Στον Νίκο Σκαλκώτα θα είναι αφιερωμένη η εκπομπή «Ποιητική Αδεία», που επιμελείται και παρουσιάζει ο Γιώργος Μηλιώνης, αύριο Κυριακή 6 με 8 το απόγευμα στον «902 ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΣΤΑ FM».

Μέχρι τη στιγμή του θανάτου του, ήταν ουσιαστικά άγνωστος, ανέκδοτος, ανεκτέλεστος, ασχολίαστος, με εξαίρεση έναν πολύ στενό κύκλο φίλων του, που, περισσότερο από διαίσθηση και χωρίς να έχουν δει παρτιτούρες του ή τα «προοδευτικά» έργα του, υποψιάζονταν πως επρόκειτο για κάτι το εξαιρετικό...

Γεννήθηκε στη Χαλκίδα στις 8 Μάρτη 1904 και το 1910 η οικογένειά του ήρθε στην Αθήνα για να δώσει στον γιο της ανώτερης ποιότητας μόρφωση. Ηδη, είχε δείξει εξαιρετικό ταλέντο στο βιολί, ενώ το 1920 αποφοίτησε από το Ωδείο Αθηνών με την ανώτατη τιμητική διάκριση στο όργανο.

Ο Νίκος Σκαλκώτας σπούδασε δίπλα στον Κουρτ Βάιλ και τον Φίλιπ Γιάρνακ, ενώ το Σεπτέμβρη του 1927 άρχισε να σπουδάζει στη σχολή του εξαιρετικά αυστηρού και μεγαλοφυούς Αρνολντ Σένμπεργκ, που τον ξεχώρισε αμέσως, ενώ ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο Σκαλκώτας, παρότι πήρε πολλά από τον σπουδαίο δάσκαλό του, τελικά κατόρθωσε να διατηρήσει ένα εντελώς προσωπικό ύφος στη σύνθεση.

Το Μάη του 1933, ο Νίκος Σκαλκώτας επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου αντιμετώπισε ένα τείχος σιωπής και αδιαφορίας απέναντί του, από την «επίσημη» μουσική σκηνή, καθώς ήταν πολλοί, που, γνωρίζοντας την αξία του, φοβούνταν ότι θα τους «εκτοπίσει». Στον Νίκο Σκαλκώτα «προσέφεραν» μια από τις τελευταίες θέσεις (!) της Κρατικής Ορχήστρας, κάνοντας ολοφάνερη την έχθρα στο πρόσωπό του, γεγονός που τον οδήγησε σε μεγάλες περιόδους «κλεισίματος» στον εαυτό του, χωρίς όμως να πάψει να δημιουργεί.

Η δημιουργικότερη περίοδος του Σκαλκώτα στην Ελλάδα ήταν η δεκαετία 1935-1945, όπου ανέπτυξε ένα νέο σύστημα μουσικής σύνθεσης, ενώ πριν το τέλος της Κατοχής συνελήφθη ως αριστερός και οδηγήθηκε στο Χαϊδάρι, όπου έμεινε κρατούμενος για έναν περίπου μήνα, κινδυνεύοντας να σταλεί στη Γερμανία με φοβερές συνέπειες. Ο Ελληνας γιατρός του στρατοπέδου βοήθησε τον Νίκο Σκαλκώτα να γλιτώσει.

Η τελευταία δημιουργική περίοδος του Νίκου Σκαλκώτα ξεκίνησε την άνοιξη του 1949 και διεκόπη από τον πρόωρο θάνατό του.

Ο συνθέτης των 36 ελληνικών χορών, ο συνθέτης της «Θάλασσας» και της «Επιστροφής του Οδυσσέα», ο συνθέτης που πρώτος ανακάλυψε ως αξιοπρόσεκτο είδος μουσικής το ρεμπέτικο με όλη τη μελωδική ποικιλία του, «έφυγε» στις 20 Σεπτέμβρη 1949, δύο μέρες πριν γεννηθεί ο δεύτερος γιος του Νίκος...