Το Ανάγλυφο της Θάσου

Στην Ελλάδα ανήκουν - και τυπικά - από την περασμένη Κυριακή δύο από τα αρχαία ελληνικά αντικείμενα, που βρίσκονται παρανόμως στο γνωστό από υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας αμερικανικό Μουσείο Γκετί. Σύμφωνα με χθεσινή κοινή ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού και του Μουσείου Γκετί, υπογράφηκαν τα έγγραφα μεταβίβασης του τίτλου κυριότητας του Αναγλύφου της Θάσου και της Ενεπίγραφης Βοιωτικής Στήλης. Η επιστροφή τους στην Ελλάδα «έχει προγραμματιστεί να γίνει σύντομα».

Η εξέλιξη αυτή, όσο κι αν είναι θετική, έγινε ωστόσο με τρόπο, από ελληνικής πλευράς, που είναι πολύ πιθανό να δημιουργήσει άλλα προβλήματα. Κι αυτό, διότι η κυβέρνηση ακολουθεί την απαράδεκτη πολιτική του «κατευνασμού» ακόμη και έναντι του Γκετί, το οποίο διαπιστωμένα εκθέτει κλεμμένες ελληνικές αρχαιότητες. Μόλις τον περασμένο Μάη, ο Γ. Βουλγαράκης και ο διευθυντής του Γκετί, Μ. Μπραντ, μετά τη συνάντησή τους στο ΥΠΠΟ, εξέδωσαν ανακοίνωση, στην οποία αναφερόταν, μεταξύ άλλων, ότι «η ικανοποίηση των αιτημάτων του υπουργείου Πολιτισμού θα καταστήσει δυνατή μια γόνιμη συνεργασία, που θα περιλαμβάνει ενδεχομένως μακροχρόνιους δανεισμούς έργων τέχνης»! Αναλόγως, τον περασμένο Ιούλιο, επίσης σε κοινή ανακοίνωση, αναφερόταν: «Ανάμεσα στα θέματα που θα συζητηθούν είναι η διεκδίκηση εκ μέρους του υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδος του μαρμάρινου αγάλματος κόρης και του χρυσού στεφανιού, καθώς επίσης και μακροχρόνιοι δανεισμοί ελληνικών αρχαιοτήτων στο Μουσείο J. P. Getty». Δηλαδή, για να μας επιστρέφεται η κλεμμένη πολιτιστική κληρονομιά μας θα πρέπει να τους γεμίζουμε και τις προθήκες!

Η χθεσινή ανακοίνωση αποφεύγει να ξαναθέσει ευθέως αυτό το ενδεχόμενο, ωστόσο σημειώνεται ότι οι δύο πλευρές «συμφώνησαν να γίνουν στο προσεχές μέλλον συνομιλίες στην Αθήνα, οπότε (...) θα συζητήσουν περαιτέρω για τις άλλες δύο αρχαιότητες που διεκδικεί το υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας από τη Συλλογή του Μουσείου J. P. Getty, ενώ θα ερευνήσουν το ενδεχόμενο αμοιβαίας συνεργασίας σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος» (σ.σ. οι υπογραμμίσεις δικές μας).

Εκτός, όμως, από δανεισμούς άλλων αρχαίων αντικειμένων, υπάρχει πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο να ...«δανείσουμε» και τα ίδια, τα οποία πρόκειται να μας επιστραφούν! Αυτό το ...«σουρεαλιστικό» ενδεχόμενο διαφάνηκε τον περασμένο Ιούλιο, οπότε ο Γ. Βουλγαράκης είχε πει (με αφορμή την προοπτική των δύο παραπάνω αντικειμένων) ότι «μπορεί αυτά τα δύο αντικείμενα να τα δανείσουμε στο Μουσείο του Πεκίνου ή του Λούβρου. Κατά όμοιο τρόπο μπορούν να πάνε και στο "Γκετί". Θα το εκτιμήσουμε εμείς αυτό. Αυτό που μας ενδιαφέρει πρωτίστως είναι η αναγνώριση της κυριότητας των ελληνικών αντικειμένων»!

Αναρωτιέται κανείς τι θα σημάνει τυχόν εφαρμογή αυτής της πρότασης, π.χ., για τα Γλυπτά του Παρθενώνα;