Σε κέντρα επαιτείας έχουν μετατραπεί τα δημόσια ερευνητικά κέντρα της χώρας. Οι κρατικές επιχορηγήσεις συνεχώς μειώνονται, ο αριθμός του ερευνητικού επιστημονικού προσωπικού, συρρικνώνεται, ενώ οι επιστήμονες αναγκάζονται να αναζητούν οικονομικούς πόρους για την πραγματοποίηση των ερευνών τους στα προγράμματα της ΕΕ.

Προγράμματα στα οποία ο ερευνητής - «εργολάβος», που είναι επικεφαλής του προγράμματος, μπορεί να προσλαμβάνει με συμβάσεις έργου, επιστημονικό προσωπικό, χωρίς να ελέγχεται ή να λογοδοτεί σε κανένα, γεγονός που καταργεί σε μεγάλο βαθμό την αξιοκρατία και τη διαφάνεια...

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ο πρόεδρος του οποίου, Δημήτριος Λάλας, με πρόσφατο έγγραφό του, που τιτλοφορείται «Αναστολή Πληρωμών», πληροφορεί τους διευθυντές των Ινστιτούτων του ΕΑΑ, ότι «Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα και λαμβανομένου υπόψη ότι οι ανάγκες του ΕΑΑ, με την πάροδο του χρόνου αυξάνονται συνεχώς λόγω της επέκτασης και αναβάθμισης του Κέντρου, προκύπτει σαφώς ότι προκειμένου να υποβληθεί ισοσκελισμένος σύμφωνα με το νόμο προϋπολογισμός μόνο για τη μισθοδοσία του προσωπικού ο οποίος και πάλι είναι αμφίβολο κατά πόσο θα μπορέσει να ισοσκελιστεί δεδομένου ότι τα μισθοδοτικά στοιχεία του προσωπικού αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε επεξεργασία. Κατόπιν των ανωτέρω και μέχρις ότου το θέμα της εξεύρεσης πόρων για την κατάρτιση ενός πλήρους ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, που να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του ΕΑΑ και σε επίπεδο μισθοδοσίας και σε επίπεδο λειτουργικών αναγκών, συζητηθεί, καθίσταται αναγκαίο να ανασταλεί η ανάληψη υποχρεώσεων για οποιασδήποτε φύσεως δαπάνες έστω και επείγουσας μορφής, καθότι δε θα υπάρχει προϋπολογισμός για να καλυφθούν».

Παρά το γεγονός ότι το έγγραφο αυτό δεν αφορά τη μισθοδοσία του προσωπικού που απασχολείται στο ΕΑΑ, αλλά δαπάνες για αγορά επιστημονικού εξοπλισμού, ωστόσο αποδεικνύει την άκρως δυσμενή οικονομική κατάσταση των ερευνητικών κέντρων, που αναγκάζονται να ζητιανεύουν χρήματα για να λειτουργήσουν. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες του «Ρ», το υπουργείο Ανάπτυξης έχει ζητήσει εγγράφως από το υπουργείο Οικονομικών την έγκριση κονδυλίων για τη στήριξη των ερευνητικών κέντρων, που σε λίγο θα αδυνατούν πλήρως να καλύψουν τα έξοδά τους.

Ο Διονύσης Μπονάτσος, ερευνητής πυρηνικής φυσικής και μέλος του ΔΣ του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, λέει χαρακτηριστικά: «τα κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού που προορίζονται για τα ερευνητικά κέντρα, μόλις και μετά βίας επαρκούν για την κάλυψη των μισθοδοτικών αναγκών, κάποιων λειτουργικών εξόδων και τη συντήρηση της επιστημονικής βιβλιοθήκης», ενώ τα χρήματα, που μειοδοτούν καθαρά τη διεξαγωγή της έρευνας είναι ανύπαρκτα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα στην κατάταξη της ΕΕ, όσον αφορά τις ερευνητικές δαπάνες.

Ο Κώστας Αλυσσανδράκης, ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, μιλώντας για το μέλλον των κέντρων αυτών, σημείωσε: «το έλλειμμα των χρημάτων στα δημόσια ερευνητικά κέντρα, οφείλεται στα εξαιρετικά περιορισμένα κονδύλια της χρηματοδότησης, που διαθέτει το κράτος για την έρευνα. Το να παρουσιάσουν τέτοια φαινόμενα, ήταν απολύτως αναμενόμενο, όπως και το ότι αν συνεχιστεί η κατάσταση αυτή, θα αναγκαστούν να κλείσουν. Παρά τις δεσμεύσεις για αύξηση των κονδυλίων για την έρευνα, απέναντι στους Ευρωπαίους εταίρους μας, οφείλουμε να τονίσουμε ότι η ΕΕ, υπαγορεύει την κάλυψη του 1/3 των ερευνητικών αναγκών από τον κρατικό προϋπολογισμό και των 2/3 από την εισροή ιδιωτικού κεφαλαίου. Ετσι η έρευνα δεσμεύεται, αφού μετατρέπεται σε κατευθυνόμενη, μέσα στα πλαίσια του ανταγωνισμού των εταιριών, που θα τη χρηματοδοτούν».