Η «ελεύθερη αγορά» και η εισβολή των πολυεθνικών οδήγησαν στον αφανισμό δεκάδες χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους εμπόρους και επαγγελματίες
Η Κίνα, πριν 10-15 χρόνια, απουσίαζε παντελώς από την ελληνική αγορά. Οταν οι ντόπιες κυβερνήσεις από κοινού με την ΕΕ επιχειρούσαν να «περάσουν» στην κοινωνία μας την ιδεολογία της «ελεύθερης αγοράς» και της οικονομίας στην οποία, υποτίθεται, δεν πρέπει να παρεμβαίνει το κράτος, δεν ήταν συνηθισμένο να βρει κανείς είδη που να προέρχονταν από τη μακρινή χώρα των Χαν.
Την ίδια περίοδο στην Κίνα βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη μια γιγαντιαία οικονομική μεταρρύθμιση. Η επί δεκαετίες ανάπτυξη της οικονομίας της στα πλαίσια της κρατικής ιδιοκτησίας σε όλα τα βασικά μέσα παραγωγής και ο σοσιαλιστικός προσανατολισμός της οικονομίας, μαζί με την καθυστέρηση που υπήρχε στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, αλλά και τους σημαντικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, οδήγησαν στη δημιουργία συγκεκριμένων αναλογιών και ισορροπιών στην οικονομία. Μεταξύ των δεδομένων που είχαν παγιοποιηθεί και αναπαράγονταν στο χρόνο ήταν η διατήρηση των τιμών, όλων των τιμών, σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η μη ύπαρξη ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και η εν πολλοίς σχεδιοποιημένη ανάπτυξη των βιομηχανικών, τουλάχιστον, κλάδων δεν επέτρεψαν να εξελιχθούν οι τιμές με γνώμονα το καπιταλιστικό κέρδος, που ωθεί τα κόστη και τις τελικές τιμές διάθεσης των εμπορευμάτων σε υψηλά επίπεδα. Για να κατανοήσουμε, σε εντελώς αδρές γραμμές, το μηχανισμό διαμόρφωσης του άμεσου κόστους της βιομηχανικής παραγωγής, ας σκεφτούμε μια βιομηχανική μονάδα η οποία βάσει του διακλαδικού σχεδιασμού, πρώτον, τροφοδοτείται με μέσα παραγωγής τα οποία παράγονται (εξασφαλίζονται) με τη φροντίδα του κεντρικού μηχανισμού προγραμματισμού, δεύτερον, προμηθεύεται, σε εντελώς ευτελείς ή και συμβολικές τιμές, τις αναγκαίες πρώτες ύλες από κάποια άλλη κρατική μονάδα εξόρυξης ή επεξεργασίας πρώτων υλών και, τρίτον, αξιοποιεί μια εργατική δύναμη η οποία θα πρέπει σε γενικές γραμμές να αμείβεται με τρόπο τέτοιο ώστε ο φορέας της, οι εργαζόμενοι, να έχει τη δυνατότητα πρόσβασης-απόκτησης των παραγόμενων εμπορευμάτων. Αρα και οι τιμές των εμπορευμάτων (το κόστος των οποίων είναι εντελώς απαλλαγμένο από σημαντικούς παράγοντες, όπως η διαφήμιση, οι προμήθειες, οι φόροι, κ.ο.κ.) θα πρέπει να είναι - και είναι - σε χαμηλά επίπεδα, αφού - πολύ περισσότερο - κύριος στόχος της επιχείρησης δεν είναι το κέρδος, αλλά η παραγωγή για την κάλυψη των σχετικών αναγκών των πολιτών. Με δυο λόγια, οι θεμελιωμένες επί χρόνια αναλογίες στην οικονομία είχαν εξασφαλίσει (κι αυτό ισχύει σε μεγάλο βαθμό και στις μέρες μας) μια συγκεκριμένη ισορροπία ανάμεσα στις τιμές των εμπορευμάτων και στις αμοιβές των εργαζομένων, σε επίπεδα που αν τα μεταφέρουμε μηχανιστικά στα δεδομένα των δυτικών χωρών, θεωρούνται πάρα πολύ χαμηλά. Τόσο για τις τιμές των εμπορευμάτων, όσο και για τις αμοιβές των εργαζομένων.
***
Αυτή ακριβώς την πραγματικότητα επιχειρούν να αξιοποιήσουν στην Κίνα στα πλαίσια της οικονομικής μεταρρύθμισης που ξεκίνησε -όπως λένε οι ίδιοι οι Κινέζοι αξιωματούχοι - στα τέλη της δεκαετίας του '70 και η οποία έχει ήδη προσφέρει σημαντικά αποτελέσματα για την Κίνα και το λαό της. Στα πλαίσια αυτά επιζητούν τη συνεργασία με το κεφάλαιο και εκπροσώπους του, αφού έτσι πιστεύουν ότι θα επιταχυνθούν οι ρυθμοί για να ξεπεραστεί η μεγάλη καθυστέρηση που υπάρχει στην κινεζική κοινωνία-οικονομία. Την ίδια αυτή πραγματικότητα, όμως, «σκοτώνονται» να εκμεταλλευτούν και οι καπιταλιστές της Δύσης, που συνωστίζονται στην Κίνα κατά χιλιάδες, μήπως και μπορέσουν να στήσουν, από κοινού με τους Κινέζους, κάποια μεικτή επιχείρηση. Ηδη στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας στην Κίνα λειτουργούσαν περί τις 50.000 επιχειρήσεις μεικτού κεφαλαίου. Με την πάροδο του χρόνου αυξάνονται και οι μεικτές επιχειρήσεις γενικά και ειδικά εκείνες που αξιοποιώντας το ευνοϊκό καθεστώς (φτηνές πρώτες ύλες, φτηνό εργατικό δυναμικό, μηδαμινοί φόροι) προσανατολίζονται περισσότερο στην εξαγωγή των παραγόμενων εμπορευμάτων.
***
Η συνεχής αναζήτηση τρόπων για την εξασφάλιση προϋποθέσεων που θα οδηγούν στην αύξηση των καπιταλιστικών υπερκερδών είναι, για τους εκπροσώπους του κεφαλαίου, μια υπόθεση που τελικά συνδέεται με την ίδια τη διατήρηση της θέσης τους ως εκμεταλλευτών στην κοινωνία. Την ίδια την ύπαρξή τους. Ολιγάρχες που παραμελούν την ανάγκη της συνεχούς (σχετικής) μείωσης του κόστους παραγωγής των εμπορευμάτων τους, κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να τους καταβροχθίσουν οι ανταγωνιστές, που πάντα καραδοκούν στη γωνία. Η μείωση του κόστους παραγωγής, που κατά κανόνα οδηγεί σε αύξηση του όγκου των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων, έχει πάντα κοινή συνισταμένη την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης, όμως μπορεί να εξασφαλιστεί με διάφορους τρόπους. Αρκεί, με τη διατήρηση του ίδιου όγκου παραγωγής να μειώνονται οι επί μέρους παράγοντες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση του κόστους. `Η, με άλλα λόγια, να εξασφαλίζεται μεγαλύτερος όγκος παραγωγής, διατηρώντας στα ίδια επίπεδα το κόστος παραγωγής, τη διάθεση, δηλαδή, κεφαλαίων. Είτε πρόκειται για το σταθερό (μέσα παραγωγής), είτε για το μεταβλητό (αμοιβές εργαζομένων) κεφάλαιο. Η αύξηση, συνήθως, της συμμετοχής του σταθερού κεφαλαίου στο συνολικό κόστος σηματοδοτεί τη βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας και σταδιακά οδηγεί στην αύξηση μεν των κερδών, στη μείωση όμως των ποσοστών κέρδους. Η αύξηση του μεταβλητού κεφαλαίου «δείχνει» αύξηση της εκμετάλλευσης και διευκολύνει την αύξηση των ποσοστών κέρδους. Ο τρόπος που διαμορφωνόταν η πλέον αποδοτική για τα καπιταλιστικά κέρδη οργανική σύνθεση του κεφαλαίου πάντα παίζει σημαντικό ρόλο για την κίνηση των κεφαλαίων. Είτε στα πλαίσια κλάδων της βιομηχανίας, είτε τομέων της οικονομίας, είτε στα πλαίσια επιλογής άλλων οικονομιών (χωρών) για επέκταση της εκμεταλλευτικής τους δράσης. Οικονομίες όπου ενισχύεται κάποιος από τους παράγοντες που ευνοεί θετικά την κερδοφορία του κεφαλαίου, μετατρέπονται αμέσως σε μαγνήτη για τους κεφαλαιοκράτες, που σπεύδουν - για όσο χρόνο ισχύουν τα ευνοϊκά δεδομένα - να εκμεταλλευτούν τα σχετικά πλεονεκτήματα που τους προσφέρονται.
***
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στις σημερινές συνθήκες και ιδιαίτερα μετά από την ένταξή της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και από την άρση κάθε περιοριστικού μέτρου για τις κινεζικές εξαγωγές από την 1η του Γενάρη του 2005, η Κίνα συγκεντρώνει αθροιστικά όλα τα δυνατά πλεονεκτήματα, που μπορεί να εγγυηθούν την κερδοφόρα δράση του κεφαλαίου. Πολύ περισσότερο που αυτό συμβαίνει σε μια περίοδο που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη οι διαδικασίες των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, διακηρυγμένος στόχος των οποίων είναι η ολόπλευρη μείωση σε κάθε κόστος παραγωγής.
Κυρίως φύλλο 
Feeds
