Το πώς οι εργασιακές σχέσεις «κόβονται και ράβονται» στα μέτρα της επιχειρηματικής κερδοφορίας, αποτυπώνεται χαρακτηριστικά στο χώρο των Ξενοδοχοϋπαλλήλων. Δεν είναι τυχαίο ότι στο συγκεκριμένο χώρο, στον οποίο αφθονούν οι συμβάσεις για 3 μήνες, για 6 μήνες, ακόμα και για μία (!) μέρα, δυο στους πέντε εργαζόμενους είναι νέοι.

«Δηλαδή, μπορεί να πηγαίνεις κάθε πρωί στη δουλιά σου και να υπογράφεις τη σύμβασή σου...», εξηγεί στο «Ρ» η Αντιγόνη Μαλλάτου, νεαρή εργαζόμενη και μέλος της διοίκησης του Συνδέσμου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Αθήνας. Οι συμβασιούχοι, ασφαλώς, δε δικαιούνται πχ άδειες και επιδόματα μητρότητας, λοχείας, δε δικαιούνται τις μισθολογικές αυξήσεις...

Η πολυαπασχόληση κυριαρχεί. «Δουλεύει ένας νέος σε δυο - τρία πόστα, ειδικά στις μικρότερες επιχειρήσεις: ένας που κάνει ρεσεψιόν, μπορεί να μπει και στο μπαρ, να κάνει και το σερβιτόρο, μια καμαριέρα μπορεί, για παράδειγμα, να μεταφέρει και τα ρούχα». Τα οφέλη για την εργοδοσία είναι πολλαπλά. Αυξάνεται η εντατικοποίηση, μειώνονται οι θέσεις εργασίας. Συνηθισμένη είναι η «αξιοποίηση» σπουδαστών από τα συναφή τμήματα των ΤΕΙ, που εξασκούνται σε μικρές ή μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, αλλά τελικά «μόνο πρακτική δεν κάνουν, αφού δουλεύουν κανονικά. Δηλαδή, ενώ θα πρέπει να περάσουν από όλα τα πόστα, τους βάζουν εκεί που έχουν ανάγκη».

Ο εργαζόμενος απολύεται ή προσλαμβάνεται όταν και όπως συμφέρει την εργοδοσία. «Κάνει πχ ένας ξενοδόχος ανακαίνιση και σου λέει "έγινα από τριών αστέρων, πέντε αστέρων, κάποιοι από το προσωπικό πρέπει να φύγουν, δε μου κάνουν, δεν κάνουν ποιοτική δουλιά"...». Και μπορεί να αναφέρεται στο «φυσικό κάλλος» του εργαζόμενου, στο αν μπορεί να ομορφύνει την καλογυαλισμένη βιτρίνα του μαγαζιού του. «Τι σημαίνει "ποιότητα"; Να 'χεις μια καμαριέρα να σου κάνει 15 δωμάτια, ακόμα και 20;»... Απαίτηση που δεν ανταποκρίνεται στις δυνατότητες ενός εργαζόμενου. «Εκτός αν τώρα, με τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, έχεις την καμαριέρα να δουλεύει και 12 ώρες...», επισημαίνει η Αντ. Μαλλάτου.

Η ανασφάλεια κάνει τους εργαζόμενους ακόμα πιο ευάλωτους στην εργοδοτική τρομοκρατία, ειδικά τους νέους, λόγω μικρής συνδικαλιστικής εμπειρίας: «Σε μερικά ξενοδοχεία οι εργαζόμενοι αξιολογούνται. Πηγαίνουμε για εξορμήσεις και σου λέει "μη μου μιλάς, θα με βάλουν στη μαύρη λίστα, κι αν φύγω από δω δε θα βρω ποτέ δουλιά"...».

Εμπόδια στην εργοδοτική αυθαιρεσία αλλά και στο κλίμα τρομοκρατίας που καλλιεργείται στους τόπους δουλιάς, μπορούν να βάλουν τα ταξικά συνδικάτα. Δεν πρόκειται βέβαια για υπόθεση απλή: «Το κύρος έρχεται μέσα από τη δράση», σημειώνει η Αντιγόνη Μαλλάτου. «Μπαίνουμε στους χώρους δουλιάς με κάθε τρόπο, κρυφά, να βρούμε μία μία την κάθε καθαρίστρια, έναν έναν τον κάθε εργαζόμενο στα μαγειρεία κι αλλού... Πρέπει να μιλήσεις με τους εργαζόμενους, με κάθε τρόπο... Ετσι όμως ο εργαζόμενος σε βλέπει, ότι πχ την τάδε μέρα θα πας σ' ένα συγκεκριμένο ξενοδοχείο, σε ξέρει πια με το μικρό σου όνομα, ξέρει σε ποιον θα απευθυνθεί όταν θα έχει κάποιο πρόβλημα. Πλέον ο κόσμος έρχεται στο σωματείο, απευθύνεται, και όχι απλά περνά, αλλά κάθεται, συζητάει για τα προβλήματά του».

Κι η νεαρή συνδικαλίστρια καταλήγει: «Ξέρει ότι απευθύνεται στις ταξικές δυνάμεις. Σε πρόσφατη Γενική Συνέλευση σηκώθηκε μια εργαζόμενη και είπε ότι αρχές Σεπτέμβρη με απέλυσαν, και τέλη του μήνα πήγα για δουλιά με παρέμβαση του σωματείου κι άλλων ταξικών σωματείων...». Ενα ταξικά προσανατολισμένο σωματείο. που καταφέρνει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των εργαζομένων, μπορεί να επιδράσει καθοριστικά και στη δραστηριοποίηση της εργαζόμενης νεολαίας: «Υπάρχουν νέοι που ήρθαν στο σωματείο, να μιλήσουν, να πουν ότι τους κλέβουν καθημερινά...». Πριν καιρό, σ' ένα ξενοδοχείο όπου έγινε επί ενάμιση μήνας επίσχεση εργασίας, αναδείχτηκαν εργαζόμενοι που έγιναν μπροστάρηδες στους αγώνες. «Αγωνιζόμαστε να φέρουμε τους νέους κοντά στο σωματείο, να καταλάβει ο εργαζόμενος ποια είναι η τάξη του...».