Με το μάτι στραμμένο στην αύξηση των φορολογικών εσόδων - από τη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων - καταρτίστηκαν όλα τα σενάρια για τις αλλαγές στο σύστημα φορολογίας των ακινήτων, που εγκρίθηκαν χτες από την Κυβερνητική Επιτροπή και παρουσιάστηκαν από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Από το προσχέδιο αυτών των αλλαγών, που παρουσίασε ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφης, προκύπτουν σημαντικές αυξήσεις φόρου στις μεταβιβάσεις ακινήτων, τόσο με την επιβολή ΦΠΑ 19% στις νέες οικοδομές, και τη σταδιακή αντικατάσταση του Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων (για παλιά ακίνητα) με το τέλος συναλλαγής 1% επί της μεταβιβαζόμενης αξίας που θα βαρύνει τον αγοραστή και την επαναφορά του Φόρου Αυτόματου Υπερτιμήματος. Προς το παρόν το αφορολόγητο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας παραμένει ως έχει ενώ αναβάλλεται για το Δεκέμβρη η ανακοίνωση των ποσοστών αύξησης στις αντικειμενικές αξίες.

Ακόμη και με τις χτεσινές εξαγγελίες και τη δημοσιοποίηση των προσχεδίων, η αλλαγή του φορολογικού τοπίου στα ακίνητα, δεν είναι ξεκάθαρη, αφού η κυβέρνηση επέλεξε να μην ανακοινώσει τις νέες αντικειμενικές τιμές των ακινήτων. Οι μέχρι τώρα - επίσημες ή ανεπίσημες - δηλώσεις αρμοδίων, για εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές, προδικάζουν ότι οι αυξήσεις θα είναι τσουχτερές και πως με τα νέα μέτρα η υπόθεση της λαϊκής στέγης δέχεται νέο σοβαρό πλήγμα.

Σοβαρότατα ερωτηματικά ωστόσο προκύπτουν από την απάντηση του Γ. Αλογοσκούφη, σε ερώτηση αν προτίθεται η κυβέρνηση, μαζί με τις αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών, να αυξήσει και τα αφορολόγητα για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Ο υπουργός περιορίστηκε να απαντήσει, ότι «όλα τα αφορολόγητα όρια και όλοι οι συντελεστές είναι στο νομοσχέδιο το οποίο θα σας διανεμηθεί». Βέβαια, στα επίσημα κείμενα (προσχέδιο κλπ.) που διανεμήθηκαν, δεν υπάρχει καμία απολύτως αναφορά για αύξηση του αφορολόγητου ορίου στην αγορά πρώτης κατοικίας που ισχύει σήμερα.

Σε περίπτωση βέβαια που αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες, χωρίς αύξηση του αφορολόγητου για πρώτη κατοικία, αυτό ισοδυναμεί με κατάργηση του ίδιου του αφορολόγητου. Και ενώ από τις πρώτες εκτιμήσεις προκύπτουν σαφώς επιβαρύνσεις στη φορολογία των ακινήτων, η κυβέρνηση της ΝΔ, συνεχίζοντας την παράδοση των... επιλεκτικών βελτιώσεων, κάτι σαν το κερασάκι στην τούρτα, ανακοίνωσε αύξηση των αφορολόγητων ορίων για κληρονομιές, γονικές παροχές, δωρεές, για μεταβιβάσεις πρώτου και δεύτερου βαθμού συγγένειας (από πατέρα σε γιο ή από παππού σε εγγονό) από 20 χιλ. ευρώ σήμερα, στα 80 χιλιάδες ευρώ.

Ασφαλώς η πιο εξόφθαλμη περίπτωση αύξησης φόρου, είναι αυτή της επιβολής ΦΠΑ 19% στις νέες - εκτός της πρώτης - κατοικίες που θα κατασκευαστούν μετά την 1/1/2006. Ο νέος φόρος αντικαθιστά το φόρο μεταβίβασης ακινήτων με συντελεστή 11% επί της αξίας του ακινήτου. Εκφράζονται μάλιστα φόβοι ότι με την επιβολή του ΦΠΑ, οι κατασκευαστές θα «φουσκώσουν» τις τιμές των ακινήτων, υπολογίζοντας δύο φορές το ΦΠΑ. Θα τον ενσωματώσουν κατ' αρχάς στο κόστος κατασκευής - αν και τους παρέχεται πλέον η δυνατότητα έκπτωσης του φόρου αγορών - και στο ποσό που θα προκύψει, θα επιβάλλουν ΦΠΑ για δεύτερη φορά. Ολα όμως θα κριθούν από τις συνθήκες της κτηματαγοράς.

Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο υπουργός στη χτεσινή συνέντευξη Τύπου, η έκπτωση φόρου για την αγορά πρώτης κατοικίας - είτε νέας είτε παλιάς - θα συνεχίσει να ισχύει. Πιο θόλο είναι το τοπίο που διαμορφώνεται στις μεταβιβάσεις των παλιών ακινήτων (κατοικίες, οικόπεδα κλπ.).

Με τις νέες ρυθμίσεις:

• Οσα ακίνητα έχουν οικοδομική άδεια πριν από την 1/1/2006 και μεταβιβαστούν από το νέο χρόνο, θα συνεχίσουν να φορολογούνται με το φόρο μεταβίβασης ακινήτων.
• Οσα ακίνητα με έκδοση οικοδομικής άδειας από 1/1/2006 (παλιά) μεταβιβαστούν μετά την ημερομηνία αυτή, θα επιβάλλονται δύο φόροι: α) το τέλος συναλλαγής επί του ακινήτου, ίσο με 1% της μεταβιβαζόμενης αξίας, φόρος ο οποίος θα επιβαρύνει τον αγοραστή. Σε περίπτωση που η αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, είναι μικρότερη της αντικειμενικής, ή της αξίας κτήσης, θα λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη. β) ο Φόρος Αυτόματου Υπερτιμήματος, που θα καταβάλλεται μεν από τον πωλητή αλλά στην πράξη θα επιβαρύνει τον αγοραστή. Ο ΦΑΥ υπολογίζεται επί της διαφοράς μεταξύ της τιμής πώλησης και της τιμής κτήσης του ακινήτου με συντελεστή που φτάνει και το 20%, ανάλογα με το χρόνο διατήρησης του ακινήτου. Συγκεκριμένα αν η μεταπώληση γίνει στα πρώτα 5 χρόνια επιβάλλεται συντελεστής 20%, αν γίνει στο χρονικό διάστημα από 5 έως 15 έτη, συντελεστής 10%, από 15 έως 25 έτη, συντελεστής 5% και μετά τα 25 έτη, δεν επιβάλλεται φόρος.
• Διπλασιάζεται - αυξάνεται από 24 σε 48 δόσεις - ο χρόνος εξόφλησης του φόρου κληρονομιάς, γονικής παροχής και δωρεάς ακινήτων.

Αξίζει να σημειώσουμε, ότι για ακίνητα με οικοδομική άδεια πριν την 1/1/2006, στην πρώτη μεταπώληση θα ισχύσει ο Φόρος Μεταβίβασης Ακινήτων, ενώ στη δεύτερη, τρίτη κλπ., θα φορολογηθούν με το νέο καθεστώς.

Και ενώ όλα δείχνουν πως η κυβέρνηση ετοιμάζεται να επιφέρει ένα ακόμη νέο πλήγμα στη λαϊκή κατοικία, ο υπουργός Οικονομίας εμφάνισε τις σχεδιαζόμενες ρυθμίσεις σαν μέτρα που «διευκολύνουν» τις αγορές πρώτων κατοικιών, «εξυγιαίνουν» το κύκλωμα του ακινήτου και της κατασκευής και συμβάλλουν στο «να αντιμετωπίσουμε και τη μεγάλη φοροδιαφυγή που υπάρχει σε αυτό το κύκλωμα»!