Παπαγεωργίου Βασίλης

Στοιχείο της «Στρατηγικής της Λισαβόνας», η επιμήκυνση του χρόνου εργασίας, περιλαμβάνεται στις πρωταρχικές επιδιώξεις των Ευρωπαίων εργοδοτών.

Κομβικό σημείο στα σχέδια των εργοδοτών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι το μέτρο της «ατομικής εξαίρεσης» (opt out) του εργαζόμενου από το «συμβατικό χρόνο εργασίας», ο οποίος έχει οριστεί σε 48 ώρες την εβδομάδα. Αυτό σημαίνει ότι για τις επιπλέον ώρες εργασίας, ο εργαζόμενος πρέπει να συμφωνεί απευθείας με τον εργοδότη του, στο πλαίσιο μιας ατομικής διαπραγμάτευσης και μιας ατομικής σύμβασης εργασίας.

Ουσιαστικά, με την πρόταση για την «ατομική εξαίρεση», οι εργοδότες και το Διευθυντήριο των Βρυξελλών επιδιώκουν αφ' ενός τη διεύρυνση και την ένταση της εκμετάλλευσης, αφ' ετέρου την υπονόμευση (κατάργηση) των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Φυσικά, με την επιτυχία αυτών των επιδιώξεων θα διευρυνθούν σημαντικά τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων.

Για να προλάβει μια νέα αναδίπλωση επί του θέματος αυτού, η βρετανική προεδρία προτείνει μια «ευέλικτη» διαδικασία. Δηλαδή, όχι τη γενική εφαρμογή του μέτρου σε όλες τις χώρες - μέλη, αλλά την εφαρμογή σε όποια χώρα - μέλος το επιθυμεί και έχει τη δυνατότητα να το εφαρμόσει.

Το δεύτερο επίμαχο ζήτημα, στο μέτωπο του χρόνου εργασίας, είναι η προσμέτρηση ή μη του «χρόνου επιφυλακής» στον πραγματικό χρόνο εργασίας, που αφορά στα επαγγέλματα που προβλέπουν εφημερίες, κυρίως τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό. Η βρετανική προεδρία και η Κομισιόν επιμένουν ότι ο εργαζόμενος που εφημερεύει θα πρέπει να πληρώνεται μόνο για το χρόνο που θα αντιμετωπίζει ένα περιστατικό στη διάρκεια της εφημερίας. Δηλαδή, ένα γιατρός, ή μια νοσηλεύτρια, δε θα πληρώνεται αν κατά τη διάρκεια της εφημερίας τους δεν τύχει κάποιο περιστατικό.

Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να συνδυαστούν και με την επικείμενη «οδηγία Μπολκενστάιν», με την οποία μια εταιρία, παραδείγματος χάριν από τη Λιθουανία, σε μια δραστηριότητά της στη Γερμανία μπορεί να απασχολεί εργαζόμενους με λιθουανικούς μισθούς!

Η «οδηγία Μπολκενστάιν», που συνάντησε τη γενικευμένη αντίδραση των εργαζομένων στις χώρες - μέλη της ΕΕ, «πάγωσε» με απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών. Ομως, η αυστριακή προεδρία (α΄ εξάμηνο του 2006) προτίθεται να την επαναφέρει προς συζήτηση, στο πλαίσιο πάντα της ενίσχυσης της «ανταγωνιστικότητας».