Associated Press

Στιγμιότυπο της δίκης στη Βαγδάτη. Τα πρόσωπα των δικαστών, εκτός του Προέδρου, δεν εμφανίζονται, φυσικά, για ...ευνόητους λόγους σε καμία φωτογραφία

Αρχισε, χθες, η δίκη του πρώην επικεφαλής της ιρακινής ηγεσίας, Σαντάμ Χουσεΐν, καθώς και άλλων επτά πρώην υψηλόβαθμων αξιωματούχων. Στο πρώτο αυτό μέρος, εξετάζεται μόνον η κατηγορία για τη σφαγή 143 σιιτών στο χωριό Ντουτζάιλ, το 1982, ενώ εκκρεμούν πολλές άλλες, καθώς η σχετική ανάκριση «δεν έχει ολοκληρωθεί». Αξίζει να σημειωθεί ότι η σύσταση και οι αρμοδιότητες του «ειδικού δικαστηρίου» ορίζονται από νομοθεσία που υιοθετήθηκε επί αμερικανικής κατοχικής διοίκησης και συμπεριέλαβε και στοιχεία από τον Ποινικό Κώδικα που ίσχυε επί Σαντάμ Χουσεΐν, ο οποίος πολλάκις είχε χαρακτηριστεί «ελλιπέστατος και κατώτερος των διεθνών δεδομένων», από αυτούς που σήμερα τον δικάζουν.

Ο Σαντάμ Χουσεΐν αρνήθηκε να δώσει τα στοιχεία του στο δικαστήριο, αμφισβητώντας τη νομιμότητά του και αντέδρασε έντονα όταν ο πρόεδρος τον αποκάλεσε «πρώην Πρόεδρο», υποστηρίζοντας ότι διατηρεί όλα τα συνταγματικά του δικαιώματα. Τέλος, δήλωσε αθώος, όπως και οι συγκατηγορούμενοί του. Η διαδικασία διεξάγεται σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα που βρίσκεται στην πρώην έδρα της Εθνικής Διοίκησης του κόμματος Μπάαθ, εντός της «Πράσινης Ζώνης». Οι κατηγορούμενοι έχουν τοποθετηθεί μέσα σε κλουβιά και οι δημοσιογράφοι πίσω από αλεξίσφαιρο τζάμι.

Ο πρόεδρος του δικαστηρίου, Κούρδος Ριζγκάρ Μουχάμαντ Αμίν, είναι ο μοναδικός, του οποίου το όνομα, αλλά και το πρόσωπο γνωστοποιήθηκαν. Η δίκη καλύπτεται τηλεοπτικά και μεταδίδεται με 20 λεπτά καθυστέρηση από ιρακινά και αραβικά δίκτυα, για λόγους ασφαλείας. Τα πρόσωπα των υπολοίπων δικαστών δε φάνηκαν καθόλου στην κάμερα. Η χθεσινή πρώτη μέρα της ακροαματικής διαδικασίας διήρκεσε 3 ώρες και η συνέχειά της αναβλήθηκε για τις 28 Νοέμβρη. Οι συνήγοροι των κατηγορουμένων ζήτησαν 3μηνη αναβολή, προκειμένου να μελετήσουν το πλήρες κατηγορητήριο. Εντούτοις ο πρόεδρος υποστήριξε ότι η δίκη δεν αναβλήθηκε μόνο γι' αυτό, αλλά και επειδή οι περισσότεροι μάρτυρες φοβούνται να προσέλθουν για να καταθέσουν στο δικαστήριο, αν και έχει προβλεφτεί το βήμα των μαρτύρων να καλύπτεται από μια κουρτίνα.

Η έναρξη της δίκης συνέπεσε με διαδηλώσεις. Στις σουνιτικές περιοχές και ιδιαίτερα στο Τικρίτ, εκατοντάδες Ιρακινοί διαδήλωσαν υπέρ του Σαντάμ, ενώ εναντίον του πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις σε σιιτικές πόλεις. Από την πλευρά της, η Τεχεράνη, που απέστειλε το δικό της κατηγορητήριο με αφορμή τον 8ετή πόλεμο με το Ιράκ, κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι «έστησαν μια διαδικασία» για να δικαιολογήσουν την παρουσία και τη δράση τους, αλλά και για να καλύψουν την αμέριστη, επί χρόνια, υποστήριξή τους στον Σαντάμ.

Η έναρξη της δίκης συνοδεύτηκε από μικρό κύμα επιθέσεων. Σε ξεχωριστά περιστατικά σε Βαγδάτη και σε Σαμάρα, άγνωστοι ένοπλοι σκότωσαν, συνολικά, 26 σιίτες πολίτες. Δύο όλμοι έπληξαν την «Πράσινη Ζώνη» τα ξημερώματα χωρίς να προκαλέσουν θύματα. Στο βόρειο Ιράκ, σκοτώθηκαν 3 Αμερικανοί στρατιώτες «σε επιχειρήσεις», ενώ στη Βασόρα σκοτώθηκε 1 Βρετανός στρατιώτης από έκρηξη.

Απέφυγε επισταμένα να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις για τη διάρκεια παραμονής των κατοχικών στρατευμάτων στο Ιράκ, μιλώντας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Αμυνας της Γερουσίας, η υπουργός Εξωτερικών. Η Κοντολίζα Ράις δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο, αμερικανικά στρατεύματα να βρίσκονται στο Ιράκ και μετά από 10 χρόνια. Επίσης, ανακοίνωσε ότι τίθεται σε εφαρμογή ένα «νέο σχέδιο ανάπτυξης στρατιωτικών και πολιτικών ομάδων ανοικοδόμησης», οι οποίες θα αναπτυχθούν στη χώρα, με στόχο να συνεργαστούν με τις τοπικές αρχές για την επίλυση σειράς «διοικητικών προβλημάτων και θεμάτων υποδομής», αλλά και για την «εξουδετέρωση της εξέγερσης».

Διεθνές ένταλμα σύλληψης σε βάρος 3 αξιωματικών του αμερικανικού στρατού εξέδωσε, χθες, Ισπανός δικαστής. Οι τρεις, ένας λοχαγός, ένας λοχίας και ένας αντισυνταγματάρχης, βρίσκονταν πάνω στο άρμα που έπληξε το ξενοδοχείο «Παλεστάιν», κατά την είσοδο των αμερικανικών στρατευμάτων στη Βαγδάτη, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν ο Ισπανός εικονολήπτης Χοσέ Κούζο, ο Ουκρανός συνάδελφός του Τάρας Προτσιούκ, και να τραυματιστούν άλλοι 3 δημοσιογράφοι.

Η είδηση αυτή συνέπεσε με την πιθανή απαγωγή του Βρετανού δημοσιογράφου Ρόρι Κάρολ, ανταποκριτή της «Γκάρντιαν» στη Βαγδάτη. Ο 33χρονος Κάρολ, που βρίσκεται 9 μήνες στην ιρακινή πρωτεύουσα, έδωσε ανταπόκριση για τη δίκη του Σαντάμ που παρακολούθησε σε σπίτι γνωστών στη σιιτική συνοικία Σαντρ Σίτι και στη συνέχεια φέρεται να απήχθη από το δρόμο.