Η εντεινόμενη ακρίβεια, οι χαμηλοί μισθοί και οι αυξήσεις στους μισθούς και το μεροκάματο της τάξης των 77 λεπτών του ευρώ μεικτά την ημέρα, οι κοινωνικές παροχές που «κόβονται» η μία μετά την άλλη, πολλαπλασιάζουν καθημερινά τις δυσκολίες της λαϊκής οικογένειας στην προσπάθειά της να τα βγάλει πέρα. Τη στιγμή που μια οικογένεια χρειάζεται τουλάχιστον 1.200 ευρώ το μήνα μόνο για τα απολύτως απαραίτητα (τροφή, ενοίκιο, λογαριασμοί, φροντιστήρια), πάνω από 2,5 εκατομμύρια νοικοκυριά σε όλη την Ελλάδα έχουν συνολικό μηνιαίο εισόδημα κάτω από 2.200 ευρώ το μήνα! Αξίζει επίσης να σημειώσουμε, ότι τα μισά από αυτά τα νοικοκυριά (πάνω από ένα εκατομμύριο) ζουν με λιγότερα από 1.100 ευρώ το μήνα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, την ώρα που ο βασικός μισθός παραμένει καθηλωμένος στα 600 ευρώ.

Μπροστά σ' αυτά τα αδιέξοδα οι εργαζόμενοι, οι νέοι, ακόμα και μικρά παιδιά χρεώνονται εφ' όρου ζωής στις τράπεζες, μέσω στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων, πιστωτικών καρτών, ενώ θραύση κάνουν τον τελευταίο καιρό ειδικά τραπεζικά προγράμματα για παιδιά και νέους.

Μια οικογένεια χρειάζεται τουλάχιστον 1.200 ευρώ το μήνα για τα απαραίτητα «τρέχοντα» έξοδα. Συγκεκριμένα, μια οικογένεια δαπανά:

• Το λιγότερο 250 ευρώ το μήνα για τα απαραίτητα τρόφιμα.
• 400 - 600 ευρώ για ενοίκιο ή δόση δανείου.
• 100 - 150 ευρώ κατά μέσο όρο το μήνα για λογαριασμούς, κοινόχρηστα κλπ.
• Πάνω από 300 ευρώ το μήνα για φροντιστήρια, ξένες γλώσσες, πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες των παιδιών.

Αυτά είναι τα πάγια έξοδα, χωρίς να περιλαμβάνονται τα έξοδα για την ιατρική περίθαλψη, για ψυχαγωγία, ένδυση, βενζίνη, σπουδές, αν τα παιδιά είναι μεγαλύτερα, και άλλα πολλά έξοδα που καλείται να καλύψει μια οικογένεια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΣΥ) τα νοικοκυριά δαπανούν κατά μέσο όρο μηνιαίως σε είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά 306,44 ευρώ, σε ρούχα και παπούτσια 150,15 ευρώ, σε οινοπνευματώδη και καπνό 71,52 ευρώ και σε ιατρικές υπηρεσίες 29,85 ευρώ. Σημειώνεται, ότι το αντίστοιχο ποσό για ιατρικές υπηρεσίες όσων νοικοκυριών έχουν μηνιαίο εισόδημα πάνω από 3.500 ευρώ, φτάνει στα 50,8 ευρώ το μήνα κατά μέσο όρο.

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν και τα στοιχεία της ΕΣΥ, σύμφωνα με τα οποία, από τα νοικοκυριά που πληρώνουν ενοίκιο (ανέρχονται συνολικά στις 796.500) τα 137.423 έχουν συνολικό μηνιαίο εισόδημα μόλις μέχρι 750 ευρώ!!! Τα 152.857 νοικοκυριά που πληρώνουν ενοίκιο έχουν συνολικό μηνιαίο εισόδημα 750 - 1.100 ευρώ, ενώ τα 137.441 νοικοκυριά έχουν συνολικό μηνιαίο εισόδημα 1.100 - 1.450 ευρώ.

Η ανάγκη για ψυχαγωγία, πολιτισμό, διασκέδαση και ξεκούραση αποτελεί μια τεράστια «βιομηχανία» με ξέφρενα κέρδη, που λεηλατεί τις τσέπες των εργαζομένων και των λαϊκών νοικοκυριών. Τα «προϊόντα» της βιομηχανίας του ελεύθερου χρόνου πωλούνται πολύ ακριβά, με αποτέλεσμα ακόμα κι οι μικροχαρές της ζωής, όπως μια βραδιά στο θέατρο ή ένα μπάνιο στην παραλία, να αποτελούν πολυτέλεια για μια οικογένεια, για έναν νέο εργαζόμενο που παίρνει το βασικό μισθό, για ένα φοιτητή. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός, ότι σχεδόν οι μισοί Ελληνες φέτος δεν πήγαν διακοπές.

Η τάση που δημιουργείται είναι, τα λαϊκά στρώματα πέρα από το να δουλεύουν, να μην κάνουν τίποτε άλλο. Κι αυτό συμβαίνει επειδή ο εργάσιμος χρόνος επιμηκύνεται ή κατακερματίζεται, αλλά και επειδή οι χαμηλοί μισθοί κι η ακρίβεια δεν αφήνουν άλλα περιθώρια. Αναφέρουμε ενδεικτικά και κατά προσέγγιση ορισμένες πτυχές του κόστους αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου:

• Βιβλίο: 15 - 25 ευρώ
• Κινηματογράφος: 7 ευρώ
• Θέατρο: 15 - 25 ευρώ
• Φαγητό: 15 ευρώ/άτομο
• Παραλίες: 5 - 15 ευρώ/άτομο

Επιπλέον, οι πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες για παιδιά και ενήλικες αποτελούν πια ένα υπολογίσιμο έξοδο, αφού ακόμα κι αυτές οι πάλαι ποτέ δωρεάν υπηρεσίες σήμερα προσφέρονται έναντι αντιτίμου. Στους περισσότερους δήμους μια πολιτιστική ή αθλητική δραστηριότητα το μήνα κοστίζει από 10 έως 20 ευρώ, ενώ τα δημοτικά κολυμβητήρια και τα δημοτικά ωδεία φτάνουν το μήνα τα 35 και 30 ευρώ αντίστοιχα.