Η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής στις ΗΠΑ και των κερδών του κεφαλαίου χαιρετίζονται από τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης ως ενδείξεις μιας ισχυρής ανάπτυξης και εξόδου από την ύφεση. Από κοντά τα χρηματιστήρια, έρχονται να επιβραβεύσουν τις επιδόσεις των βιομηχανιών, δημιουργώντας κλίμα ευφορίας στις «αγορές». Την ίδια στιγμή αναπέμπονται ύμνοι για το νέο «θαύμα» της αμερικανικής παραγωγικότητας. Φυσικά, κανείς από αυτούς που πανηγυρίζουν για τη σωτηρία της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου δεν έχει σκοπό να αναφέρει ότι όλες οι παραπάνω εξελίξεις θεμελιώθηκαν πάνω σε μια τεράστια καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων, σε δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις που έκλεισαν, σε εκατομμύρια απολυμένους εργάτες, σε μια άνευ προηγουμένου έξαρση της φτώχειας, μέσα στην ίδια την καρδιά του καπιταλιστικού συστήματος.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, η παραγωγικότητα (δηλαδή η ανά ώρα παραγωγή των Αμερικανών εργαζομένων) παρουσίασε το τρίτο τρίμηνο του 2003 θεαματική άνοδο κατά 9,4%. Το ίδιο διάστημα, τα κέρδη των αμερικανικών βιομηχανιών αυξήθηκαν κατά 30% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Σημειώνεται, ακόμη, ότι η αύξηση αυτή είναι η μεγαλύτερη τα τελευταία 19 χρόνια, ενώ υπολογίζεται ότι τα ετήσια κέρδη ξεπερνούν το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια!

Τα στοιχεία αυτά τροφοδότησαν και το χρηματιστήριο της Wall Street, όπου ο δείκτης Stantard & Poor' s 500 που περιλαμβάνει τις μετοχές των πεντακοσίων επιχειρήσεων με τη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση και ο δείκτης Dow Jones των πιο ισχυρών μετοχών έκλεισαν στα υψηλότερα επίπεδα από τον Ιούνιο του 2002.

Το στοιχείο, όμως, που αρχίζει να φωτίζει αυτές τις εξελίξεις είναι το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, το οποίο μειώθηκε το τρίτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς κατά 5,8%. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτή η μείωση ακολουθεί τη μείωση του κόστους εργασίας κατά 2,1% του δεύτερου τριμήνου.

Πώς εξηγείται, λοιπόν, σε μια περίοδο που έχουμε ρεκόρ απολύσεων στις αμερικανικές βιομηχανίες (76.506 απολύσεις έγιναν μόνο το Σεπτέμβριο και 171.874 απολύσεις ανακοινώθηκαν τον Οκτώβριο) να έχουμε τέτοια αύξηση της παραγωγής και των κερδών; Την απάντηση τη δίνει ο Ρέι Μπίγχαμ, διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας κατασκευής ημιαγωγών Cadence DesigSystems, ο οποίος δήλωσε: «Η ανάπτυξη που διακρίνουμε στις επιχειρήσεις είναι περισσότερο αύξηση της παραγωγικότητας ως αποτέλεσμα μείωσης του κόστους παρά αξιόλογη αύξηση των εσόδων».

Δηλαδή, με άλλα λόγια, όλο αυτό το πανηγύρι των ποσοστών και των δεικτών στηρίζεται στην υπερεκμετάλλευση των εργαζομένων με την εντατικοποίηση της εργασίας σε συνδυασμό με την εφαρμογή των νέων «ευέλικτων» μορφών εργασίας. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με την αξιοποίηση εκ μέρους των εργοδοτών της νομοθεσίας για τα ιδιωτικά ασφαλιστικά ταμεία, εξαιτίας των οποίων δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι δεν έχασαν μόνο τις δουλιές τους, αλλά και τα συνταξιουχικά τους δικαιώματα.