Παραμονή πρωτοχρονιάς! Το τραπέζι έλαμπε στολισμένο με κίτρινα και μοβ χρυσάνθεμα, με φρούτα, σταφύλια, κεράσια και τέτοια, που άλλες χρονιές τα βλέπαμε στο τραπέζι μας μόνο το καλοκαίρι. Οι ξεροί καρποί ζεστοί και φρέσκοι και τα μικρά ποτηράκια άστραφταν γεμάτα με τσίπουρο, αγορασμένο στον Τύρναβο. Στα επίσημα πιάτα ο πολίτικος παστουρμάς, μανούρι τρικαλινό, αφράτο, σταλμένο από έναν ξεχασμένο κουμπάρο. Και μέσα στη βαθιά πιατέλα ροδοκόκκινα τα τυροπιτάκια της μάνας, που ρέμβαζε βυθισμένη στην αμετάκλητη μοναξιά της, τυλιγμένη στη μαύρη της σάρπα, σύμβολο ενός περίεργου πένθους που συνοδεύει τις γυναίκες της προσφυγιάς, σχεδόν ολόκληρη τη ζωή τους. Γιατί, βλέπεις, οι πιο πολλές από αυτές έχασαν μέσα στη θανάσιμη προσφυγική πορεία κάποιον από τους παππούδες, τους πατεράδες, τους γιους, τ' αδέλφια ή τους συζύγους. Η κουβέντα που κυλιότανε εδώ και κει στην αρχή δεν είχε νόημα. Ηταν κουβέντα της "βεγγέρας", περί ανέμων και υδάτων, με άλλα λόγια. Για τον καιρό, για την αγορά, για τους νεκρούς της χρονιάς, τις σπουδές των παιδιών και τα πολλά διαζύγια και λίγο από "Ωνάσειο". Από δω το είχαμε, όμως, από κει το είχαμε φτάσαμε και στην Ευρώπη. Γκρίνιασε ο ένας, γκρίνιασε ο άλλος. Δυο τρεις έδειχναν ευχαριστημένοι και επιχειρηματολογούσαν γι' αυτό, φέρνοντας, μάλιστα, και παραδείγματα.

Μια στο καρφί και μια στο πέταλο, με άλλα λόγια. Από τη μια να φαίνεται η Ευρώπη των αριθμών, της αφηρημένης προστασίας και του μεγάλου πονετικού αδελφού. Η Ευρώπη της απαντοχής και της καταφυγής, της προσδοκίας και των μεγάλων υποσχέσεων. Και από την άλλη η Ευρώπη της μοχθηρίας, η Ευρώπη μέγκενη, της καταπίεσης και των παμφάγων αφεντικών, της αρπαγής και των υπεξαιρέσεων. Ωσπου κάποια στιγμή έσβησαν τα φώτα και η τηλεόραση, μονίμως πλέον αναμμένη στο καλό δωμάτιο των ελληνικών σπιτιών, κάτι ανάμεσα σε παραδοσιακό τζάκι ή κεντρική θέρμανση, άρχισε να μετράει 10,9,8...1,0, μπαμ. Παρών τελικά ο καινούριος χρόνος. Αγλαϊσμένα πρόσωπα, συγκινημένες καρδιές. Πέσαμε ο ένας στην αγκαλιά του άλλου, ευχόμενοι τα γνωστά και τα αιώνια. Και η Ευρώπη;

Ωρα δύο και κάτι, βγήκα στη βεράντα να πάρω κάτι από τον αέρα της φρέσκιας χρονιάς. Ο δρόμος κάτω πνιγμένος στα αυτοκίνητα και στις ηχητικές τους προκλήσεις. Δίπλα μου ο καλός μου φίλος βρήκε ευκαιρία να επιχειρηματολογήσει: "Να η απόδειξη"! Και εννοούσε, φυσικά, πως όλα εκείνα τα θορυβώδη και τα πανηγυρικά, τα απαστράπτοντα και τα στιλπνώδη, όλος εκείνος ο ανέμελος κόσμος, περιηγητής της νύχτας και ανιχνευτής κάθε νυχτερινής ασέλγειας, όλο εκείνο, τέλος πάντων, το νέφος της αναγεννημένης αμαρτίας και του εξέχοντος τζόγου, της ερωτικής απροφυλαξίας και της πολιτικής άγνοιας, όλα μαζί και πολλά άλλα, ήταν το δώρο της Ευρώπης. Οι χυμοί της αρπαγής ενός μυθικού θηλυκού ή αλλιώς η σκιά της προστασίας ενός γεωγραφικού δέοντος!

Ε όχι, λοιπόν, καλέ μου φίλε. Εγώ δεν εννοώ να παίξω με αριθμούς. Δε στρέχω να ανταλλάξω την αλήθεια της Ιστορίας με ύποπτες συμφωνίες. Με κανέναν τρόπο δεν μπορώ να συμφωνήσω με το δικό σου το πλαδαρό επιχείρημα που μου το κρεμάς πάνω από το κεφάλι μου σαν να είναι το σπαθί του Δαμοκλή, αυτό το εφιαλτικό επιχείρημα που ούτε λίγο ούτε πολύ λέει, πως ή με το λύκο θα πάω, για να γίνω προσφάι αυτού του θλιβερού μοναχικού ζώου, ή θα πάω με τον καλό μου ποιμένα, για να εξασφαλίσω τις ευτελείς μου προοπτικές μέσα στην περισπούδαστη μάντρα του Μάαστριχτ. Μαζί κι εγώ με τους άλλους αμνούς, πειθαρχικός και πρόθυμος, σιωπηλός και υποτονθορύζων, δίπλα στη θαλπωρή των ισχυρών, των εχόντων και των δυναμένων. Οχι, καλέ μου φίλε, δεν μπορώ να συμφωνήσω με όσα προσπάθησες να μου φυτέψεις στο πρωτοχρονιάτικο αυτί μου. Και απορώ πώς εσύ, μελετητής της Ιστορίας ακούραστος και της τέχνης δεινός εξηγητής, πώς εσύ, θύμα του απλήρωτου επιστημονικού σου μόχθου, πώς εσύ, τέλος πάντων, που όργωνες τα πεζοδρόμια, με σηκωμένη γροθιά και το κόκκινο φουλάρι γύρω από το λαιμό, αφήνεις την καρδιά σου να χτυπάει στο ρυθμό του ταμπούρλου που κρατάνε στα χέρια τους οι αδηφάγοι μαγαζάτορες της Εσπερίας. Ασε, σε παρακαλώ, κατά μέρος το παραμύθι των επιδοτήσεων. Ας πούμε πως έχεις δίκιο, όταν λες πως το χάσμα που αφήνουν πάνω στο ελληνικό χώμα οι ξεριζωμένες ελιές, γεμίζει με "άνθη". Ας πιστέψουμε πως όλ' αυτά δουλεύουν για ένα μέλλον σίγουρο και ανθόσπαρτο. Αυτό όμως είναι τελικά το μεδούλι της Ιστορίας που πίναμε τόσα χρόνια; Τα φτωχά μας τα όνειρα, έτσι τα είχαμε εκτιμήσει, σε ECU και σε EUROq; Τις χλαμύδες που ειρωνευόμασταν, όταν ήμασταν επαναστάτες, θα τις ανταλλάξουμε με τις "ρεντικότες" του Ααχεν; Τα ωραία μας ελληνικά, που σπέρναμε πάνω σε κρυμμένα χαρτιά και στις τρυφερές καρδιές των μαθητών μας, θα τα ανταλλάξουμε με τα φράγκικα; Φαίνονται απλοϊκά αυτά που γράφω. Θα γελάς και μαζί με σένα θα γελάνε και άλλοι. Μα τα γράφω, γιατί θέλω να πω πως αυτό που λέμε Ευρώπη δεν είναι μια απλή υπόθεση αριθμών και κοινών νομισμάτων. Είναι υπόθεση της ίδιας της ζωής μας. Δεν μπορούμε να γίνουμε Ευρωπαίοι, αν δεν την πετάξουμε αυτή τη ζωή "... στα σκουπίδια πλάι... " που λέει και το λαϊκό άσμα! Καταλαβαίνεις τώρα, γιατί με βρίσκεις αντίθετο, κάθε φορά που μου μιλάς για την Ευρώπη; Δε διαλέγω την απομόνωση, φίλε μου. Την πονεμένη μου ζωή θέλω να διαφεντέψω, όπως το σπούδασα στα βιβλία και το δίδαξα στους άλλους!