Για τις νέες τεχνολογίες και ειδικά τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές (Η/Υ) έχουν ακουστεί χιλιάδες επικρίσεις. Αλλες φορές βάσιμες, άλλες αβάσιμες. Η συνηθισμένη κριτική για τα «μηχανάκια με τις οθόνες και τα πληκτρολόγια», είναι ότι είναι «κρύα», απομονώνουν τον άνθρωπο, καταστρέφουν τις ανθρώπινες σχέσεις κλπ. Εδώ, θα δούμε την άλλη πλευρά.

Οι Η/Υ τα τελευταία, κυρίως, χρόνια έχουν αποκτήσει λογισμικό (software), που τους κάνει προσιτούς σε χρήστες, που δε χρειάζεται να είναι επιστήμονες για να χειριστούν την εφαρμογή που τους ενδιαφέρει. Λειτουργικά συστήματα με πλούσια και όμορφα «γραφικά». Εκατομμύρια χρωμάτων γεμίζουν την οθόνη για να βοηθήσουν το χρήστη να «επικοινωνήσει» ευκολότερα με το «κρύο» μηχάνημα.

Καλά όλα αυτά και επιθυμητά. Τι γίνεται όμως μ' εκείνα τα άτομα που δεν έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν όλες αυτές τις νέες τεχνολογίες; Τι γίνεται με τα άτομα με προβλήματα όρασης;

Το κενό αυτό έρχονται να καλύψουν ειδικά προγράμματα ανάγνωσης (screen readers) που αναλαμβάνουν να διαβάζουν τα περιεχόμενα της οθόνης και να τα μετατρέπουν σε φωνή.

Τα πρώτα προγράμματα που κυκλοφόρησαν στην αγορά γι' αυτό το σκοπό απαιτούσαν εξειδικευμένο hardware. Το πρόγραμμα αναλάμβανε την επικοινωνία του χρήστη με το περιβάλλον του λειτουργικού συστήματος και αποκωδικοποιούσε τα δεδομένα που εμφανίζονταν στην οθόνη στέλνοντάς τα σε μια ειδική συσκευή (ξεχωριστή από τον Η/Υ) το «σινθεσάιζερ ομιλίας», που έκανε και την τελική μετατροπή και αναπαρήγαγε τον ήχο.

Τα πράγματα απλοποιήθηκαν με την επικράτηση των καρτών ήχου, σαν στάνταρντ, στο χώρο των «προσωπικών υπολογιστών». Πλέον η ύπαρξη των ξεχωριστών «σινθεσάιζερ ομιλίας» δε χρειάζεται, αφού τη μετατροπή σε ήχο αναλαμβάνει η κάρτα ήχου. Ενώ η ποιότητα ομιλίας δε διαφέρει καθόλου από την ομιλία ενός ανθρώπου, σε σχέση με τους «κομπιουτερίστικους» ήχους που έβγαζε ο «σινθεσάιζερ». Η επιλογή της φωνής που θέλουμε να μας διαβάζει το κείμενο είναι και αυτή ένα από τα πλεονεκτήματα των καινούριων προγραμμάτων. Καθώς μπορείς να επιλέξεις μεταξύ ανδρικής ή γυναικείας φωνής, καθώς και μεταξύ άλλων χαρακτηριστικών ομιλίας.

Το πρόβλημα που παραμένει είναι η υποστήριξη από ένα πρόγραμμα, συγκεκριμένων γλωσσών. Καθώς η υποστήριξη μιας γλώσσας ή όχι, εξαρτάται από το μέγεθος της αγοράς που απευθύνεται το πρόγραμμα και την ευαισθησία της «ιδιωτικής πρωτοβουλίας». Ετσι, ενώ κυκλοφορούν «φανταστικά» προγράμματα για την αγγλική γλώσσα, στην Ελλάδα εμείς έχουμε υπόψη μας, ένα μόνο πρόγραμμα και αυτό είναι σε «πρωτόγονη» κατάσταση, από πλευράς αναπαραγωγής ποιότητας της ομιλίας. Παρ' όλ' αυτά ξένες εταιρίες υπόσχονται υποστήριξη της ελληνικής γλώσσας «λίαν συντόμως».

Από την πλευρά του «Ριζοσπάστη», έχουμε σχεδιάσει ειδικές σελίδες στο Internet που διευκολύνουν τα άτομα με προβλήματα όρασης να διαβάσουν με τα παραπάνω προγράμματα, τις εκδόσεις της εφημερίδας μας. Η επιλογή αυτή υπήρχε από την έναρξη σχεδόν της παρουσίας μας στο Internet και έχει βελτιωθεί ακόμη περισσότερο στην αναβάθμιση που έγινε στον κόμβο μας.

Περισσότερες πληροφορίες για τεχνολογίες που αφορούν τα άτομα με προβλήματα όρασης, θα βρείτε στο Internet, στη διεύθυνση (http://www.4access.com).