαυμάσιο μουσικό πορτρέτο του λαού της Σικελίας, που σκηνοθέτησε ο Ροβήρος Μανθούλης. Κύρια πρωταγωνίστριά του, η λαϊκή τραγουδίστρια Μπαλιστρέρι, μεγαλωμένη στα σπλάχνα της σικελικής αγροτιάς, που τραγουδάει την εκμετάλλευση των εργατών από τη μαφία, που τους στερεί ακόμα και το νερό: Οι νέοι της Σικελίας αναγκάζονται να μεταναστεύουν και έτσι ο πολιτισμός της φυλλορροεί...

Την Κυριακή προβλήθηκε η «Πνοή του Πάνα», απόσπασμα από ένα ντοκιμαντέρ που ετοιμάζει η Αύρα Γεωργίου και περιέγραφε τη γιορτή του Αϊ-Σύμνιου στο Μεσολόγγι, όπου Τσιγγάνοι και Μεσολογγίτες ενώνονται σε γενικό ξεφάντωμα, που θυμίζει διονυσιακή γιορτή. Το ντοκιμαντέρ του Βασίλη Βαφέα «Ενας τζόκεϊ» παρακολουθεί ένα νεαρό αναβάτη, σχεδόν παιδί, για 24 ώρες στον ιππόδρομο...

Στο φεστιβάλ, που συνεχίζεται μέχρι και την Τετάρτη, θα προβληθούν συνολικά 22 ντοκιμαντέρ από την Ελλάδα και άλλες χώρες της Μεσογείου.

Χτες, ο τιμώμενος σκηνοθέτης Ροβήρος Μανθούλης συζήτησε με το κοινό, με θέμα την ταυτότητα των λαών, την αλήθεια, τον κινηματογράφο και το παρασκήνιό του στην Ελλάδα. Στη χτεσινή τρίτη μέρα του Φεστιβάλ, στο «Εγκώμιο βραδύτητας» του Γιάννη Λεοντάρη, άνθρωποι καθημερινοί εξομολογούνται την ανάγκη τους για την υπεράσπιση των αξιών, που «κατοικούν» στη βραδύτητα, στη διάρκεια των ανθρώπινων πράξεων. Τα «δωδεκάμισι λεπτά» του Μαθιού Γιαμαλάκη ξεκινούν από τη μέρα της πρώτης μεγάλης αντιπολεμικής διαδήλωσης για την επέμβαση στο Ιράκ, όταν ο καλλιτέχνης αντικρίζει, μπαίνοντας σε έκθεση έργων του, τέσσερις απρόσμενους επισκέπτες - τέσσερις αστυνομικούς, που σχολιάζουν ...την τέχνη.

Σήμερα, ανάμεσα στα έργα που ξεχωρίζουν, είναι το «Αιγαίο μεσα από τα λόγια των ποιητών» της Λουκίας Ρικάκη και το «Επίσημο ένδυμα - επισκέψεις στη Μητρόπολη» του Λάκη Παπαστάθη, που «διηγείται» γεγονότα ενός αιώνα συνδεόμενα με τη Μητρόπολη.

«Ο δρόμος προς τη Δύση» του Κυριάκου Κατζουράκη, με πρωταγωνίστρια μια γυναίκα από την πρώην ΕΣΣΔ που πέφτει θύμα σεξουαλικού εμπορίου, θα προβληθεί αύριο - ήδη, το ντοκιμαντέρ ταξιδεύει σε φεστιβάλ του εξωτερικού.